نگاه ما به معلمان باید شریک در برنامه ریزی و مدیریت محتوایی تعلیم و تربیت باشد

 حجت‌الاسلام والمسلمین علی ذوعلم رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی در برنامه پرسشگر در پاسخ به این پرسش که آیا در عمل سازمان پژوهش، برنامه ریزی آموزشی را انجام می دهد یا سازمان سنجش؟ گفت: این سوال، سوال از میانه راه است و نه آغاز راه. چرا به جایی رسیدیم که کنکور مقبول ترین شیوه عمل برای گزینشگری ورود به سیستم آموزش عالی شده و هنوز سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی نتوانسته خود را بازیابی کند.

وی افزود: هنوز نهاد تعلیم و تربیت آن طور که باید جدی گرفته نشده و ریشه بحث همین جاست.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با اشاره به تبعات کنکور گفت: شیوه هایی برای تغییر کنکور مطرح شده اما جدی گرفته نشده است. ۸۰ درصد جهت دهی به محتوای تعلیم و تربیت، بر عهده سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی است و باید پاسخگو باشیم و واقعا این گونه است.

حجت‌الاسلام والمسلمین ذوعلم افزود: در دوره ابتدایی ممکن است کنکور به برخی مدارس ابتدایی تسری پیدا کرده باشد، اما در اکثر دبستان های ما هنوز بحث کنکور مطرح نیست و اینکه در این دوره شش ساله چه مهارت هایی را می آموزد واقعا به عهده ماست و باید پاسخگو باشیم. گاهی حاضر نیستیم کاستی ها را بپذیریم. ممکن است در کل ۱۲ پایه و در سطح ۱۴ میلیون دانش آموز ۳۰ درصد شیوه ارزشیابی موجب انحراف در سیستم آموزشی شده باشد و عوامل مختلفی در ناکارآمدی نظام آموزشی موثر است که همه را باید توامان بررسی کنیم. مبادا مسؤولیت خود را فراموش کنیم و مشکلات را به گردن نظام ارزشیابی بیندازیم.

وی ادامه داد: کنکور هم حتما قابل حل است و می توان شیوه های جایگزینی را برای آن درنظر گرفت که تبعات کنکور را به حداقل برساند.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با اشاره به دو قانون حذف کنکور و تغییر شیوه ارزشیابی کنکور اظهار کرد: در این دو قانون بار کارشناسی مسئله به عهده سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی قرار گرفت ولی باز هم  یک نوع استقلال نظر و رای کارشناسی دیده نشد. روسای قوا کارگروهی مستقل از سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی و سازمان سنجش شکل دهند و کارشناسانی که راهکارهای نویی دارند حضور یابند و به دور از شتاب زدگی سناریوهای مختلف را بررسی و به راهکاری مشخص برسند.

حجت‌الاسلام والمسلمین ذوعلم درباره انتقادات وارد بر رسانه ملی برای پخش تبلیغات موسسات کنکوری و آمادگی آزمون های مدارس سمپاد گفت: صداوسیما موظف است این آزمون های ورودی تیزهوشان را نقد کند و آموزش و پرورش را با تنویر افکار عمومی به این سمت ببرد که این آزمون ها متوقف شود. در آموزش و پرروش هم دچار تشتت آرا هستیم؛ گروهی آزمون پایه هفتم را خوب میدانند و برخی هم نقد جدی به آن دارند و به جمع بندی روشنی نرسیدیم و شاید مهمترین وظیفه وزیر اموزش و پرورش همین روشن کردن این موضوع باشد.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با بیان اینکه نگاه ما به معلمان باید شریک در برنامه ریزی و مدیریت محتوایی تعلیم و تربیت باشد گفت: آیا سازوکارها و زمینه هایی که باید در آموزش و پرورش باشد تا توانمندی معلمان را تقویت کند وجود دارد؟ در این زمینه بسیار ضعیف عمل می‌کنیم. کلاس های حضوری به دلیل مشکلات مالی کم شده و آزمون های الکترونیک ضمن خدمت در حد شوخی است.

وی با بیان اینکه با سیاست چندتالیفی صد درصد موافقم اما بستر تشکیلاتی که آن را محقق کند نداشته ایم گفت: هنوز سند مصوبی که استانداردها را مشخص کرده باشد نداریم. با اصلاح ساختاری امیدواریم این هدف محقق شود و حتی هدف کمی هم داشته باشیم و مثلا بگوییم ۳۰ درصد کتب تا ۵ سال دیگر توسط بخش های بیرونی انجام شود که اعلام امادگی کرده اند. امروز مطالبه  دانش آموز و خانواده این است که در سه سال آخرمعلمان فقط نکات کنکوری بگویند در حالی که باید ارزشیابی پایانی هم بر اساس محتواهای تالیف شده برنامه درسی باشد.
ذوعلم درباره احیای معاونت تالیف محتوا نیز گفت: این پست سازمانی قبلا وجود داشت ولی معاون نداشت ما این پست سازمانی مهجور را احیا کردیم.
وی در پاسخ به پرسشی درباره مافیای دفتر تالیف و اینکه ورود به آن غیر ممکن بوده است گفت: اگر بتوانیم  دو مقوله طراحی و برنامه ریزی درسی ۱۱ حوزه یادگیری و تعیین استانداردها  را از بخش تالیف کتب درسی جدا و تفکیک کنیم این اتهامات برطرف خواهد شد و به جایی برسیم که هر کارشناسی و مولفی بتواند کتب درسی تالیف کند. امیدواریم برای چندعنوان درسی تا دوسال آینده این کار را انجام دهیم. سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی به یک کار جهادی نیاز دارد. همکاران ما آماده اند و باید زمینه سازی کرده و راه را باز کنیم. آماده سازی برای استاندارد سازی و نظارت و سنجش برای تایید محتوای تولید شده باید صورت بگیرد.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی درباره حجم کتب درسی گفت: در این باره بین کارشناسان اختلاف نظر وجود دارد. پیشنهادات ما به شورای عالی می رفته و ما مصوبات شورای عالی  را اجرا می کردیم. نه اینکه مثلا کتاب تفکر و سوادرسانه ای را مستقل تدوین و ارائه کنیم. نقدهایی وجود دارد و این طور هم نیست هرکاری انجام شود همه ۱۰۰ درصد موافق آن باشند.
ذوعلم افزود: یکی از مضایق ما سختی در اجراست. آیا برای کتبی چون تفکر و پژوهش که وارد برنامه درسی شده  معلم توانمند و متخصص تربیت کرده ایم؟ ما در مجموع روند کلی کار ما بر کاهش تنوع و سبک کردن کوله پشتی و کاهش استرس های ناشی از آزمونهاست. اما یک مشکل کلی ما در صحنه اجراست و شکافی در اینجا داریم.
وی ادامه داد: در سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی فقط به رشته برنامه ریزی درسی نیاز نداریم، به متخصص رشته های دیگری هم نیاز داریم و هرکدام از گروههای درسی شورای برنامه ریزی دارند. با انجمن برنامه ریزی درسی و متخصصان مربوطه در تماس هستیم و بازخوردها را معاونت ابتدایی و متوسطه باید به ما بدهند. اتفاقا برخی مفاهیم را معلمان میگویند کم توضیح داده شده است. زمان آموزش هم در طول سال بعضا دچار کاهش هایی می شود که ما را دچار مشکل می کند.

فارس