دانش آموزان چاق و تنبل ایرانی و مسابقه برای کاهش وزن!

« سقراط هنگامی که به اتهامِ فاسد کردنِ جوانان به محاکمه کشیده می‌شود، در دفاع از خویش در دادگاه خطاب به آتنیان می‌گوید:

شما مردمِ این شهر مانند اسبِ تنبلی هستید که احتیاج دارید برای این که به راه بیفتید خرمگسی گاهی به شما نیش بزند و من همچون آن خرمگس بوده‌ام که نیشَکی می‌زده‌ام و شما را به اندیشه وا‌می‌داشته‌ام و اکنون اگر مرا بکُشید، دیگری را مثل من نخواهید یافت.

برایان مگی

پاورقی کتاب: فلاسفه بزرگ

***

باز مناسبتی شد . باز نمایش و تکرارهای بی حاصل بدون آن که برنامه ای در کار باشد ، معنا درمانی ( 1 ) و مفهوم سازی شود  و  سپس گامی به سوی تحولات عمیق و پایدار برداشته شود .

هفته سلامت از یکم به مدت یک هفته .

مثل بقیه مناسبت ها ، شعاری درست می کنند و روز شماری .

این ها هم بیشتر برای این است که گزارش عملکردی بنویسند که بگویند آی ایها الناس ! ما بیکار نیستیم و در حال کار و تلاش .

اما نتیجه ی همه این ها شده است :

 چاقی نیمی از دانش آموزان تهرانی .

فردی که در « سن رشد » قرار دارد دچار اضافه وزن می شود آن هم در یک جامعه آماری وسیع .

این یک تراژدی بی مزه است و خورنده .

البته « شهرداری تهران » که کارنامه و عملکردش در این مدت شده قطع درختان گاه و بیگاه و در نقاط مختلف شهر ، جمع کردن ضربتی  دوچرخه ها و ایستگاه های بیدود ، جمع کردن لاین های ویژه ی دوچرخه سواری و البته ساختن بزرگراه ها آن هم در شهری که از شدت تراکم در مرحله « انفجار » قرار دارد .

یکی نمی پرسد « مهر » که دوباره آغاز شد و آلودگی هوا جان و روح انسان ها را در منگنه و تراشیدن قرار داد ؛ کاری کرده اید و یا آن که بر اساس « غریزه و عادت » نخستین اقدامی که به ذهن های بسیط و تکامل نیافته خواهد رسید ؛ همان تعطیل کردن مدارس خواهد بود و پُز دادن شیفت آن به آموزش غیرحضوری ؟ البته « شهرداری تهران » که کارنامه و عملکردش در این مدت شده قطع درختان گاه و بیگاه و در نقاط مختلف شهر ، جمع کردن ضربتی  دوچرخه ها و ایستگاه های بیدود ، جمع کردن لاین های ویژه ی دوچرخه سواری و البته ساختن بزرگراه ها آن هم در شهری که از شدت تراکم در مرحله « انفجار » قرار دارد .

و این دور باطل و تسلسل کشنده دائما تکرار می شود .

حال سخنان و اقدامات این نهاد ظاهرا غیردولتی را از زبان مدیر کل سلامتش بخوانید : ( این جا )

« به گزارش همشهری آنلاین، حمید صاحب مدیرکل سلامت شهرداری تهران در نشست خبری امروز در تشریح برنامه‌های هفته سلامت شهرداری تهران با بیان اینکه در ادوار گذشته موضوعاتی همچون آموزش شهروندی، توجه به سلامت و غیره شهروندان امری فانتزی در شهرداری‌ها شناخته می‌شد، اظهار کرد: اما در این دوره مدیریت شهری توسعه فرهنگ سلامت در میان شهروندان را به عنوان یکی از مهم‌ترین اولویت‌های اجتماعی در دستور کار قرار دادیم؛ به گونه‌ای که امروز نقش موثری در توسعه فرهنگ سلامت ایفا می‌کنیم و نقش ۷۵ درصدی را در آموزش فرهنگ سلامت داریم.

وی با بیان اینکه تلاش می‌کنیم که با کمک سراهای محلات، سازمان‌های مردم نهاد و گروه‌های جهادی، مردم را به سمت ترویج زندگی سلامت محور سوق دهیم، اظهار کرد: هفته سلامت را با شعار « حال خوب، ساختنی است»، کار خود را از امروز با نواختن زنگ سلامت در مدارس منتخب تهران آغاز کرده‌ و در نظر داریم در هفته سلامت به شهروندان تهرانی یادآوری کنیم که در راستای تحول و ایجاد حال خوبشان باید گام‌های موثری بردارند. این ها حرف ها در حالی بیان می شوند که هنوز خبری از « اجرای قانون هوای پاک » نیست .

صاحب با بیان اینکه در نمایشگاه سلامت‌شهر موضوعاتی همچون سلامت، بهداشت و درمان، بهداشت زنان و مادران و غیره دنبال خواهد شد، گفت: همچنین برای اولین‌بار در هفته سلامت در ۱۲۳ ناحیه شهر تهران ایستگاه‌های سلامت برپا خواهد شد که این ایستگاه‌ها در مکان‌های پرتردد در نواحی مستقر شده و به ارائه خدمات به شهروندان می‌پردازند.

مدیرکل سلامت شهرداری تهران با اشاره به اکران طرح‌های «حال خوب ساختنی است» در فضاهای شهری همچون ایستگاه‌های اتوبوس و مترو، میادین میوه و تره‌بار، تلویزیون‌های شهری، فضای شهری و غیره اکران خواهد شد، تصریح کرد: همچنین با همکاری انجمن معلولان دورهمی ۴۰۰۰ معلول و خانواده‌هایشان را در این هفته خواهیم داشت چرا که معلولان به دلیل محدودیت‌هایی که دارند عمدتا امکان تردد در بیرون از خانه برای آنها به سختی مهیا می‌شود و در نظر داریم در این دورهمی بزرگ ۴۰۰۰ نفره شرایطی را فراهم کنیم تا شهروندان دارای معلولیت بتوانند در کنار یکدیگر ساعات خوشی را داشته باشند.

وی همچنین از برگزاری مسابقه «مثبت ۱۰۰ گرم» خبر داد و گفت: سال گذشته مسابقه «مثبت ۱۰۰ کیلوگرم» را برای افراد دارای وزن بیش از ۱۰۰ کیلوگرم اجرا کردیم که به شدت مورد استقبال قرار گرفت و امسال سعی داریم با توجه به مضرات اضافه وزن و چاقی، مسابقه «مثبت ۱۰۰ گرم» را در شهر تهران را اجرایی کنیم به گونه‌ای که همه شهروندانی که دارای اضافه وزن حتی ۱۰۰ گرم نیز هستند می‌توانند در این مسابقه شرکت کنند و با یکدیگر برای کاهش وزن به رقابت بپردازند. 

وی با بیان این‌که بررسی‌ها نشان داده که ۴۸ درصد دانش آموزان تهرانی دارای اضافه وزن هستند که این درصد بسیار درست است و این کودکان در معرض بیماری‌هایی همچون دیابت، فشار خون و غیره قرار دارند، ادامه داد: در نظر داریم مسابقه کاهش وزن را نیز به سطح مدارس برسانیم و دانش آموزان را وارد این رقابت کنیم تا برحسب وزنی که کم می‌کنند جایزه دریافت کنند.

مدیرکل سلامت شهرداری تهران با تاکید بر این‌که این طرح در ابتدا در مدارسی که طرح آرمان در آن اجرا می‌شود که حدود ۶۰۰ مدرسه خواهند بود اجرایی شده و بعد از آن می‌توان این طرح را در سایر مدارس اجرایی کرد، اظهار کرد: در پنجشنبه هفته جاری مراسم یاد بود مدافعان سلامت در قطعه ۵۰ بهشت زهرا (س) با حضور خانواده‌هایشان برگزار خواهد شد » .

این ها حرف ها در حالی بیان می شوند که هنوز خبری از « اجرای قانون هوای پاک » نیست .

آیا مسئولان دلسوز و خدوم نمی دانند که پیش شرط همه این کارها و اقدامات  داشتن « هوای پاک » است .

البته این منحصر به آلودگی هوا نیست و چه بسا انواع آلودگی های دیگر مانند آلودگی نوری، آشغال پراکنی، آلودگی صوتی، آلودگی خاک، آلودگی گرمایی، آلودگی بصری، آلودگی آب....سلامت روانی شهروندان را در معرض خطر جدی قرار داده اند بدون آن که مقامی و یا مدیری نسبت به این موارد « حساسیت » داشته و آن را تا مرحله نتیجه مورد پی گیری قرار دهد .

البته مطابق معمول و در جهت بازشناسی اهمیت موضوعات ، زنگ مدارس هم در این مورد نواخته خواهد شد اما کسی نمی پرسد که آیا  در همین مدارسی که نیمی از دانش آموزانش دچار چاقی هستند ؛ ورزش صبحگاهی برگزار می شود ؟ آیا این قانون قدیمی نیست ؟

آیا زنگ ورزش واقعا زنگ ورزش است ؟

کاش مسئولان شهرداری و وزارت آموزش و پرورش آمار دقیقی می دادند که چند درصد از دانش آموزان از طریق دوچرخه ، وسائل حمل و نقل عمومی و یا به صورت پیاده هر روز راهی مدرسه می شوند ؟

وقتی دانش آموزان توسط والدین به تصور دلسوزی با اتومبیل و یا سرویس مدرسه درست تا درب مدرسه مشایعت می شوند و به همین صورت به خانه باز می گردند انتظار این که نیمی از دانش آموزان شکم های برافراخته داشته باشند و قادر  به تحرک موثر نباشند ؛ خیلی نباید تعجب برانگیز و یا جدید باشد .

باید به این واقعیت تلخ اعتراف کرد که « تنبلی » به صورت یک عادت و روحیه فراگیر در جامعه ایرانی ریشه دوانیده است .

این ها قرار است آینده کشور پهناوری چون « ایران » را در دست گیرند و آن را هدایت کنند ؟

البته سلامت مهم دیگر که خیلی به چشم نمی آید و غیرت و حساسیت کسی را تحریک نمی کند ؛ همان « سلامت روانی » مردم و به ویژه دانش آموزان است .

در گزارشی که اخیرا « صدای معلم » با عنوان « وزارت آموزش و پرورش در دولت سیزدهم برای بهداشت دانش آموزان به ویژه برای سلامت روان چه کار کرده است ؟ » به موضوع بسیار مهمی اشاره شده بود : ( این جا )

« از ۱۳ میلیون دانش آموز در سراسر کشور، پنج میلیون دانش آموز از نظر سلامت روانی مشکل دارند » .

رضامراد صحرایی وزیر آموزش و پرورش دولت سیزدهم در پیامی که به مناسبت « هفته سلامت » صادر کرده چنین می نویسد : ( این جا )

« هفته سلامت که همه ساله با هدف ارتقای آگاهی و ترویج فرهنگ سلامت برگزار می‌گردد در سال ۱۴۰۳ با شعار محوری « سلامت خانواده و مردمی سازی سلامت» به منظور حساس نمودن جامعه نسبت به مشارکت خانواده‌ها در مردمی سازی سلامت، فرصت مغتنمی است تا در مدرسه به عنوان دریچه خدمات اجتماعی با نگاهی ویژه به ظرفیت‌ها، دستاوردها و انتظارات موجود برای پاسخ گویی منطقی و شایسته در جهت پیشگیری از بیماری‌ها در قالب برنامه های منسجم همراه با مشارکت در مسیر تحقق سلامت دانش آموزان عزیز گام برداریم .

مدرسه به عنوان نقطه اتکای دولت و ملت در پیشرفت همه جانبه و خط مقدم ارتباط با خانواده‌ها، می‌تواند گام مؤثری در نهادینه سازی آموزه‌های بهداشتی و ارتقای سلامت جامعه بردارد و دانش آموزان هم می‌توانند به عنوان سفیر سلامت برای خود، همسالان و خانواده خود در ارتقای سواد سلامت و بهداشت عمومی نقش آفرین باشند » .

امیدوارم این مردمی سازی سلامت  هم مثل ملاقات های مردمی آقای وزیر نباشد اما پرسشی که مطرح می شود آن است که آقای صحرایی از « کدام مدرسه » سخن می گوید ؟

مدرسه ای که بسیاری از آنان نه مربی بهداشت دارند و نه حتی مشاور متخصص .

در کنار همه مواردی که در بالا اشاره شد ؛ پرسش مهم این است که قرار است این حساس کردن با چه ساز و کاری و در کدام بستر اعتماد عمومی و با مشارکت کدام یک از کادر مدرسه و معلمان راضی از وضعیت موجود صورت بگیرد .

( 1 )

معنا درمانی از یک رویکرد روانی-آموزشی برای تجهیز مراجعان به ابزارهای لازم برای عبور از منفی‌های اجتناب‌ ناپذیر وجود انسان و ایجاد زندگی‌ای که ارزش زیستن را داشته باشد، حمایت می‌کند. این امید به یافتن معنا و هدف را تأیید می کند، حتی زمانی که فرد از مشکلات طاقت فرسا و مشکلات لاینحل رنج می برد.