روانشناسان برای توصیف شخصیت افراد از صدها صفت استفاده میکنند. شخص میتواند آرام، عصبی، متواضع یا باوجدان باشد. شخص میتواند پرتوقع، مستقل، مغرور یا مخاطره جو باشد.
کدام صفات در افرادی با “سلامت روان” یافت میشود؟
تیمی از محققان به رهبری ویبکه بلیدورن[۱] از دانشگاه دیویسِ کالیفرنیا کار تحقیقاتی خود را آغاز کردند، آنها درصدد بودند یافتههایشان را در روزنامهی روانشناسی اجتماعی و شخصیت[۲] منتشر کنند. آنها دریافتند که درجات بالای گشودگی به احساسات، هیجانات مثبت و رو راست بودن که با درجات اندکی روان رنجوری در آمیخته نماد بارز شخصیتی سالم است.
بلیدورن و تیم تحقیقاتیاش اذعان داشتند که ” محققان از زمان شروع مطالعهی علمی شخصیت به توصیف الگوهای منشأ شخصیت سالم پرداختند. پدر نظریهی صفات شخصیتی، گوردون آلپورت، به تعریف ” شخص بالغ” بر اساس پیگیریهای هدفمندِ اهداف بلند مدتش پرداخت . (…) اریک اریکسون صراحتاً اعلام کرد که طبق نظر زیگموند فروید شخص سالم کسی است که میتواند عاشق شود و کار کند.”
بلیدورن و تیم تحقیقاتیاش از چشم اندازی نو به این سؤال دیرینه و قدیمی نگریستند. آنها در اولین تحقیق خود، ۱۳۷ کارشناس شخصیت استخدام کردند تا دریابند کدام یک از صفات شخصیتی متداول در افرادی با شخصیت روانی پایدار ظاهر میشوند. آنها دریافتند که کارشناسان شخصیت، گشودگی به احساسات، ملایمت، مثبت گرایی و رو راست بودن را جز صفاتی برشمردند که در افراد سازگار دیده میشوند. به عبارت دیگر، خشونت، افسردگی، آسیب پذیری و اضطراب را جز صفاتی دانستند که به ندرت در این افراد یافت میشود.
در ادامه، فهرست کاملی از صفات شخصیتی میبینید که بر اساس احتمال توصیف اشخاصی با سلامت روان از درجات زیاد به کم طبقه بندی شدهاند:
- گشودگی نسبت به احساسات
- مهربانی
- هیجانات مثبت
- رو راست بودن
- مهارت
- از خودگذشتگی
- چابکی
- گشودگی نسبت به ارزشها
- دارای فکر حساس
- وظیفه شناسی
- جمعیت دوستی
- منضبط
- منظم
- پیروزی و موفقیت
- متفکر
- گشودگی نسبت به زیبایی ( زیبادوستی)
- جرأت ورزی ( مهارت ارتباط مؤثر)
- اعتماد
- اطاعت ( گونهای از نفوذ اجتماعی که در آن شخص به ظاهر هم نوایی نشان میدهد).
- گشودگی نسبت به عقاید
- فروتنی
- گشودگی نسبت به تخیل و خیالپردازی
- هیجان خواهی
- گشودگی نسبت به کنش
- خود آگاهی
- تکانشگری – تحریک پذیری
- اضطراب
- آسیب پذیری
- افسردگی
- پرخاشگری
سپس، محققان این تمرین را با گروهی از دانشجویانِ دورهی لیسانس تکرار کردند. آنها ارتباط تنگاتنگی بین ارزیابیهای کارشناسان شخصیت و دانشجویان مشاهده کردند که نشان میداد صفات شخصیتی مربوط به سلامت روان در مردم عامی و کارشناسان به یک شکل میباشند.
سپس، محققان نمای اشخاصی که از سلامت روان برخوردار بودند را به بوتهی آزمایش گذاشتند. آنها این کار را با سنجشِ پیوستگی نمای ” سلامت” با ابعاد دیگر روانشناسی مثل بهزیستی، عزت نفس، پرخاشگری و خود شیفتگی پیش بردند. با سرشماری روی ۳۰۰۰ نفر، پیش بینیهایشان را تقویت کردند: افرادی با سلامت روان در ابعاد روانشناسی مرتبط با عملکرد روانی بالاتر، نمرهی بهتری گرفتند ( برای مثال، عزت نفس، شفافیتِ خود – پنداری و خوش بینی) و در ابعاد مرتبط با سوء کارکرد روانشناسی امتیاز کمتری کسب کردند ( برای مثال، استثمارگری، پرخاشگری و رفتارهای غیر اجتماعی).
آنها چنین نتیجه گیری کردند که ” همانند تعریف کارل راجرز[۳] از « فردی با عملکرد کامل»، میتوان شخص سالم از نظر روانی را کسی نامید که قادر به تجربه و بیان عواطف است، رو راست، مهربان، موافق، اصیل و با اعتماد به نفس است، ثبات عاطفی داشته و در برابر استرس نسبتاً مقاوم است (…). این مقاله، زنجیرهی تا ریخیِ اصول شخصیتیِ شخص بهینه را به هم میپیوندد و ابزاری عملی برای پژوهش آتی روی این موضوع مهم و جالب فراهم میآورد.
[۱] Weibke Bleidorn
[۲] Journal Of Personality And Social Psychology
[۳] Carl Rogers
نظرات بینندگان