ارتباط با دنياي مجازي و تكنولوژي جديد درباره دانشآموزان در دو بعد آموزشي و تربيتي ميتواند مد نظر باشد. نوجواني كه در دنياي بزرگ امروز كه به واسطه شبكههاي مجازي روز به روز كوچكتر ميشود، زندگي ميكند نميتواند از تكنولوژي دور بماند. چه دولتها به عنوان فرادست اين را بپذيرند و چه نپذيرند اين اتفاق خواهد افتاد و اين مقتضيات زندگي در دنياي مدرن است. فكر، زندگي و معيشت انسان مدرن در شبكههاي مجازي و دنياي الكترونيكي محقق ميشود و در زمينه آموزش و پرورش هم ميتوان از اين نسبت سود جست. ما ميتوانيم از قضا، تابويي را كه درباره استفاده از اينترنت و شبكههاي مجازي در آموزش و پرورش ايجاد شده بشکنیم و بخشي از كار آموزش و پرورش را با استفاده از فضاي مجازي و شبكههاي اجتماعي پيگيري كنيم.
در حال حاضر چه بخواهيم و چه نخواهيم تلفن همراه وارد مدارس شده و در كيف هر دانشآموزش يك گوشي تلفن همراه يا تبلت يافت ميشود. در حالي كه در آموزش و پرورش بخشي از تلاشهاي ما معطوف به شهروندسازي است و چون تلفن همراه و وسايل ارتباط جمعي هوشمند جزئي از زندگي آينده فرزندان است بايد از آن براي تربيت افراد بهره بگيريم. اگر آن سختگيري كه درباره نداشتن و همراه نياوردن اين وسايل به مدارس وجود دارد، برداشته شود شاهد خواهيم بود اين حرص و ولعي كه در برخي دانشآموزان براي استفاده و حضور در اين شبكههاي مجازي وجود دارد، برداشته ميشود.
در حال حاضر ما شاهد اين هستيم كه شبكههاي مجازي و استفاده از اين وسايل جاي بسياري از فعاليتهاي مفيد دانشآموزان مانند كتاب خواندن را گرفته است و بخشي از درس را ميتوان با استفاده از اين فضا و امكانات به دانشآموزان آموخت. از اين طريق تابوي داشتن تلفن همراه در مدارس شكسته ميشود. ميتوان تكليف دانشآموزان را از طريق نرم افزاري در اين شبكهها در اختيارشان قرار داد يا آزمايشات علمي را از اين طريق به دانشآموزان نشان داد. آموزش رفتارهاي انساني و شهروندي نيز از اين طريق ممكن است. ميتوان با ساخت كليپهاي مختلف رفتار شهروندي مانند نريختن زباله، رعايت قوانين و مقررات رانندگي و احترام به ديگران را آموزش داد. به هر حال وسايل ارتباط جمعي با زندگي همه ما گره خورده است و ميتوانيم در برخورد با اين ابزارهاي مدرن در بعد آموزش و پرورش باز برخورد كنيم و امكان تبادل آزادانه ارتباطات و اطلاعات را براي دانشآموزان فراهم كنيم يا بسته و محدود عمل كنيم.
در حال حاضر در سطح بسياري از خانوادهها و در جامعه ما شاهد اين هستيم كه برخی خانوادهها و مسئولان فرهنگي سعي میکنند بر اين حضور و ارتباط سرپوش بگذارند و آن را محدود کنند، در حالي كه ميتوان به خوبي ديد اين تلاشها نتيجهاي نداشته و با وجود اصرار اين گروه بر دوري از شبكههاي اجتماعي اين اتفاق ميافتد و تك تك اين وسايل به شكل افراطي در زندگي دانشآموزان جاخوش كرده است. ساعتهاي ويژهاي معلماني كه تخصص داشته و براي اين فضا آموزش ديدهاند ميتوانند در كنار كتاب و تخته از اين طريق هم به دانشآموزان آموزشهايي را ارائه بدهند و اين كار چندان سخت نيست. براي مثال در شبكه اجتماعي تلگرام كه به تازگي بسيار هم مورد اقبال عمومي ايرانيان قرار گرفته است ميتوان با ايجاد گروههاي دوستي از بچههاي كلاس و با حضور معلمان مطالب درسي را مرور كرده يا آموزش داد و در كنار اين كار مسائل اخلاقي و اجتماعي را هم ميتوان مطرح كرد تا آموزش و پرورش در كنار يكديگر محقق شود.
در كنار اين مسائل توجه به اين نكته ضروري است كه اگر ما فرزندان مان را از فضاي مجازي و دنياي جديد دور كنيم اين تا چه حد باعث تربيت تك بعدي آنها ميشود. از زماني كه تكنولوژي وارد كشور ما شد، ما هم مانند بسياري از كشورهاي در حال توسعه ديگر بعد از وارد شدن اين ابزارهای تازه سعي كرديم فرهنگ و رفتار استفاده از آن وسيله و ابزار را آموزش دهيم و اين خود به تنهايي كافي بود تا نتايج چندان مثبتي به بار ننشيند.
در كنار اين، برخی مسئولان نيز از ابتدا سعي كردند با اين پديده برخورد كنند كه اين اقدام هم نتيجهبخش نبود. در حال حاضر مسئولان فرهنگي به اين نتيجه رسيدهاند در مدارس و آموزش و پرورش نميتوان جلوی استفاده از اين وسايل را گرفت و خود ما به عنوان معلماني كه رابطه بهتري با دانشآموزان داشته و ترس و دلهره در ارتباطمان حاكم نيست شاهد اين هستيم كه وقتي از دانشآموزان سوال ميكنيم چه تعدادشان گوشي تلفن همراه به مدرسه آوردهاند اكثر آنها پاسخشان مثبت است.
مسئولان فرهنگي و آموزشي كشور ما و همه كشورهاي ديگر بايد اين را بدانند كه آنها نميتوانند به دانشآموزان بگويند از تلفن همراه استفاده نكنند و انتظار داشته باشند كه آنها هم به اين گفته عمل كنند. آنها در نهايت براي ساعات محدود و مدت زماني كه يك دانشآموز در مدرسه و در حیطه نگاه و نظارتشان است ميتوانند تعيين تكليف كنند، در حالي كه آموزش و پرورش نيازمند اقدامات زيربنايي است .
روزنامه آرمان
صدای معلم، صدای شما
با ارائه نظرات، فرهنگ گفتوگو و تفکر نقادی را نهادینه کنیم.