نگاهی به هنرستان های هنرهای زیبای کرج

برای آشنایی بیشتر با دو هنرستان هنرهای زیبای کرج (مرکز پسران عظیمیه و دختران مجتمع ادارات) به سراغ ناصر مقدم مدیرکل ارشاد اسلامی استان البرز می روم . وی علاوه بر استان البرز سابقه مدیریت در استانهای تهران، زنجان و قزوین را دارا بوده و از مدیران خوش فکر فرهنگی کشورند . زمانی که در زنجان در معیت ایشان مدیریت هنرستان هنرهای زیبای را به عهده داشتم از گشاده دستی، نگاه فراخ و استراتژیک ایشان به آینده مجموعه هنرستان هنرهای زیبا بهرمنده بودم .

به باور اهالی هنر علی رغم بودجه انقباضی دوره دوم روحانی ،مقدم کارنامه قابل دفاع و درخشانی را در استان البرز رقم زده اند.

مطلبی که در ادامه می خوانیم حاصل این گپ و گفت دوستانه می باشد.

سلسله هنرستان‌های هنرهای زیبا افزون بر چهل عدد در گستره جغرافیای کشورند.

این هنرستان‌ها مخرج مشترک وزارتین آموزش و پرورش و فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده و با قوانین مدون آموزش و پرورش اداره می‌شوند.

با توجه به این که متولی رسمی آموزش هنر در کشور وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است، لذا طبق توافق دو وزارتخانه، تأمین مدرسین دروس عمومی بر عهده آموزش و پرورش و تأمین هنرآموزان تخصصی و همچنین امکانات سخت افزاری به عهده ارشاد می‌باشد.

این هنرستان‌ها در اشل فعلی سه ساله دیپلم می‌دهند. همچنین همانند رشته‌های نظری دارای پیش دانشگاهی به شکل اختیاری هستند.

در سیستم جدید ۶_۳_۳ مدت زمان تحصیل در هنرستان‌های هنرهای زیبا سه ساله بوده و همانند رشته‌های نظری پیش دانشگاهی برایشان حذف شده است.

هنرستانهای هنرهای زیبا کرج

از آنجا که یکی از ماموریت های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تربیت و آموزش جوانان هنرمند و ماهر می باشد ، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان البرز نیز، با داشتن 2 باب هنرستان دخترانه و پسرانه هنرهای زیبا، در شهر کرج نقش موثر در آموزش رشته های هنری دارد.

هنرستان هنرهای زیبا پسرانه:
از سال 1374 و در مکان فعلی (منطقه عظیمیه) شروع به فعالیت نمود که تا اکنون در رشته های انیمیشن ،سینما، موسیقی، گرافیک ،نمایش و نقاشی فعالیت می کند . از سال 1380 تا 1396 در محل هنرستان، دانشگاه جامع علمی کاربردی نیز به صورت همزمان فعالیت می نمود. پس از منفک شدن دانشگاه از بدنه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با توجه به اهمیت موضوع آموزش تخصصی هنر از سوی مدیرکل تمامی فضای فیزیکی و امکانات آنجا در اختیار هنرستان قرار گرفت، به نوعی که در برخی رشته ظرفیت پذیرش تا 2 برابر افزایش پیدا کردکه در مجموع افزایش 60 درصدی داشته است.

هم چنین در سال 1399 نیز با افتتاح یک گالری تخصصی هنرهای تجسمی، گالریهای این هنرستان به 2 باب ارتقا پیدا کرد.

در حال حاضر این هنرستان دارای 267 هنرجو در رشته های مختلف هنری است که آموزش و مهارت آموزی آنها توسط 46 هنرآموز و استاد انجام می شودکه همواره هنرجویان و فارغ التحصیلان این هنرستان در زمینه های مختلف مانند کنکور سراسری، مسابقات فرهنگی و هنری خوش درخشیده اند.

هنرستان هنرهای زیبا دخترانه :
این هنرستان در سال 1394 با یک رشته، (موسیقی) و 20 هنرجو (دانش آموز) به وسیله بخش خصوصی در ساختمانی استیجاری و قدیمی شروع به فعالیت نمود که البته از نظر کیفیت و فضای آموزشی مطلوب نبود. از سال 1396 و با توجه به اهمیت موضوع آموزش های هنری از سوی آقای مقدم مدیرکل جدید فرهنگ و ارشاد اسلامی استان البرز، این هنرستان از بخش خصوصی گرفته شد و تحت مدیریت این اداره کل ادامه فعالیت داد. در اولین اقدام یکی از بهترین ساختمانهای این اداره کل در اختیار این هنرستان قرار گرفت و دو رشته گرافیگ و نمایش نیز به رشته های آن افزوده شد.

اکنون این هنرستان با 113 هنرجو و نزدیک 30 مدرس و هنرآموز فعالیت می کند. با توجه به لزوم گسترش بیشتر و با دستور و پیگیری مدیرکل بخشی از فضای ساختمان که در اختیار یک موسسه بوده است در حال واگذاری به هنرستان می باشد که این مهم تا ابتدای سال تحصیلی جدید انجام خواهد شد و منجر به افزایش رشته و هنرجوی هنرستان خواهد شد. هنرجویان این هنرستان در حوزه های گوناگون مانند ، مسابقات فرهنگی و هنری ، جشنواره های تخصصی هنری و کنکور سراسری حائز رتبه های درخشانی شده اند به گونه ای که در کنکور 1400 تعداد چهار نفر از هنرجویان حایز رتبه های 2 و 3 رقمی شده اند.

رشته های مستقر در هنرستان‌های هنر

با توجه به شرایط اقلیمی و بنا بر پتانسیل‌های استان‌های مختلف پراکندگی رشته‌ها متفاوت است.

رشته‌های متداول هنرستان‌های هنر عموماً شامل:
موسیقی با سه گرایش (نوازندگی سازهای ایرانی، نوازندگی سازهای جهانی و آهنگسازی)
گرافیک، فتوگرافیک، سینما، نمایش، نقاشی، عکاسی
صنایع دستی، کارشناسی فرش، انیمیشن و ...

 نحوه ادامه تحصیل در رشته‌های هنری

هنرستان‌های هنرهای زیبا شاخه فنی و حرفه ای است و فارغ التحصیلان هنرستانها برای ادامه تحصیل می‌توانند با دیپلم رشته خود بدون طی پیش دانشگاهی به طور ناپیوسته در دوره کاردانی ادامه تحصیل داده و یا با سپری کردن دوره پیش دانشگاهی هنر، کارشناسی پیوسته بخوانند.
البته در نظام ۶_۳_۳ سال ۹۸ انقضای کنکور برای کلیه هنرستانها اعلام شده است.

برای کنکور هنر دروس عمومی عبارتند از:
زبان انگلیسی، زبان و ادبیات فارسی، عربی و معارف اسلامی.
و دروس تخصصی مشتمل بر:
درک عمومی هنر ۱ و ۲، درک عمومی ریاضی و فیزیک، ترسیم فنی، خلاقیت‌های تصویری و تجسمی، خلاقیت نمایشی، خلاقیت موسیقی و خواص مواد.

 وجه تمایز هنرستان‌های هنر

دوره نوجوانی دوره رویاپردازی نوجوانان ماست و هنر کاری است دلی و روان خواه.

در هنرستان‌های هنر تعلیم و تربیت توأمان صورت می‌گیرد. دروس تخصصی هنرجویان رشته‌های هنری عمدتاً کارگاهی و عملی برگزار می‌شوند.

جست و جوگری و خلاقیت ملاک هنرجویان هنر بوده و هنرجو برعکس مدارس آموزش و پرورش نیازمند سختگیری و اعمال قوانین خشک نیست.

به واسطه انجام توأمان فعالیت‌های عملی و آموزشی و در نتیجه توسعه و تعالی فکر و بسط اندیشه، فارغ التحصیلان رشته‌های هنری معمولا پیشروتر از فارغ التحصیلان دانشگاه‌های هنر هستند و عموما خروجی چنین هنرستانهایی افرادی نسبتا خودساخته، کمال‌طلب و معرفت‌گرا می‌باشد.

 نقاط قوت و ضعف هنرستان‌های هنر

-  از نقاط قوت هنرستان‌های هنر ساماندهی و تجمیع آموزش تخصصی هنر در این هنرستانهاست. به طوری که در برخی از استانها هنرستانهای هنر در حال تبدیل شدن به قطب هنر می‌باشند.

- در تهران و کلان‌شهرهایی چون اصفهان، تبریز و... اولا هنرستانها کاملا تخصصی هستند؛ مانند هنرستان موسیقی پسران تهران. ثانیاً قدمت برخی از آن‌ها نزدیک به یک قرن می‌باشد. امسال هنرستان موسیقی تهران یکصد سالگی خود را جشن خواهد گرفت.

-  وجود چنین مراکزی باعث جذب و شکوفایی استعدادهای بکر (به ویژه در مناطق محروم) شده و از به حاشیه رفتن رشته‌های هنری جلوگیری خواهد کرد.

- از کاستی‌های هنرستانهای هنر می توان به بلاتکلیفی، مبهم و محل مناقشه بودن بحث مدیریت هنرستانهای هنر اشاره کرد. به طوری که هر کجا اقتدار ارشاد بیشتر باشد مدیر از کارکنان ارشاد انتخاب می‌شود و برعکس.

 دومین آسیب هنرستانهای هنر فقدان هنرستانهای دخترانه در اکثر استانهاست. به طوری که علاقه مندان دختر مجبورند به استانهای برخوردار مراجعه کنند و یا در هنرستانهای جوار تحصیل کرده و بعضاً از خیر تحصیل در رشته های هنر بگذرند.

 سومین آسیب هنرستانهای هنر بلاتکلیفی بین آموزش و پرورش و ارشاد (مخصوصا در بحث تجهیز و هزینه های جاری) می‌باشد. برای مثال ما در زنجان برای گزینش نیروهای آزاد تخصصی هر ساله بین آموزش و پرورش و ارشاد پاسکاری شده و نهایتاً بدون کسب نتیجه مطلوب مستأصل می‌شویم.

- چهارمین آسیب که عمدتاً متوجه شهرستانهاست . عدم دریافت شهریه و کمکهای مصوب انجمن و اولیا به بهانه دولتی بودن هنرستانهای هنر میباشد. این در حالیست که اکثر مراکز آموزشی به بهانه‌های مختلف برای گذران امورات جاری خود مجبور به دریافت کمکهای مردمی هستند.

 سخن آخر

علی‌رغم داشتن ردیف بودجه مشخص برای هنرستان‌های هنر، در برخی از شهرستانها احساس می‌شود که ادارات ارشاد چنین هنرستانهایی را بار اضافه برای خود تلقی می‌کنند. لذا بهتر است برای انسجام بیشتر مسئولیت اداره این هنرستانها کلاً به آموزش و پرورش واگذار گردد.

پایان گزارش/