صداقت و جدیّت

به نظر من امور اعتقادی استدلال بردار نیست. مثلا اگر پیامبر (ص) می خواست با استدلال ابوذر را مؤمن کند، ابوذر همیشه می توانست در مقدّمات سخن پیامبر (ص) چون و چرا کند. لذا آن چه ابوذر را مسلمان می کند شخصیّت صادق و با جدیّت پیامبر (ص) است.

در مورد خودم هم این تجربه وجود دارد.

از نظر من اگر چه بسیاری اعمال و نظریات امام خمینی برای من جای شکّ و شبهه دارد، ولی شخصیّت ایشان عاملِ اعتقاد من به ایشان بوده است.و من از آیه ی قرآن که می فرماید الذین جاهدوا فینا لنهد ینهم سبلنا، هم همین را می فهمم، جاهدوا یعنی جدیّت، فینا یعنی صداقت.

جدیّت یعنی زندگی را جدی بگیریم و صداقت هم یعنی بعد از فهم واقع و خطای خود سریعا و صریحا به آن اقرار کنیم. چون بسیار می شود که ما واقع را می فهمیم، ولی آن را به خاطر مقاصدی می پوشانیم. لذا این تجربه ی من است و روان شناسان هم همین سخن را دارند.

اصول و عقاید هیچ دینی برهانی نیست.
اما نباید از تبعیت از کسی و اندیشه ای پل زد به مستدل بودن تمام سخنان آن فرد یا اندیشه. و لذا من قائل ام که اصول و عقاید هیچ دینی برهانی نیست، ولی از برهانی نبودن آن برنمی آید که باید از آن دست برداشت. کونوا دعاة الناس بغیر السنتکم نیز همین است. لذاست که می بینید فلاسفه ذهن را تسخیر می کنند، ولی نمی توانند افراد را به تبعیت وادارند.
اگر قرار بود مردم اروپا با استدلالات عقلی مسیحی می شدند، باید با استدلالات هیوم هم از دین خارج می شدند،در حالی که هنوز مردم مسیحی اند. چون در خاطره ی مردم مسیح آدم صادقی است، ولی در خاطره ی مردم هیوم آدم صادقی نبوده است.

معنای زندگی | صفحه 105

کانال مصطفی ملکیان