آن چه در زیر می آید بخش اول گفت و گوی علی پورسلیمان با جناب آقای خسرو ساکی ، مدیر کل محترم آموزش و پرورش استان البرز است .
همان گونه که قبلا نیز عنوان شده است ، گروه سایت سخن معلم آمادگی خود را برای برگزاری نشست با مدیران محترم ستادی و وزارتی در راستای نهادینه شدن فرهنگ گفت و گو و تفکر انتقادی اعلام می دارد
در نشستی که در دی ماه سال 92 و با رئیس مرکز سنجش وزارت آموزش و پرورش داشتیم به مساله مهمی اشاره شد و آن حاکمیت مطلق موسسات آموزشی – تجاری مانند ... بر پیکره نحیف آموزش و پرورش بود که البته آقای دکتر عمادی این مساله را تایید کردند .متاسفانه این یک مشکل عمومی در حوزه آموزش و پرورش کشور است .شنیده ها و گزارش های ما حاکی است که در استان البرز ، دانش آموزان سال چهارم برای آزمون ورودی دانشگاه ها ، تراز تحصیلی ، انتخاب رشته به نوعی باید به این گونه موسسات وصل شوند !
در برخی از مدارس این استان ، دانش آموزان حتی برای ثبت نام نکردن در امتحانات تهدید شده و به آن ها گفته شده است که در صورت عدم ثبت نام دراین موسسات از شما در این مدرسه ثبت نام نخواهد شد !
حتی برخی از معاونین مدرسه به سر کلاس می آیند و صریحا اسم موسسه ... را می آورند و تبلیغ می کنند !
شما برای کنترل این وضعیت چه برنامه ای دارید ؟
بسم الله الرحمن الرحیم
در خصوص سایه افکندن موسسات آزمون ساز و موسسات تقویتی که در خصوص کنکور دانشگاه ها فعالیت می کنند ؛ حضرت عالی فرمودید . موضع ما هم موضع وزارت آموزش و پرورش است .اعتقاد من بر این است که سیستم آموزش و پرورش باید به گونه ای فعالیت کند و سامانه سنجش کشور به گونه ای برنامه ریزی کرده و آزمون بگیرد که نیازی به فعالیت های " مکمل " خارج از مدرسه نباشد مگر برای دانش آموزانی که به لحاظ سرعت یادگیری از حد پایین تری برخوردار باشند .برای تبیین این نظر ، به کتاب " آدمی و یادگیری های آموزشگاهی " تالیف بلوم استناد می کنم .
در آن جا گفته می شود : " غالب انسان ها ،توانایی به حد تسلط رسیدن در ارتباط با مطالبی که می خواهند بیاموزند را دارند ؛ اما سرعت به حد تسلط رسیدن متفاوت است .یکی سریع تر و یکی کند تر است .
در کلاسی که به صورت تصادفی طبق منحنی نرمال ،تشکیل شده باشد ( به لحاظ سرعت یادگیری و نه توانایی یادگیری ) آن دانش آموز قوی از معلم کلاس و با توضیحات او به یادگیری می پردازد اما دانش آموز ضعیف تر ممکن است که فرصت بیشتری برای یادگیری نیاز داشته باشد .در داخل مدرسه ،کلاس های تقویتی ، جبرانی و...برای او گذاشته می شود و یا بیرون مدرسه که توسط آموزشگاه ها انجام می شود .
این فرآیند طبیعی آن است ؛ اما نباید این به حدی در جامعه شدت پیدا کند که دیگر دانش آموز قوی و ضعیف نداشته باشیم .همه به ناچار باید سر از آموزشگاه های آزاد و... در بیاورند !
این مساله نیز به یک تحول آموزشی در سراسر کشور دارد که ما بر اساس سیاستی که جناب آقای دکتر فانی اعلام کردند " بهسازی نیروی انسانی کنیم " .
همکاران مان با روش های جدید تدریس ، با تکنولوژی آموزشی ، با مهارت های یاددهی و یادگیری به گونه ای به روز شوند که در کلاس و مدرسه ، دانش آموز به آن چیزی که به آن نیاز دارد برسد و نیازی به بیرون مدرسه نداشته باشد .
اما در خصوص استان البرز ، اگر چنین باشد که مدیر و یا معاونی مستقیم موسسه ای را تبلیغ کند ، توصیه ای داشته باشد ،این اقدام بر اساس قوانین و مقررات آموزش و پرورش " تخلف " است ، با متخلف باید برابر قوانین و مقررات آموزش و پرورش رفتار شود و اگر مثلا شرط ورود به جلسه امتحان شرکت در این قبیل آزمون ها و این گونه موسسات باشد ،مطلقا کار اشتباه است و بنده نه تنها تایید نمی کنم ؛ اگر موردی را متوجه شوم ،بر اساس آن چه که در آموزش و پرورش به عنوان ساز و کار این موضوع مطرح است ،با آن فرد و یا گروه اول مذاکره کرده و راهنمایی می کنم و در صورت لزوم ، اقدام لازم و مقتضی انجام خواهد گرفت .
- مکانیزم شما برای رسیدگی به این گونه تخلفات غیر از واحد رسیدگی به شکایات چیست ؟
آیا مکانیسم عمومی تری در این مورد طراحی کرده اید که معلمان و یا اولیا بتوانند با سهولت مراجعه کنند ؟
نه تنها در رابطه با این موضوع بلکه در همه امور آموزش و پرورش ،من قائل به نظارت و راهنمایی در آموزش و پرورش هستم .اعتقاد من این است که ما به عنوان مدیران میانی و اجرایی در نظامی که آموزش و پرورش آن متمرکز است و برنامه ریزی های کلان در ستاد آموزش و پرورش انجام می گیرد ،کار ما تشریح و تببین سیاست ها و برنامه هایی است که در ستاد تدارک دیده می شود و سپس عملیاتی کردن این سیاست ها و برنامه هاست و بعد نظارت بر اجرای این برنامه ها و راهنمایی مجریان برای حرکت در مسیر این برنامه ها و در پایان ارزیابی برنامه هاست که آیا به نتیجه مورد نظر رسیده ایم یا خیر .
البته این ها توام با هم است . لذا در همه امور قائل به نظارت و راهنمایی هستم و برای این عمل دو برنامه دارم .اول نظارت تخصصی و دوم نظارت همتاست .در بعد نظارت تخصصی ،از کارشناسان مجرب ادارات و نواحی و شهرستان ها و اداره کل تیم هایی تشکیل دادیم که به صورت ادواری و به صورت موردی به نهادهای آموزشی سرکشی می کنند . رویکرد ما ، رویکرد راهنمایی است .اگر به موردی برخورد می کنیم که در چهارچوب سیاست ها و برنامه های وزارت آموزش و پرورش نیست ،مدیر را راهنمایی می کنیم . امکان دارد علت این اتفاق عدم اطلاع از قوانین و مقررات مربوطه و یا حتی تئوری ها و دیدگاه های مربوط به این کارباشد .پس از انجام راهنمایی ،در مراحل بعدی ، استفاده از سازو کارهای اداری خواهد بود .
نظارت همتا ، توسط خود مدیران انجام می شود .این پروژه در استان البرز در حال انجام است .ما مدیران مقاطع تحصیلی را به گروه های کاری تقسیم کردیم که مدیران از نواحی یک نظارت دائمی دارند و اعتقاد ما این است که این نظارت همتا از آن نظارت تخصصی قوی تر است ، چون دو مدیر که همتای هم هستند و با یکدیگر تبادل نظر و تعاطی افکار دارند ،هم اندیشی می کنند و در بهبود عملکردشان موثرتر است تا این که مثلا من به عنوان یک نیروی ستادی بخواهم نظارت کنم .
ما به عنوان نیروهای ستاد با " نگاه همکارانه " وارد مدرسه می شویم نه نگاه از بالا به پایین !
در همه امور اگر برخورد کنیم با یک رویکرد راهنمایی و نظارت مساله را پیگیری می کنیم .
- جناب ساکی
دریافت مبالغی از دانش آموزان معدل بالا برای برگزاری کلاس های ویژه اساسا غیرقانونی است .
بیشتر این بچه ها از آغاز سال تحصیلی در کلاس های عادی سازمان دهی شده اند که این کلاس ها نسبت به کلاس های ویژه مورد بی مهری مسئولان مدرسه قرار می گیرد ، به ویژه کلاس های پایه چهارم که بعضا تا اوایل آبان ماه ، برخی از دروس معلم نداشته اند .
چطور است که این اتفاق برای اسم و رسم دارترین مدرسه د رکرج پیش می آید ؟
آیا علت بی درایتی مدیران است و یا می خواهند به سوم ها القا کنند که اگر مثلا به ساز ما نرقصید همین بلا بر سر شما خواهد آمد ؟ (این پرسش جمع کثیری از معلمان و دانش آموزان بود . )
مطلبی که جناب عالی فرمودید ، بر اساس بررسی هایی که من داشتم ،تا حد بسیار زیادی درست است !
در برخی از مدارس دولتی و غیردولتی استان البرز ، سالیان مدیدی است که باب شده است " سال تحصیلی به جای آن از اول مهر ماه شروع بشود ،از اول تیرماه شروع می شود !
بابت برگزاری آن سه ماه پیش از شروع رسمی سال تحصیلی ،مبالغی را از دانش آموزان دریافت می کنند که در تابستان گذشته ،بنده به عنوان خادم آموزش و پرورش در استان ،با بعضی از مدیران این مدارس ،گفت و گو کرده ام .عرض کردم این شیوه اگر درست بود ، باید در تقویم رسمی کشور همه جا اجرا می شد .کسانی که در شورای عالی آموزش و پرورش ، سازمان تالیف کتب درسی برنامه درسی ملی را نوشته اند زمان آموزش را طراحی کرده اند ،مطالعات تطبیقی انجام داده اند ،مباحث روان شناسی رشد و روان شناسی تربیتی را در نظر گرفته اند و این ها تبدیل به دستور العمل ها و برنامه های مصوب و اسناد بالادستی و... شده اند ؛لذا این گونه حرکات پسندیده نیست ؛ منتهی چون از گذشته این حرکت در استان معمول بوده است ،پاسخی که به من می دهند می گویند که این تقاضای اولیاء است !
خود اولیا برای موفقیت تحصیلی فرزندان شان مصر به تشکیل این گونه کلاس ها هستند .من پاسخ دادم اگر در انجمن اولیا و مربیان ، در کلاس های آموزش خانواده فرآیند یاددهی و یادگیری ، زمان آموزش ، آستانه یادگیری و فارغ شدن از آن را تعریف و تببین کنیم ؛این مسائل حل می شود .
فضا از آنی که در آن قرار داریم به صورتی نرم پیش می رود که همه با یک نگاه علمی به امر آموزش و پرورش ، فعالیت های مکمل ،جبرانی در آموزش و پرورش نگاه کننده و نه به شکل دوپینگی و یا غیرمتعارف .
مثلا امسال این موارد را خودم با آن ها برخورد کردم .شاید خوانندگان این مطلب کسانی باشند که در جریان این پی گیری ها قرار گرفته باشند .مثلا در مدرسه ای که دانش آموزان را ملزم کرده بودند که از اول تیرماه بیایند ،من به مدیر گفتم اگر کسی این هزینه ها را برای سه ماه تابستان نداشت ،اول مهر در کلاسی که از اول تیرماه بخشی از کتاب را گذارنده اند ، تکلیفش چیست ؟
این عقب ماندگی چگونه باید جبران شود ؟ این یک شرایط غیرمتعارف و غیرمعمولی است که از گذشته در این استان وجود داشته است .
- برنامه شما برای تعدیل این وضعیت چیست ؟
برنامه نظارتی است چه به صورت تخصصی و همتا ، گروه های درسی ،برگزاری جلسات هم فکری ،هم اندیشی و کارگاهی برای مدیران و... بعضی از مدیران در این قسمت سوء نظر ندارند .فکر می کنند به دانش آموزان و خانواده ها دارند خدمت می کنند .
- این جا یک رقابت منفی شکل می گیرد .مدیران می خواهند آمار قبولی شان را افزایش دهند .اما این رقابت منفی به ضرر دانش آموزان تمام می شود .این مدیران چگونه باید تفهیم شوند ؟
در این خصوص با شما کاملا هم عقیده هستم .من مشکل را تایید می کنم .این مشکل مطابق چیزی که شما گفتید وجود دارد اما تاکید می کنم که چیز جدیدی نیست .الان هم با یک دستور العمل ، توصیه اداری و یا برخورد قانونی حل نمی شود .چون زمانی که ما مدیر را احضار می کنیم که کارهایش منطبق بر برنامه های آموزش و پرورش نیست ،می گوید خواست انجمن اولیا و مربیان است .می گوییم ما اولیا را به این کار تشویق کردیم . باید توضیح بدهیم که این گونه برنامه ها موجب دل زدگی می شود و نه باعث رشد و بالندگی استعدادها و ویژگی های شخصیتی دانش آموزان .
این گونه پیش می رویم و مدیرانی که با سیاست های امروز وزارت آموزش و پرورش هماهنگ نباشند ،قطعا ما هم از ادامه همکاری با آن ها در بخش مدیریت معذور خواهیم بود .
- همکاران استان البرز نسبت به عدم پرداخت به موقع حق التدریس ها ، معوقات و...پرسش ها دغدغه های جدی دارند .در این زمینه اگر اقدام خاصی از سوی شما انجام گرفته است ، بفرمایید .
خوشبختانه امروز نظام مالی آموزش و پرورش ، نظام متمرکز است .حدود 8الی 9 سال است که بودجه آموزش و پرورش در بخش هزینه ها از حالت استانی خارج و به صورت ملی انجام می گیرد .یعنی کل اعتبارات هزینه ای آموزش و پرورش به وزارت آموزش و پرورش ابلاغ می شود و از معاونت توسعه مدیریت و پشتیبانی با یک انضباط دقیق ، توزیع استانی می شود .یعنی پرداخت و معوقات در کشور قریب به 90 درصد هماهنگ است .این گونه نیست که در یک استان مثلا حق التدریس فروردین و اردیبهشت پرداخت شود اما در استان دیگر پرداخت نشود . حق التدریس سال 92 و فوق العاده های مدیران نوبت دوم ، حق الزحمه امتحانات و... همه پرداخت شده است . سال 93 مشابه همه کشور است و البته در مورد حق التدریس ها امیدواری زیادی است .
- اخیرا یک موسسه آموزشی – تجاری به نام ... متولی طرح آزمون در مدارس شده است .این موسسه از طریق رانت ، ارتباط گیری و... به صورت شبکه ای مدارس را برای برگزاری آزمون ها جذب می کند .با توجه به بحث " آزمون زدگی " و مساله مزمن " تعدد آزمون ها " در نظام آموزش و پرورش ما ، جناب عالی چه طرحی برای ایفای نقش خودتان به عنوان متولی اصلی آموزش دارید ضمن آن که بحث پور سانت ، رانت و... در این گونه قرار دادها کاملا مشهود است و اهداف اقتصادی بر اهداف آموزشی غلبه دارد ؟
ادامه دارد
نظرات بینندگان
امیدوارم سخن معلم بتواند جواب بدهد که متاسفانه فقط ار وزیر دفاع کرده است ؟
ولی یه سوال :عنوان این مسئله که ما نقش راهنما داریم ،نه.....مد شده ؟یا یه فلسفه مدیرتیه ؟شایدم کلاس داره ؟انشاالله که شعار نیست.
دبیرستان دهخدا با مدیریت یک پخمه از لحاظ آموزشی و لاپوشانی خلاف های آموزشی بوسیلۀ تیم مافیایی به کجا می رود؟ آیا این فرد نالایق حتماً باید با مدیریت بازنشسته شود؟ چون یک سال از خدمتش مانده پس صدایش را در نیاورید. آقایان ما کشورمان را دوست نداریم. بهتر است یادآوری کنم اگر کشور آسیب ببیند نظام هم آسیب خواهد دید.
آقای ساکی لطفاً معیارهای خود را در انتخاب مدیران مدرسه بنویسید. آیا باید به قدرت نزدیکتر باشند؟
ما و می و زاهدان و تقوا / تا یار سر کدام دارد
جناب آقاي پور سليمان مديريت محترم گروه سايت سخن معلم
دست مريزاد ، به بحثي ورود پيدا کرده ايد که بسيار اساسي ومهم است .
به نظر نگارنده سه ديدگاه در مورد اين موسسات تجاري وجود دارد. اين موسسات براي آموزش و پرورش الف : مفيد است . ب : مضر است . براي موارد خاص و افراد ويژه مي تواند کمک نمايند .
اميد است تا کارشناسان ، فرهنگيان فرهيخته ، تشکل هاي مدني ، ديگر رسانه ها و ... هم به اين مهم بپردازند .
در اينجا از همه تشکل هاي مدني به ويژه از نهاد هاي مدني فعال در آموزش و پرورش صميمانه تقاضا دارم به اين مهم ورود پيدا کنند .
با تقديم شايسته ترين احترامات – ارادتمند شما شهسوارزاده
چهارم دي ماه نودو سه