بسته‌شدن مدارس _با همه‌گیرشدن ویروس کرونا_ در دو قرن اخیر پدیده‌ای بی‌سابقه‌ای بود و با سرعت فزاینده‌ای فضای آموزش مدارس در دنیا را به سمت وب و تلویزیون برد.
چالش آغاز شد، بسیاری از معلمان و دانش‌آموزان سواد دیجیتالی کافی نداشتند، زیرساخت‌ها آمده نبود و همه خانواده‌ها و دانش‌آموزان به تلفن هوشمند و تبلت و لپ‌تاپ دسترسی نداشتند. معلمان و دانش‌آموزان و سیاست‌گذران ایرانی هم این چالش را با تمام وجود احساس کردند.
در آغاز تلویزیون و پیام‌رسان مورد استفاده قرار گرفتند، ولی پاسخگو نبودند. چرا که 250 عنوان درس و 1000 هزار عنوان کتاب با چنین ابزاری قابل اجرا نبود.
شبکه آموزش دانش‌آموزی (شاد) با همکاری همراه اول راه‌اندازی گردید. شاد حضوری موفق داشت ولی دیر آمد. موفقیت شاد در این است که در حال حاضر از 15 میلیون دانش آموز ایرانی 619 / 366 / 8 دانش آموز و از 930 هزار معلم 961 / 649 و 459/ 124 مدیر در سامانه شاد ثبت نام کرده‌اند و فرایند آموزش مجازی را جلو می‌برد (مهدی شرفی، 13/ 02/ 99). ولی واقعیت این هست که 381 / 633 / 6 دانش‌آموز و 580 / 155 معلم ایرانی از سامانه شاد استفاده نمی‌کنند، معلوم هم نیست که از این تعداد چقدر به از برنامه‌های آموزشی تلویزیون یا پیام‌رسان‌ها استفاده می‌کنند. اطلاعات موثقی نیر در مورد این که این جمعیت انبوده در چه مناطق آموزشی زندگی می‌کنند، چه دوره تحصیلی هستند، و توزیع آنها در شهرها و روستاها چگونه است، نیز در دسترس نیست.
داده‌ها حاکی از این است که 750 منطقه آموزشی در کشور وجود دارد، 70 درصد محتوای کتاب‌های درسی قبل از تعطیلی مدارس تدریس شده است و سی درصد از دانش‌آموزان به اینترنت دسترسی ندارند (حاجی میرزایی، 10/ 01 / 1399).
احتمالاً تعداد زیادی از جمعیت 381 / 633 / 6 دانش‌آموزی که در شاد شرکت نکردند دانش‌آموزان مناطق محروم (روستایی، عشایری، حاشیه شهرها) هستند. محروم شدن این جمعیت انبوه از آموزش به طور قطع پیامدهای ناگواری (از تشدید نابرابری‌های آموزشی گذشته گرفته تا بحران‌های روانی، افت تحصیلی شدید و ترک تحصیل) را برای آنها به دنبال خواهد شد.
بنابرابن باید به صورت جدی به دنبال اتخاذ راهبردهای برای حل این مشکل گشت تا شکاف عظیمی در نابرابری‌های آموزشی پدیدار نگردد.
رئیسی (9/ 02/ 1399) معاون وزیر بهداست ذکر کرده است که شصت شهر کشور در وضعیت قرمز کرونا هستند_تمامی مراکز استان‌ها در وضعیت قرمز هستند. همچنین از 400 شهرستان کشور 284 شهرستان در وضعیت زرد هستند و 116 مورد در وضعیت سفید هستند. در سطح جهانی نیز یونسکو (29/ 4/ 2020 معادل 10 / 2/ 99: الف) گزارش کرده است در ژاپن، چین بین 30 تا 40 از مدارس بازگشایی شده است. در کشورهای دانمارک و نروژ مدارس ابتدایی باز شده است. البته، در این کشورها پروتکل‌هایی در نظر گرفته شده (از جمله این که تعداد دانش‌آموز بیشتر 10 نفر نباشد و فاصله اجتماعی بین آنها رعایت شود). به گزارش یو اس ای تودی (2020) در اسرائیل نیز دانش‌آموزان اول تا سوم ابتدایی به مدرسه فراخوانده شده‌اند. بقیه کشورها نیز در حال اتخاذ سیاست‌های برای بازگشایی مدارس هستند.
در اینجا این پرسش مطرح می‌شود که برای جلوگیری از افت تحصیلی و ترک تحصیل دانش‌آموزان طبقات محروم جامعه و روستایی ایرانی چه باید کرد ؟
آیا سیاست یکپارچه بستن درب همه مداس همچنان باید تدوام داشته باشد و آیا همچنان اختلال در جریان آموزش باید تداوم داشته باشد ؟
آیا دانش آموزانی که در مناطق حاشیه‌ای و دورافتاده و عشایری که به مدت طولانی از دریافت خدمات آموزشی محروم بوده اند، می‌توانند بازگشت موفقیت آمیزی به جریان آموزش داشته باشند ؟
برای مواجه با این بحران که به احتمال زیاد در سال تحصیلی بعد نیز تداوم خواهد شد، راهکارهای زیر پیشنهاد می‌شود.
(1). مدارس ابتدایی و متوسطه روستایی، عشایری در 116 منطقه وضعیت سفید با رعایت دستورالعمل فاصله اجتماعی باز گردند.
(2). در روستاها و مناطق عشایری که معلمان در همان مناطق سکونت دارند و علائمی از بیماری وجود ندارد، مدارس باز شوند.
(3). مدارس ابتدایی در 116 شهرستان با وضعیت سفید با رعایت دستورالعمل‌ها بازگردد.
(4). فیلم‌ها و منابع آموزشی درسی به همراه فایل درس‌ها با نظارت و تایید کارشناسان و مولفان کتاب‌های درسی در وبسایت سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی بارگذاری گردد.
(5). کتابخانه آنلاین دانش‌آموزی برای تقویت دانش‌آموزانی که سامانه شاد استفاده می‌کنند، راه‌اندازی گردد.
(6). در کنار برنامه‌های آموزشی، برنامه‌های برای تقویت سلامت روان دانش‌آموزان طراحی گردد.
(7). توانمندسازی معلمان از طریق برنامه‌های ضمن خدمت و والدین از طریق فیلم‌های آموزشی دنبال گردد.
(8). راهبردهایی با کمک متخصصان و کارشناسان حوزه یادگیری الکترونیکی برای اطمینان از یادگیری دانش‌آموزان شرکت‌کننده در فضای مجازی اتخاذ گردد.
منابع :
حاجی میرزایی، محسن (10/ 01 / 1399). سی درصد دانش‌آموزان به اینترنت دسترسی ندارند. بازیابی از: https://www.khabaronline.ir/news
شرفی، مهدی (13/ 02/ 99). تبادل 600 میلیون فایل در شبکه شاد. بازیابی از: https://www.medu.ir/fa/news/item
رئیسی، علی رضا. (08/ 02/ 99). 60 درصد در وضعیت قرمز هستند. بازیابی از: https://www.irna.ir/news/
UNESCO (29/04/ 2020: A) 1.3 billion learners are still affected by school or university closures, as educational institutions start reopening around the world, says UNESCO. Retrieved from: https://en.unesco.org/news/13-billion-learners-are-still-affected-school-university-closures-educational-institutions.
USA today (2020). What schools will look like when they reopen: Scheduled days home, more online learning, lots of hand-washing. Retrieved from: https://www.usatoday.com
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
نظرات بینندگان