چرا وزارت آموزش و پرورش در مورد پیشنهاد یونسکو برای بازگشایی مدارس سکوت کرده است ؟

گروه گزارش/

هم زمان با آغاز بحران کرونا ؛ « صدای معلم » گفت و گویی را  با دکتر احد نویدی عضو هیات علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش در 4 اسفند 1398 انجام داد . ( این جا )

نویدی در پاسخ  به پرسش صدای معلم كه سوال کرده بود آيا تعطيلي مدارس براي پيشگيري از شيوع ويروس كرونا يك راهبرد مناسب است ؛ چنین پاسخ داد :

شايد تعطيلي چند روزه براي كسب آمادگي و مهيا كردن محيط مدارس براي رعايت بهداشت قابل پذيرش باشد ولي تعطيلي مدارس براي چند هفته، تدبير مناسبي ارزيابي نمي‌شود.

بيماري كرونا كه در چين شيوع پيدا كرده تنها به قرنطينه يك استان منجر شده است و مدارس و دانشگاه‌هاي ساير استانهاي چين به فعاليت آموزشي خود ادامه مي‌دهند.

در كشور ما در اثر ضعف سرمايه اجتماعي و  اعتماد عمومي، همه چيز رنگ و بوي سياسي پيدا مي‌كند و ارزيابي تدابير مؤثر را دشوار مي‌سازد. بنابراين، بايد ديد چه گروه‌هايي به تعطيلي مدارس اصرار  مي‌كنند ؟

برخي از خانواده‌ها واقعا نگران هستند و بيم آن دارند كه فرزندان آنها در مدرسه مبتلا بشوند و  در اثر ترس در مورد امكان ابتلا و نيز اثرات بيماري فاجعه سازي مي‌كنند و معمولا  از اثرات رواني اين فاجعه سازي غفلت مي‌ورزند.

معلمان و دانش‌آموزان عزيز ما به دلايلي از تعطيلي استقبال مي‌كنند. مديران ارشد كشور هم معمولا در اتخاذ تصميم قاطع  و قابل اعتماد ناتوان هستند.

در اين شرايط براي اتخاذ تصميم معقول بايد همه جوانب امر را در نظرگرفت .

به نظر مي‌رسد بهترين تصميم آماده سازي محيط مدارس و آموزش بهداشت براي رعايت بهداشت و انجام فعاليت آموزشي است. به نظر می رسد وزارت آموزش و پرورش همچنان  با برجسته کردن شبکه شاد و پنهان شدن در پشت فعالیت های برخی معلمان در آموزش های مجازی همچنان قصد پاک کردن صورت مساله را دارد

بايد توجه داشت كه تعطيلي مدارس در كل كشور براي چند هفته مي تواند پيامدهاي زيان باري داشته باشد و در مورد فايده آن ترديد جدي وجود دارد.

يكي از پيامدهاي قابل انتظار نوعي لوث مسئوليت و تضعيف هر چه بيشتر اتوريته نظام  مركزي سلامت است.

تعطيلي مدارس تنها به معناي متوقف شدن فعاليت‌هاي آموزشي نيست بلكه نوعي اعلام فاجعه و توقف بسياري از فعاليت‌هاي اقتصادي و اجتماعي است. لذا بايد ديد مردم و ساير كشورها چه معنايي به اين امر خواهند داد و چگونه رفتار خواهند كرد."

« دکتر مقصود فراستخواه » در پاسخ به همین پرسش صدای معلم عنوان کرد : ( این جا )

« من پیشنهاد نمی کنم که مدارس را باز کنیم و بچه ها را و معلمان را که جزو آسیب پذیرترین ومحروم ترین طبقات فرهنگی ایران هستند به خطر بیندازیم . در عین حال پیشنهاد هم نمی کنم با این تعطیلی مدیریت آموزش و پرورش خودش را راحت کند و همان تنبلی که عرض کردم در جامعه ایران هست به مراتب در وزارت آموزش و پرورش و مدیران کل آموزش و پرورش نیز خدای ناکرده همین تنبلی وجود دارد و آنها هم راحت می شوند و می گویند تعطیل می کنیم و دیگر  مسئولیتی هم نداریم.

این طور نیست که مدیر کل آموزش و پرورش ، وزیر ، معاون و  سیاست گذاران تربیت در ایران ، مدارس کشور را تعطیل کنند و دل خودشان را خوش بکنند ....

در سیستم های فعلی یک جور محافظه کاری به وجود آمده و این که هر کس می خواهد رفع تکلیف کند و  گلیم خودش را بیرون بکشد .  الآن وزیر علوم ما هم آمده دانشگاه ها و همایش ها را تعطیل کرده و گفته من گلیم خودم را بیرون می کشم و اسقاط تکلیف است و تمام. من این هفته دعوت به چهار همایش برای ارائه مقاله علمی شده بودم  همه آنها تعطیل شده و وزیر محترم هم می گوید تعطیل می کنم تا  فردا نیایند گریبان مرا نگیرند که شما همایش ها را برگزار کردید و آن جا سرایت پیدا کرد و این گونه شد ؛ در نتیجه همه به فکر خودشان هستند. باز اینجا نیز چرا نمی شد این همایش ها را مقداری به صورت مجازی برگزار کرد چرا  نمی شد فعالیتهای مجازی و غیر حضوری در حوزه علم وفناوری وآموزش عالی در این فرصت در حد ممکن تقویت بشود .

به خاطر همین تنها چیزی که مغفول می شود منافع و مصالح عمومی است ... »

مسئولان وزارت آموزش و پرورش در توجیه تعطیلی مدارس همواره به عملکرد سایر کشورها اشاره می کردند و این در حالی است که از حدود دو ماه پیش و یا بیشتر بسیاری از کشورهای جهان اقدام به بازگشایی مدارس همراه با تدوین و اجرای سخت گیرانه پروتکل های بهداشتی در مدارس کرده اند .

در آخرین مورد ، " یونسکو " ضمن حمایت صریح و شفاف از بازگشایی مدارس در بحران کرونا چارچوب پیشنهادی برای آن نیز ارائه کرده است . ( این جا )

در ابتدای این گزارش آمده است که انگیزه تدوین آن موضوع بازماندگی دانش آموزان از تحصیل در سراسر جهان است و از آن جا که باز شدن مدارس ضامن حق آموزش دانش آموزان در شرایط فعلی است ، سیاست گذاران باید شرایطی فراهم سازند که ضمن فراهم کردن حق سلامت و امنیت دانش آموزان ، حق آموزش کودکان و نوجوانان نیز تامین گردد .

علاوه بر این مختل شدن خدمات آموزشی پیامدهایی جدی و بلند مدت برای اقتصادها و جوامع دارد . از جمله افزایش نابرابری نزول بازده سلامت و همچنین کاهش همبستگی اجتماعی .

در بخشی دیگر از این گزارش آمده است :

" خلال در زمان آموزش درس می تواند تاثیر شدیدی بر توانایی یادگیری یک کودک داشته باشد . هر چند کودکان به حاشیه رانده شده زمان طولانی تری به مدرسه نروند ، احتمال بازگشت آن ها نیز کم تر است . کودکان ، فقیرترین خانواده ها تقریبا پنج برابر بیشتر از کودکان خانواده های ثروت مند محتمل است که از آموزش ابتدایی محروم باشند .دور بودن از مدرسه خطر خشونت و سایر تهدیدات برای کودکان را نیز افزایش می دهد . علاوه بر این ، تعطیلی طولانی مدت ، خدمات ضروری مدارس مانند امنیت بخشی ، تغذیه در مدرسه ، بهداشت روانی و حمایت های مشاوره ای و روان شناسی را مختل می کند . همچنین به خاطر از بین رفتن تعامل با همسالان و اختلال در روال های روزمره ممکن است باعث ایجاد استرس و اضطراب شود . این تاثیرات منفی برای کودکان در حاشیه ، مانند آنانی که در کشورهایی تحت تاثیر درگیری و سایر بحران های طولانی مدت اند ، مهاجران ، آواره های اجباری ، اقلیت ها ، کودکان معلول و کودکانی که در موسسات حمایتی زندگی می کنند ، به طور قابل توجهی بیشتر خواهد بود . بازگشایی مدارس باید ایمن و مطابق با واکنش کلی هر کشور به 19 – COVID

باشد ؛ همراه با تمام اقدامات معقولی که در جهت محافظت از دانش آموزان ، کارمندان ، معلمان و خانواده های آنان انجام می شود ."

ایران عضوی از یونسکو است و تاکنون وزیر آموزش و پرورش به این پیشنهاد واکنشی نشان نداده است .

در گزارشی با عنوان "  بررسی آموزش مجازی توسط معلمان ایران در دوران قرنطینه ناشی از شیوع کرونا " که در خرداد 1399 توسط " پژوهشکده برنامه ریزی درسی و نوآوری های آموزشی " وابسته به پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش و توسط پژوهشگران " دکتر محمد حسنی ، دکتر احد نویدی ، دکتر سهیلا غلام آزاد ، دکتر فرشته زینی وند نژاد " منتشر شده است در بخش " نتیجه گیری و پیبشنهاد " چنین آمده است :

" به نظر می رسد که از نظر بخش قابل توجهی از معلمان فرصت هاي آموزشی در فضاي مجازي در شکل هاي مختلف آن نمی تواند بدیل مناسبی براي فرصتهاي آموزشی واقعی و حضوري را تلقی شود. می توان این فرصت ها را فرصت هاي مکمل آموزش حضوري مدرسه اي تلقی کرد. " " مختل شدن خدمات آموزشی پیامدهایی جدی و بلند مدت برای اقتصادها و جوامع دارد . از جمله افزایش نابرابری نزول بازده سلامت و همچنین کاهش همبستگی اجتماعی "

وزیر آموزش و پرورش دوشنبه 16 تیر در آخرین اظهار نظر گفته است :

"  زمان بازگشایی مدارس 15 شهریورماه خواهد بود و کیفیت برگزاری کلاس‌ها به صورت حضوری و غیرحضوری متناسب با رعایت شرایط پروتکل‌های بهداشتی تعیین می‌گردد.

تصمیم ستاد ملی کرونا مبنی بر بازگشایی مدارس از تاریخ 15 شهریور ماه است و ما تابع تصمیمات ستاد ملی هستیم.

چنانچه موج دوم شیوع کرونا که در آن قرار داریم، تشدید شود و تصمیم ستاد ملی مقابله با کرونا تغییر کند؛ امکان تغییر زمان بازگشایی مدارس نیز وجود دارد.  "

آیا مسئولان به این اندیشیده اند که ادامه تعطیلی مدارس تا چه حد در میزان افزایش " خشونت خانگی " تاثیرگذار بوده است ؟

این گونه اظهارات مسئولان نشان از نوعی بی تدبیری ، بلاتکلیفی و بی برنامگی دارد .

تداوم این سیاست های آنی و بی برنامه آثار زیان باری برای نظام آموزشی دارد .

به نظر می رسد وزارت آموزش و پرورش همچنان  با برجسته کردن شبکه شاد و پنهان شدن در پشت فعالیت های برخی معلمان در آموزش های مجازی همچنان قصد پاک کردن صورت مساله را دارد .

پایان گزارش/