گروه گزارش/
دانشگاه ها هم مانند مدارس از زمان اعلام رسمی شیوع کرونا تعطیل شدند .
وزیر آموزش و پرورش در نشستی که 25 شهریور 1399 با رئیس و اعضای هیات رئیسه دانشگاه فرهنگیان داشت چنین گفته بود : ( این جا )
« توانستیم در شروع سال تحصیلی جدید با کرونا کنار بیاییم. اگرچه به نظر می‌رسد ساده‌ترین راه در مواجهه با ویروس کرونا این است که بگوییم آموزش غیرضروری است و باید متوجه خسارات ناشی از آموزش غیرحضوری هم باشیم .
اصل را بر آموزش حضوری قرار دادیم و در دانشگاه هم باید آموزش حضوری را تأکید کنیم و سعی کنیم دانشجو معلمان را حتی برای یک روز هم شده به کلاس بیاوریم. اگر هم در مورد خوابگاه برخی دانشجویان به مشکل و مسئله می‌رسیم باید ترتیبی اتخاذ کنیم تا این دانشجویان بتوانند در مدت بیماری کرونا در نزدیک‌ترین دانشگاه محل سکونت خود به تحصیل مشغول شوند و از آموزش حضوری برخوردار شوند . »
آن گونه که اخبار و گزارش ها نشان می دهند در این مدت نه دانشجو معلمی سر کلاس رفت و نه مسئول و مقامی در دانشگاه فرهنگیان در مورد عواقب و خسارات ناشی از تعطیلی کلاس ها حرفی زد .
در این مدت ، دانشجو معلمان هم مانند معلمان کم تر و یا اصلا دیده نشد که معترض و یا منتقد تعطیلی کلاس ها و مدارس شوند و مطلبی در این مورد نوشته و منتشر شود .
اما آن چه در این میان خیلی به آن پرداخته نشده است وضعیت درس " کارورزی " دانشجو معلمان است .
« محمود مهرمحمدی » سرپرست پیشین دانشگاه فرهنگیان در این زمینه در شهریور 93 می گوید : ( این جا )
« بحث ما در رابطه با پیوند دانشگاه فرهنگیان با آموزش و پرورش و مدرسه در مقوله‌ای تحت عنوان کارورزی تبلور پیدا می‌کند . آیا برون داد فرآیند کارورزی در دانشگاه فرهنگیان منجر به پرورش و مهارت های " حل مساله " خواهد شد و یا آن که مانند بیشتر امور صرفا به انجام یک بخشنامه و تکلیف اداری و تکمیل کردن پرونده پرسنلی برای دانشجو معلمان منجر خواهد شد به ویژه در زمان تعطیلی مدارس و دانشگاه ها که آموزش مجازی بیشتر به یک " رفع تکلیف " مبدل شده است ؟!
کارورزی یکی از ارکان تربیت معلم است که در تربیت معلمان دوره کارشناسی به آن توجه ویژه‌ای کرده‌ایم و از ترم 5 برنامه کارورزی دانشجو معلمان دوره کارشناسی شروع می‌شود و نخستین ورودی‌ها از مهر امسال درگیر بحث کاروری می‌شوند .
دانشجو معلمان در هفته 8 ساعت را از ترم 5 تا ترم 8 به عنوان کارورزی در کنار تحصیل در مدارس حضور می‌یابند. به همین دلیل به دنبال تأسیس مدارس ضمیمه هستیم تا ارتباط دانشجو معلمان با مدارس را استمرار ببخشیم .
با تمام وجود معتقد به تعامل دانشگاه و آموزش و پرورش هستیم اما این تعامل نباید به تهاتر تبدیل شود. یعنی این گونه نباشد که مناطق آموزش و پرورش در برابر امکاناتی که در اختیار دانشگاه قرار می‌دهند انتظاراتی را از دانشگاه داشته باشند، منابعی که مناطق آموزش و پرورش در اختیار دانشگاه فرهنگیان قرار می‌دهند ظرف تربیت نیروی انسانی شده که نتیجه آن در اختیار گذاشتن معلمان شایسته برای مناطق آموزش و پرورش است .
مهرمحمدی با اشاره به هویت مدرسان می گوید :
در نظام آموزش عالی کشور مقوله‌ای به نام مدرس نداریم اما هم اکنون عمده کار آموزشی ما در دانشگاه فرهنگیان مدرس هستند که به لحاظ جایگاه استخدامی در نهاد دانشگاهی دچار بلاتکلیفی هستند با مصوبه هیئت امنای دانشگاه فرهنگیان مجوز تطبیق وضعیت مدرسان را دریافت کردیم که براین اساس مدرسانی که دارای مدرک کارشناسی بودند تحت عنوان مربی و آنهایی که دارای مدرک دکتری هستند به عنوان هیئت علمی و تحت عنوان استادیار فعالیت خواهند کرد .
در این جلسه ، « علی اصغر فانی » وزیر پیشین آموزش و پرورش می گوید :
« دانشگاه فرهنگیان دو رسالت مهم تربیت معلم و بهسازی نیروی انسانی آموزش و پرورش را برعهده دارد، هم اکنون یک میلیون معلم داریم که باید اطلاعاتشان به روز و توانمندی‌شان افزایش یابد که دانشگاه فرهنگیان می‌تواند در این زمینه نقش آفرینی کند .
فانی با اشاره به بحث کارورزی دانشجو معلمان در دانشگاه فرهنگیان می گوید : دانشجو معلمان از طریق کارورزی می‌توانند معلمی را فرا بگیرند و در کنار تحصیل در کلاس درس در کنار یک معلم باتجربه مشغول به کار شوند .
نخستین روزی که دانشجو معلم وارد مدرسه می‌شود بسیار حساس است و برخورد مدیر مدرسه و سایر معلمان می‌تواند وی را به کار علاقه مند یا بیزار کند. بنابراین با مدیران مدارس که دانشجو معلمان را به عنوان کارورز می‌پذیرند جلسه گذاشته و حساسیت این موضوع را به آن‌ها گوشزد کنید . »
هنوز و با وجود نهایی شدن تدوین لایحه رتبه بندی معلمان ، تعریف دقیق ، علمی و جهانی از صلاحیت های حرفه ای معلمان ارائه نشده است .
هنوز « نهاد ارزیاب » صلاحیت های حرفه ای معلمان مشخص نشده و دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش در پاسخ به پرسش مکرر « صدای معلم » در آخرین نشست رسانه ای در مورد ضرورت وجوبی و وجودی تشکیل « سازمان نظام معلمی » به عنوان تشکیلات حرفه ای معلمان عنوان می کند که این مساله برای او به عنوان یک موضوع مستقل دغدغه و اولویت نیست .
معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فرهنگیان در تیر ماه 97 با تاکید بر این که کارورزی پاشنه آشیل معاونت آموزش است می گوید: ( این جا ) در این حوزه تلاش می‌کنیم با ارتقاء سطح تعامل میان دانشگاه فرهنگیان و مدارس مجری طرح کارورزی در آموزش و پرورش، زمینه تربیت حرفه ای دانشجو معلمان بیش از پیش فراهم گردد .
اما آقای روشندل به عنوان معاون دانشگاه فرهنگیان به چرایی پاشنه آشیل بودن مساله " کارورزی " اشاره ای نمی کند .
پرسش « صدای معلم » آن است که آیا برنامه ی کارورزی، به عنوان قلب فعالیت های دانشگاه فرهنگیان فرصت ها و فعالیت های خوب و ویژه ای را برای تربیت معلمانی فکور، کارآمد، توانمند و پیشرو درآموزش و پرورش فراهم نموده است ؟
آیا اساسا رویکرد مسئولان در آموزش و پرورش و نهادهای تصمیم گیر و برنامه ریز ، تربیت معلم فکور است ؟
آیا برون داد فرآیند کارورزی در دانشگاه فرهنگیان منجر به پرورش و مهارت های " حل مساله " خواهد شد و یا آن که مانند بیشتر امور صرفا به انجام یک بخشنامه و تکلیف اداری و تکمیل کردن پرونده پرسنلی برای دانشجو معلمان منجر خواهد شد به ویژه در زمان تعطیلی مدارس و دانشگاه ها که آموزش مجازی بیشتر به یک " رفع تکلیف " مبدل شده است ؟!
آیا نسل آینده معلمان قادر خواهد بود چالش ها و بحران های نظام آموزشی را تحلیل و تعلیل کرده و بر خلاف نسل های پیشین رویکردی کنش گرانه ، مطالبه محور و شجاعانه نسبت به مسائل داشته باشد و یا آن که سقف اندیشه ورزی و تفکر همچنان در حد " مطالبات معیشتی " و " مسائل صنفی " باقی خواهد ماند ؟
پایان گزارش/
نظرات بینندگان