دانش آشتیانی :مهم ترین ویژگی های برنامه ی من واقع گرایی و تحول خواهی است/ رسانه ها به ما کمک کنندکه آموزش و پرورش را بتوانیم به یک گفتمان ملی تبدیل کنند/ معلم باید دغدغه معیشت نداشته باشد

سعی ام بر این است که با رسانه ها، خبرگزاری ها مطبوعات ارتباط بیشتری را داشته باشم/ ما الآن می توانیم در یک فضای امن و با آرامش مسائل کشور را پیش ببریم/ نگاه معلم و شاگردی نگاه یک طرفه نیست و همیشه اگر بخواهد یک مساله ای اتفاق بیفتد و یک پرورشی شکل بگیرد، یک آموزشی شکل بگیرد، آموزش دو طرفه است/معلمی عاشق کارش نباشد مسلما تاثیرگذاری اش زیاد نیست/ نگاه من به آموزش و پرورش به عنوان یک دستگاه سرمایه ای است و نه مصرفی/ مساله تولید و اشتغال برمی گردد به آموزش و پرورش/ یکی از مسائلی که باید به آن بپردازیم بحث یک حالت توازن بین آموزش متوسطه و آموزش عالی است/ نقش معلمی در نظام تعلیم و تربیت و بحث سرمایه انسانی بسیار مهم است/ نقش معلمی در نظام تعلیم و تربیت و بحث سرمایه انسانی بسیار مهم است/ کارهای خیلی خوبی صورت گرفته اما کافی نیست/ من با معلمان که صحبت می کنم مسائلی را فراتر از مساله مالی مطرح می کنند.  می گویند نیازمند این هستیم که منزلت و جایگاه ما ارتقا پیدا کند یعنی مساله فرهیختگان ما فقط بحث مسائل مالی نیست/ در این دوره ما شاهد آرامشی در قشر معلمین هستیم احساس امنیت و آزادی می کنند. احساس می کنند می توانند مطالبشان را بیان بکنند/ و همین که ببینند مسئولین شنوای صحبت هایشان هستند احساس غرور می کنند و احساس می کنند که تحویل گرفته شده اند

بسم الله الرحمن الرحیم
به نام خداوندی آغاز می کنم که فرمان نخستش به انسان آموختن و اسباب کرامت دادنش تعلیم و آموختن به قلم است. عرض سلام و خوش آمدگویی دارم خدمت همه سرداردان اصحاب رسانه . رویکرد و نگاه من این است که با توجه به – در آموزش و پرورش جزء برنامه هایم است و معتقدم که رسانه ها و شما بزرگواران بسیار می توانید کمک کنید که انشاءالله این برنامه ها و اهدافی که منجر به ارتقاء نظام تعلیم و تربیت در کشور می شود همت بگماریم و از این بابت سعی ام بر این است که با رسانه ها، خبرگزاری ها مطبوعات ارتباط بیشتری را داشته باشم. در این ایام که ایام بزرگداشت مقام معلم نیز هست خواستیم جلسه ای را برگزار کنیم که بتوانیم نقطه نظرات و عمل کردها و برنامه هایی که در این حوزه است را به اطلاع شما برسانیم و با هم گفت و گویی در این زمینه ها داشته باشیم.
پیشاپیش اعیاد بزرگ شعبانیه را به همه شما تبریک عرض می کنم به خصوص روز پاسدار و روز جانباز را گرامی می دارم. مسلما با جان بازی هایی که ایثارگران آفریدند ما الآن می توانیم در یک فضای امن و با آرامش مسائل کشور را پیش ببریم.
در کنار این قضیه باید یاد کنیم از شهدای انقلاب به خصوص شهدای دانش آموز و شهدای فرهنگی و معلمان که در ایام دفاع مقدس به خصوص این دانش آموزان عزیز و بزرگوار که کلاس درس خود را رها کردند و به مساله مهمتری به نام دفاع از کشور پرداختند باید مدیون این عزیزان باشیم و همیشه یاد داشته باشیم که نیات و اهداف این شهدای بزرگوار در مسیر خود فراموش نکنیم و در جهت تحقق آن تلاش کنیم.
هفته بزرگداشت معلم همزمان است با سالگرد استاد بزرگوار شهید مطهری. ایشان فضیلت های زیادی داشته اما من بیشتر تاکیدم روی خصوصیات و شخصیت معلمی ایشان است. بد نیست به یک خاطره ای بپردازم که برای خود من بسیار بسیار عبرت انگیز است. در زمانی خدمت ایشان رسیدیم در رابطه با مسائل اعتقادی که کتاب های ایشان بیشتر در مورد مسائل اعتقادی بود.

یادم است با گروهی که در خدمت ایشان بودیم، ایشان فرمودند من یک دست نوشته هایی دارم یادم نیست کتاب انسان و حیوان بود یا یکی دیگر از کتاب های ایشان؛ گفتند دوست دارم شما هم به اینها نگاهی بیندازید و اگر ایرادی، اشکالی، نقدی ،چیزی دارید مطرح بکنید. برای خود من این مساله خیلی جالب بود که یک همچین فیلسوفی و بزرگواری از ما شاگردان کوچکی که در خدمتش بودیم می خواهد نقدی، توصیه ای یا تذکری بدهیم و من مسلم می دانم که قصد ایشان این بود که نگاه معلم و شاگردی نگاه یک طرفه نیست و همیشه اگر بخواهد یک مساله ای اتفاق بیفتد و یک پرورشی شکل بگیرد، یک آموزشی شکل بگیرد، آموزش دو طرفه است.

این بزرگوار خواست این مساله را آموزش بدهد که توجه داشته باشیم در کلاس درس وقتی به دانش آموز نگاه می کنیم نگاه یک طرفه نباشد ، نگاه بالا به پایین نباشد بلکه یادگیری دو طرفه باشد. این منزلت و این جایگاه برای من بسیار بسیار ارزشمند است که ایشان دقیق و تخصصی به مساله تعلیم و تربیت و آموزش اعتقاد داشت و عمل می کرد. به روان پاک این معلم فرزانه درود می فرستم و فرصت را غنیمت می شمارم  و ایام بزرگداشت هفته معلم را خدمت همه معلمان و مربیان فرهیخته و سخت کوش در سراسر ایران تبریک می گویم.
امروز را بزرگداشت روز معلم گذاشتند که معلمان و فرهنگیان نقش کلیدی را در نظام تعلیم و تربیت و تربیت نسل آینده به عهده دارند. این عزیزان در طول تاریخ ایران همیشه با سخت کوشی و فعالیت و تلاش پی گیر و دلسوزانه و این کلمه را به کار می برم عاشقانه در امر تعلیم و تربیت داشتند چرا که اگر معلمی عاشق کارش نباشد مسلما تاثیرگذاری اش زیاد نیست و این، جای بزرگداشت دارد، جای تجلیل دارد از چنین شغلی و مقامی که این فرهیختگان کشور دارند و در این مسئولیت خطیر فعالیت می کنند.
من ابتدا سعی ام بر این است که یک مقدار روی رویکردهایی که نسبت به مساله آموزش و پرورش دارم به طور خیلی خلاصه که وقت شما را نگیرم به آن بپردازم. این ده برنامه ای که به مجلس ارائه کردم این رویکرد و این نگاه در آن وجود دارد. اولین مساله این است که نگاه من به آموزش و پرورش به عنوان یک دستگاه سرمایه ای است و نه مصرفی ؛ این چیزی نیست که من بگویم بلکه مقام معظم رهبری بسیار کلمات نغزی دارند در رابطه با بحث نظام تعلیم و تربیت و به خصوص همه مسئولین که به آموزش و پرورش نگاه سرمایه ای داشته باشند .
من سعی ام بر این است که برنامه ای که اعلام کردم ویژگی هایی را داشته باشد که مهمترین آن واقع گرایی و تحول خواهی است. شاید بعضی ها عنوان بکنند که حرف ها، رویکردها و نظرات که عنوان می شود واقعیت ندارد و معلوم نیست که اجرایی باشد.

خوشبختانه با سابقه ای که دارم سعی کردم که این بینش و نگرش را در مدرسه اجرا کنم لذا طرح و برنامه برای اجرایی کردنش دارم. اگر چه این طرح و برنامه خود شما بهتر می دانید که در کوتاه مدت نیست مسائل تعلیم و تربیت چیزی نیست که ما انتظار کوتاه مدت در آن داشته باشیم. اما مهم این است که یک عمر مسیر را حرکت کنیم و ادامه بدهیم تا به آن نقطه برسیم.
یک مساله دیگری که خود من خیلی به آن تاکید دارم و دنبال می کنم بحث های توسعه ای است و اعتقادم بر این است که ما باید آن نگاه تحولی را که در تمام نظاماتی که در بخش تعلیم و تربیت آموزش و پرورش عنوان می شود که مهمترین دستگاه و مهمترین رکنی است که در یک کشور می تواند آن را در مسیر توسعه حرکت بدهد آموزش و پرورش است و علتش این است که نیروی انسانی کارآمد ،حاصل نظام تعلیم و تربیت مطلوب است که بتواند آن نیروی انسانی کارآمد را تربیت کند. نیروی انسانی کارآمد موتور نیروی توسعه است.

از این نظر ما باید در آموزش و پرورش چه کار کنیم که یک نیروی انسانی کارآمد نتیجه و حاصلش گردد، نیاز به گفت و گو و گفتمان دارد و یکی از علت هایی که به آن نیاز داریم خود رسانه ها هستند که پا به پای ما به این قضیه کمک کنند که آموزش و پرورش و مسائل آموزش و پرورش را بتوانند به یک گفتمان ملی تبدیل کنند چرا که  باید توجه داشته باشیم که سرمایه های انسانی به هیچ عنوان کم اهمیت تر از سرمایه های کبیری و فیزیکی نیستند و ما باید به این مساله توجه داشته باشیم که اگر به بحث سرمایه های انسانی توجه نکنیم کشور در مسیر توسعه نمی تواند قدم بردارد. همین امسال که مقام معظم رهبری بحث تولید و اشتغال را مطرح کردند من معتقدم که مساله تولید و اشتغال برمی گردد به آموزش و پرورش، اگر چه امکان دارد که در کوتاه مدت جواب ندهد.
 اگر ما به سرمایه انسانی و نظام مطلوب در آموزش و پرورش توجه داشته باشیم و این تحولی را که عنوان کردم اتفاق بیافتد مطمئن هستم بحث اشتغال و تولید در جامعه به عنوان یک معضل مطرح نخواهد شد. اگر چه در خیلی از کشورها تا یک درصدی البته بستگی به بحران های اقتصادی آنان دارد بحث اشتغال را دارند اما هر چقدر ما بتوانیم در قسمت آموزش و پرورش سرمایه گذاری بکنیم می توانیم مساله تولید و اشتغال را رونق بدهیم و از این منظر هست که آن تحولی که باید در آموزش و پرورش رخ بدهد و به دنبال این هستیم که کشور در برنامه های توسعه موفق شود و تولید و اشتغال رونق بگیرد، ضروری ترین کار در این حوزه است که البته من در خیلی از صحبت ها این موضوع را تشریح کردم که چگونه این مساله می تواند اتفاق بیافتد.
یکی دیگر از مسائلی را که مدنظرمان است بحث پیوستگی بین آموزش و پرورش و آموزش عالی است و مساله بسیار مهمی است. در آموزش و پرورش نزدیک سیزده و نیم میلیون دانش آموز داریم و صد و هفت هزار مدرسه. به موازات این در آموزش عالی پنج میلیون دانشجو داریم در بیش از دو هزار و پانصد واحد دانشگاهی. هر کسی این دو عدد را کنار هم بگذارد متوجه می شود که در آموزش عالی صندلی های خالی در واحدهای دانشگاهی زیاد داریم. اما در مقابل آن در آموزش و پرورش کلاس هایی با تراکم دانش آموز بالا داریم. لذا یکی از مسائلی که باید به آن بپردازیم بحث یک حالت توازن بین آموزش متوسطه و آموزش عالی است و این خود بحث های مختلفی را می برد.  
یک مساله دیگری که دغدغه خود همه ما است تحقیقات ملی و بحث ارزش ها و نگرش های ایرانیان. جایگاه معلم جایگاه بسیار وسیعی است. مرجع است. به دلیل این که نقش معلمی در نظام تعلیم و تربیت و بحث سرمایه انسانی بسیار مهم است. اما در مقابلش بحث دغدغه معیشت فرهنگیان وجود دارد. این هم ارتباطی ندارد که بگوییم در این چهار سال اتفاق افتاده که این مساله را بیشتر خبری می کنند و مشکل برای آموزش و پرورش به وجود می آورند این مساله ، مساله کهنه ای است . معلم باید دغدغه معیشت نداشته باشد تا بتواند با آرامش کافی داخل کلاس درس حضور داشته باشد. خوشبختانه در همین چند سال در دولت تدبیر و امید حمایت های خوبی از قشر فرهنگی و معلمین به عمل آمده است. نمی خواهم وارد حوزه عدد و رقم شوم اما به عنوان نمونه در دوره دولت تدبیر و امید اگر سال 96 را هم جزء دولت به حساب بیاوریم در این روزها حکم معلمین دارد می خورد و صادر می شود در همین مدت کوتاه صد در صد حقوق معلمان افزایش پیدا کرده با لحاظ کردن سال 96 . این نشان دهنده نگاه مسئولین ما است نسبت به قشر فرهیخته معلمان.

ما باید با یک برنامه دقیق و درست این دغدغه معیشت را برطرف کنیم. کارهای خیلی خوبی صورت گرفته اما کافی نیست.

اگر ما بحث توسعه را داشته باشیم و فکر کنیم که نیروی انسانی از همه مسائل واجب تر است مسلما باید در آینده بهای بیشتری را برای این قشر فرهیخته داشته باشیم. البته اشتباه نکنیم من با معلمان که صحبت می کنم مسائلی را فراتر از مساله مالی مطرح می کنند.  می گویند نیازمند این هستیم که منزلت و جایگاه ما ارتقا پیدا کند یعنی مساله فرهیختگان ما فقط بحث مسائل مالی نیست که بعدا به این مسائل خواهم پرداخت.
مساله معلم ما بحث هویت و منزلتش است. خوشبختانه در همین دولت تدبیر و امید، این کار خوبی که اتفاق افتاد این بود که امنیت فرهنگی جایگزین فرهنگ امنیتی شد. در این دوره ما شاهد آرامشی در قشر معلمین هستیم احساس امنیت و آزادی می کنند. احساس می کنند می توانند مطالبشان را بیان بکنند. لذا در بین معلمان، خانواده ها، دانش آموزان این مساله بسیار مهمی است و شاید کم اهمیت تر از مساله دغدغه معیشت آنان نباشد که یقینا این طور است .
مساله دیگر در مورد هویت و منزلت معلمان می باشد و آن بحث نقد و گفتمان و گفت و گو و کنش گری اجتماعی است. که این جزء برنامه های خودم می باشد. به طور مرتب و بدون تشریفات و به صورت سرزده به داخل مدارس می روم و در آنجا با مسئولین مدرسه، مدیر و معاونین مدرسه صحبت می کنم و جلسه ای می گذارم با معلمان  که مسائل شان را مطرح می کنند ما مطرح می کنیم، از ایشان راجع به مسائل نظر خواهی می کنیم . به سر کلاس می رویم و با دانش آموزان گفت و گو می کنیم. نقطه نظرات دانش آموزان را می گیریم. می خواهیم فضایی به وجود بیاوریم که در آن فضا از مشارکت فکری همه معلمان و دانش آموزان و اولیائشان در اداره خود مدرسه استفاده کنیم.
مساله دیگری که به هویت و منزلت فرهنگیان کمک می کند توجه به تشکل های صنفی است. از روزی که آمدم سعی کردم که با خود این تشکل ها جلساتی داشته باشم گفت و گو کنم  و حتی در هر استانی که برای بازدید می روم حتما تاکید دارم با نمایندگان این تشکل ها جلسه داشته باشم چون اینها در واقع منتخبین خود این معلمان و فرهنگیان هستند و موقعی که با خود اینها می نشینیم و صحبت می کنیم دوستان موارد قابل توجهی را مطرح می کنند و ما راه ها و اطلاعات مان را رد و بدل می کنیم حاصل این می تواند به ارتقاء این مساله بیانجامد و همین که ببینند مسئولین شنوای صحبت هایشان هستند احساس غرور می کنند و احساس می کنند که تحویل گرفته شده اند.

لذا اینها مواردی است که باید خیلی قوی تر و بیشتر در این جهت گام برداشته شود.

ادامه دارد

پیاده سازی و ویرایش : زهرا قاسم پور دیزجی