گفت و گو ی سخن معلم با سرپرست دانشگاه فرهنگیان

* آقای دکتر مهر محمدی

بنده سوالاتم را در دو حوزه طبقه بندی کرده ام اولی در حوزه دانشجویی و دوم در بخش  ستادی و نیز مفهومی تقدیم شما می کنم .

در بخش اول یعنی دانشجویان سوالات زیاد است  و نامه هایی که دانشجو معلمان از سراسر کشور برای سخن معلم ارسال می کنند  مطالبات متراکم است .

اولین آن « کارت دانشجویی » است .

مستحضر هستید اولین و بدیهی ترین خدمات یک دانشگاه و موسسه آموزش عالی اعطای کارت دانشجویی به دانشجویان خود است، اما با گذشت یک سال و نیم از اشتغال به تحصیل دانشجویان در دانشگاه فرهنگیان همچنان کارتی به عنوان کارت دانشجویی به اکثر دانشجویان تعلق نگرفته است .

دانشجویان می گویند که مسئولان در پاسخ به این پرسش وعده " کیف پول هوشمند " ، " کارت های هوشمند دانشجویی " و... را می دهند .این کارت های دانشجویی قرار است کی به دانشجویان تحویل شود ؟

2-دانشگاه فرهنگیان با توجه به بخشنامه شماره100 / 5269 / 50000 / د (پیوست شده است) نسبت به کسر حقوق 45 و 25 درصدی دانشجو معلمان اقدام نموده است این در حالی است که کسر حقوق به صورت درصدی و بدون محاسبه هزینه ها خلاف تبصره ذیل ماده 6 قانون متعهدین به خدمت وزارت آموزش و پرورش است.
3-طبق تبصره ذیل ماده 6 قانون متعهدین خدمت وزارت آموزش و پرورش هزینه هایی که بابت امکانات رفاهی و عمومی از وجوه پرداختی به دانشجو معلمان کسر می گردد می بایست متناسب با سایر دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی باشد اما در حال حاضر ماهیانه 25 تا 45 درصد از حقوق یک دانشجو معلم صرفا جهت هزینه های خوابگاه و غذا کسر می گردد، یعنی ماهیانه بیش از 200 هزار تومان که جمعا به ازای هر ترم بیش از 800 هزار تومان می شود. هزینه بهترین خوابگاه های دانشجویی کشور هم به این اندازه نیست و با توجه به مصاحبه های ریاست محترم دانشگاه، به نظر می رسد دانشگاه به بهانه هزینه خوابگاه و غذا در صدد جبران کسری بودجه خود از محل حقوق دانشجو معلمان بوده که خلاف ماده 19 اساس نامه این دانشگاه است.

این در حالی است که گفته می شود در دولت قبلی ، چنین مبالغی کسر نمی شده است و با تغییر دولت این وضعیت اتفاق افتاده است .
در ایام تابستان دانشجویان این دانشگاه هیچ استفاده ای از خوابگاه، غذا و خدمات رفاهی نداشته اند دانشگاه طبق بخشنامه های خودبه بهانه استفاده ازخوابگاه و غذا ابتدا اقدام به کسر 45 درصد و پس از اعتراض دانشجویان اقدام به کسر 10 درصد از حقوق دانشجویان نموده که کاملا خلاف ماده 6 قانون متعهدین به خدمت وزارت آموزش و پرورش است.
4- علی رغم وعده های متعدد ریاست محترم دانشگاه، دانشگاه فرهنگیان به عضویت صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم در نیامده و در پی آن هزینه های خوابگاه و غذا چندین برابر هزینه های مصوب این صندوق است .

 علاوه بر این دانشجویان امکان استفاده از وام های این صندوق را ندارند که خلاف تبصره ذیل ماده 6 قانون متعهدین به خدمت وزارت آموزش و پرورش است.
5- عیدی سال 93 به دانشجویان ورودی سال 91 این دانشگاه به بهانه اینکه استخدام آزمایشی هستند تعلق نگرفته که بازهم خلاف ماده 6 قانون متعهدین به خدمت وزارت آموزش و پرورش و ماده 75 قانون مدیریت خدمات کشوری است. طبق قوانین ذکر شده دانشجویان بایستی مانند سایر مستخدمان رسمی آزمایشی دولت برابر ضوابط مربوط از حقوق و مزایای پیش بینی شده برخوردار شوند.

اخیرا از سوی معاونت محترم پشتیبانی و توسعه مدیریت وزارت آموزش و پرورش بخشنامه ای به نقل از مصوبه هیات وزیران د رمورد ممنوعیت پرداخت عیدی به دانشجو معلمان صادر گردیده است .
6- دانشجو معلمان ورودی سال 92 از 26 بهمن 92 در پردیس ها و مراکزآموزش عالی این دانشگاه مشغول به تحصیل شده اند اما تاریخ اجرای حکم استخدامی این دانشجویان 26 فروردین 93 ذکر شده و حقوق ماه های فروردین و اسفند به آن ها پرداخت نشده. علی رغم عدم پرداخت حقوق این دو ماه، دانشگاه اقدام به اخذ 120 هزار تومان هزینه خوابگاه و غذا برای ماه اسفند و حدود 200 هزار تومان برای ماه فروردین نموده که دریافت این وجه کاملا خلاف قانون است. علاوه بر این با توجه به اینکه تاریخ اجرای حکم  26 / 1 / 93 ذکر شده سنوات و عیدی سال 93 به دانشجویان تعلق نمی گیرد. لازم به ذکر است که تاریخ اجرای حکم دانشجویان ورودی سال 91 که در دولت قبل و از 26 بهمن 91 مشغول به تحصیل شده اند  26 / 11 / 91  ذکر شده و از تاریخ  1 / 12 / 91  برای آن ها حقوق و مزایا در نظر گرفته شده است.
7- به دانشجو معلمان مرد متاهل حق عائله مندی و اولاد تعلق نمی گیرد که خلاف تبصره 4 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری است.

جناب آقای دکتر مهر محمدی

پرسش آخر را مطرح می کنم . بنده دانش آموخته ی مراکز تربیت معلم در دهه 60 بوده ام .در آن فضا تنفس کرده و فارغ التحصیل شدم و البته بعدا در دانشگاه تهران ادامه تحصیل دادم .

زمانی که در مرکز تربیت معلم بودم مشخصا و روزهای سه شنبه  کارشناسان مسائل سیاسی از جاهای مختلف حتی از وزارت امور خارجه به مرکز می آمدند . جلسات پرسش و پاسخ با دانشجویان برقرار بود . حتی در آن فضا تریبون آزاد هم داشتیم .مسائل در حوزه های مختلف و مسائل روز کشور مطرح می شد .

البته دانشجو معلمان از این امر استقبال می کردند . به نظر می رسد پس از گذشت دو دهه این فضا در دانشگاه فرهنگیان که به نوعی تجمیع آن مراکز تربیت معلم است نوعی « عقب گرد » و حتی « پس رفت » داشته است .

در دانشگاه فرهنگیان و پردیس ها خبری از تربیون های آزاد دانشجویی نیست .جلسات پرسش و پاسخ و نقد عموما وجود ندارد .فعالیت های گروه های " خود انگیخته " مشاهده نمی شود .حتی انجمن اسلامی هم فعالیتی ندارد !

آقای دکتر مهر محمدی !

با گذشت یک سال و نیم از آمدن دولت تدبیر و امید هنوز در بر همان پاشنه می چرخد و به نظر می رسد که این دانشگاه تافته یی جدابافته از دولت تدبیر و امید است و این با اصول این دولت که گفت وگو و تحمل حقوق مخالف است هم خوانی ندارد .

حضرت عالی چه برنامه و یا راه کاری برای تعدیل این وضعیت  که به نوعی میراث دولت های گذشته است دارید ؟ با توجه به این که آقای دکتر فانی همواره بر نهادینه ساختن  امنیت فرهنگی به جای فرهنگ امنیتی تاکید داشته اند .

سرپرست دانشگاه فرهنگیان :

من پاسخ را از پرسش آخر شروع می کنم .

شرایطی که الان در دانشگاه فرهنگیان وجود دارد از حیث مانیفست از دانشگاه های دیگر بدتر نیست که شاید بهتر هم باشد .ما اخیرا « منشور حقوق و تکالیف دانشجو معلمان » را منتشر کردیم .این پروسه خیلی نفس گیر بود و رایزنی های بسیار گسترده ای با صاحب نظران و عوامل مختلف درون دانشگاه خصوصا خود دانشجو معلمان  انجام شد . پیش نویس های مختلفی برای آن ها عرضه شد ، جمع بندی شد و در دهه فجر در همایش پویش دانشگاه رو نمایی شد .این همایش مخصوص دانشجویان نخبه است .

اگر فرصتی باشد روی این منشور صحبت خواهیم کرد .

فضای آزاد اندیشی و تریبون آزاد و نقادی در این منشور دیده شده است .ما در این منشور 13 بند تکلیف  و 17 بند حقوق داریم .

بعضی از همین بندهای حقوق در مورد پرسش جناب عالی مصداق دارد .

بند یک آن اشاره دارد:

عزت، حرمت و کرامت به پاس انتخاب حرفه مقدس معلمی و با عنایت به جایگاه کلیدی آن در تعیین آینده میهن اسلامی

صریح تر از آن در بند 11 آمده است :

اظهارنظر انتقادی، منصفانه و تعالی جویانه درباره عملکرد مدیران و مسئولان دانشگاه در تمام سطوح و ارائه پیشنهادهای سازنده

بند 10 این منشور تاکید دارد :

برخورداری از محیطی امن، ایمن، آرام و با نشاط، آکنده از صمیمیت، همدلی، اعتماد و درک متقابل

بند 13 آن نیز می گوید :

اظهارنظر درباره مسائل گوناگون فرهنگی-اجتماعی به ویژه مسایل سیاسی با استفاده از ظرفیت های قانونی

این حقوق را باید بچه ها از آن برخوردار باشند و آن ها باید این حقوق را از ما و مجموعه مدیران دانشگاه مطالبه کنند .

این که در عمل چه اتفاقی افتاده است ؛ بنده نمی توانم بگویم که از شرایط موجود رضایت کامل دارم .حتما ندارم !

فکر می کنم تا زمان حاکمیت این گزاره ها و باورها به عنوان حقوق دانشجو معلمان ما خیلی فاصله داریم .اما در عرصه عمل بیکار هم نبودیم !

زمینه های هم اندیشی  ، کرسی های آزاد اندیشی و... دانشجویان را فراهم کردیم .حتی آن ها را به دانشجویان آموزش دادیم .در چند ماه اخیر چند همایش برگزار کردیم که یکی از آن ها همایش " رویش " بود .

همایش رویش متشکل از منتخبین فعالان فرهنگی دانشگاه بودند .کارهای خود انگیخته ی دانشجو محور و توسعه آن در دانشگاه محور این همایش بود .

ما برای راه اندازی تشکل های دانشجویی مقداری تاخیر فاز داریم  و فکر می کنیم در آینده نزدیک تشکل ها به ویژه تشکل های فعال در حوزه ی سیاسی در قالب انجمن های اسلامی و تشکل های قانونی در دانشگاه فرهنگیان شکل خواهند گرفت .

به لحاظ قانونی ، یک هیات سه نفره باید شکل بگیرد که متشکل از نماینده وزارت علوم ، رئیس دانشگاه و نمایندگی رهبری  است و آن ها باید مجوز بدهند .

قبل از آن که به دانشگاه فرهنگیان بیایم خبری از این مسائل نبود . چند ماهی است که منتظر معرفی نماینده وزارت علوم هستیم .رایزنی هایی انجام شده است . یک مقداری با تاخیر همراه بوده است .البته به تفاهم رسیده ایم .با شکل گیری این هیات سه نفره که ظرفیت قانونی دارد ، بنده این وعده را به شما می دهم که در آینده ی نزدیک تشکل ها در این دانشگاه فعال خواهند شد .

*آقای دکتر . بحثی که در مورد منشور فرمودید ضمانت اجرایی آن چیست و کدام مقام و یا مرجع باید آن را پی گیری نماید ؟

به این بحث بر می گردیم .

هر کجا رفتم ، هر استانی که حضور پیدا کردم ،در پردیس های دانشگاهی که رفتم ،سعی کردم که سخنرانی نکنم .من بدون آن که مسئولان آن جا را درجریان قرار دهم رفته و پس از یک مقدمه ی کوتاه ، آماده ی پرسش و پاسخ با دانشجویان هستم .معمولا هم جلسات پر شور و نشاطی هم بوده است .بچه ها با فراغ خاطر مسائل شان را مطرح کرده اند .این برنامه ها متعدد بوده است .خود بچه ها می توانند شهادت بدهند که چه جوی بر این جلسات حاکم بوده است .مشابه این جلسات را برای استادان و اعضای هیات علمی هم داشته ایم .

اخیرا یکی از دانشجویان ما با شهامت و شجاعت حضور من در راس این دانشگاه را نقد کرد که البته در رسانه ها هم منعکس شد . بنده رسما از او تشکر کردم ، او را تشویق کردم و عبارت کلیدی من این بود : " بنده در این دانشگاه چه بمانم و یا نمانم که البته خواسته تو این است که من نمانم ، حضور افرادی چون شما در دانشگاه فرهنگیان یک نعمت است و نسبت به آینده امیدزا است ."

در فضای بسیار سنگین رسانه ای که بر علیه من در این مسند وجود دارد و آن دانشجو به آن فضای سنگین رسانه ای پیوست و شاید انتظار یک برخورد توبیخی و یا امنیتی و.. بود ...

چه آن مانیفست باشد و چه اقدامات عملی نشان می دهد که دلش می خواهد در دانشگاه فرهنگیان چه اتفاقی بیفتد  و اتفاقا از این منظر آزاد اندیشی و تفکر انتقادی و مواجهه فعالانه در عرصه سیاسی ، اجتماعی و... در چارچوب موازین قانونی ، این را همیشه استدلال کردیم که یک واجب عینی  در دانشگاه فرهنگیان است به لحاظ ماموریتی که دارد اگرچه ممکن است در دانشگاه های دیگر یک  واجب کفایی باشد .

استدلال من این است که این جا معلم باید در فضایی رشد کند که بتواند این صفات و ویژگی ها و صفات را ملکه شخصیت و وجودش نماید .این معلم می تواند معلمی باشد که در مدرسه و کلاس درس هم همین ویژگی ها و صفات را منتقل کند  و تحولی را در نظام تعلیم و تربیت ایجاد کند .به عبارت دیگر ، این شخصیت و شاکله باید از این کاراکترها برخوردار باشد و خروجی های آن می تواند منشا تحول در آموزش و پرورش  باشد و آن نظام نیز به نوبه ی خود منشا تحول در جامعه باشد .

بحث تربیت معلم که ماموریت دانشگاه فرهنگیان است از این منظر یک موضوع ویژه است و ما مسئولیت ویژه داریم که این فضا را باز کنیم .

ما تلاش مان را می کنیم و باز هم می گویم با وضع مطلوب فاصله داریم .

نکته ای که باید توجه کنید این است که دانشگاه فرهنگیان یک واحد بسته و کوچک دانشگاهی نیست .یک واحد در مقیاس کشوری است با مدیرانی که چه بسا ایجاد هماهنگی به لحاظ فکری ، افق فرهنگی و... تفاوت هایی وجود دارد . بین این طیف وسیع مدیران هم گرایی ایجاد کردند . مدیران ما در این صد واحد پراکنده هستند .

اگر تا وضع مطلوب فاصله داریم آن معلول شرایط ویژه ای است که ما به صورت « کُن فیکون » نمی توانیم عمل کنیم .در دانشگاهی که یکcampus به معنای متعارف وجود دارد ( در یک محدوده خاص ) خیلی ا زمدیران می توانند به همان روش کُن فیکونی عمل کنند اما من این کار را نمی توانم انجام دهم .

من باید طیف وسیعی از مدیران را با خودم همراه و هماهنگ کنم .این هم نیازمند تلاش فکری است .

*آقای دکتر . این مدیران قطعا زیرمجموعه ی شما هستند .( تایید آقای مهر محمدی ) آیا این مدیران به لحاظ منطقی و سازمانی نباید زیرمجموعه شما باشند ؟

آیا آن ها باید با شما همراه باشند و یا بالعکس شما باید با آن ها هم گام شوید ؟

ادامه دارد

آخرین اخبار و تحلیل ها در حوزه آموزش و پرورش ایران و جهان در سایت سخن معلم
با گروه سخن معلم باشید .

https://telegram.me/sokhanmoallem