صدای معلم - اخبار فرهنگیان، معلمان و آموزش پرورش

" افزایش طلاق عاطفی در سطح خانواده ها یا تنش های سیاسی بین گروه ها و افزایش نرخ رشد نزاع های خیابانی در هر جامعه قبل از هر چیز حکایت از خلاء مهارت گفت و گو در آن جامعه دارد که شاید بتوان ریشه این مهم را در ساختارهای آموزشی پیش دبستانی و دبستانی آنها جست و جو کرد "

"تفکر خلاق و نقاد را از کودکی باید آموخت "

محمودرضا اسفندیار

جایگاه تفکر خلاق و انتقادی در نظام آموزشی ایران   در بسیاری از جوامع امروزی ، به واسطه استیلای شبکه های اجتماعی و رسانه های دیداری در زندگی روزمره ، به ویژه در ممالک در حال توسعه ، در بیشتر اقشار حتی قشر تحصیل کرده ، خلاء هنر گفت و گو به موضوعی غیر قابل انکار تبدیل شده است که به تدریج در بسیاری از حوزه ها آسیب های جدی را به جامعه تحمیل خواهد کرد .

افزایش طلاق عاطفی در سطح خانواده ها یا تنش های سیاسی بین گروه ها و افزایش نرخ رشد نزاع های خیابانی در هر جامعه قبل از هر چیز حکایت از خلاء مهارت گفت و گو در آن جامعه دارد که شاید بتوان ریشه این مهم را در ساختارهای آموزشی پیش دبستانی و دبستانی آنها جست و جو کرد.

در ساختارهای آموزشی مربی محور ،که درفرآیند یادگیری ، نقش پر رنگی برای متربّی تعریف نشده باشد ، برون دادی جز عدم تحمل آرای مخالف و ناتوانی در برقراری تعامل موثر و سازنده در بزرگسالی نمی توان متصور بود. بارزترین نقضان این نوع ساختارها عدم توانمندی افراد در برقرای گفت و گویی سازنده و تحقق گفتمان مفید در سطوح مختلف است که هرچه، مجامع دانشگاهی بر اصلاح این نقیصه همت گمارند چندان ثمری در پی نخواهد داشت ، چراکه خصوصیات اخلاقی افراد ناشی از عادات رفتاری نهادینه شده آنها از کودکی است که در خوش بینانه ترین حالت شاید بتوان با تمرین و ممارست بخشی از ان را ترمییم کرد.

جایگاه تفکر خلاق و انتقادی در نظام آموزشی ایران

در اواخر سالهای ۱۹۶۰، متیو لیپمن استاد فلسفه دانشگاه کلمبیا در نیویورک به این نتیجه رسید که تقویت قدرت تفکر و استدلال دانشجویان می بایست از دوران کودکی آغاز شود . از این رو در سال ۱۹۷۴ مؤسسه IAPC  ( مؤسسه بسط و ترویج فلسفه برای کودکان ) را تأسیس کرد. 

فلسفه برای کودکان ( Philosophy for Childern ) آموزش تفکر عمیق و پرورشِ قدرتِ استدلال در کودکان با هدف شکل گیری تفکر نقاد و خلاق در کودک است . این گرایش به همت پژوهشگران علاقه مند ، از دهه 80 در ایران نیز ترویج شد . سعید ناجی یکی از فعالان این حوزه و  موسس گروه فلسفه برای کودکان و نوجوانان  پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ،علی رغم همه برداشت های موجود ، معنای واقعی فبک را نه فلسفه آکادمیک و نه ساده کردن مفاهیم فلسفی بزرگسالان برای کودکان ، بلکه همان پرسش توام با تحقیق به منظور رسیدن به پاسخ می داند .

جایگاه تفکر خلاق و انتقادی در نظام آموزشی ایران

 ایشان در این مفهوم ، فلسفه را پرسش خوب، درست بیان کردن، تأمل کردن و گفت و گو کردن می داند واین معنا از تحقیق را همان معنای فلسفه در عبارت فلسفه برای کودکان می پندارند. در این مفهوم منظور از فلسفه ، ترغیب کودکان به تأمل و تعمق است تا بتوانند خود، محیط ، زندگی، اهداف و معنای زندگی شان را بیابند .

با توجه به آثار مثبت پرورش این مهارت در کودکان امید است فرادستان در حوزه تعلیم و تربیت بیش از پیش به ترویج این گفتمان همت گمارند و به کمک صاحب نظران این حوزه (فبک) ، کاربرد مدل های موفق را در نوع بومی شده آن با هدف ترویج تفکر خلاق و نقاد علاوه بر پایه های ششم و هفتم که کم و بیش با این هدف تالیفاتی صورت پذیرفته ، در سطوح دبستان و پیش دبستان نیز به عنوان برنامه عملی مدون شاهد باشیم.

تفکر نقاد و خلاق استعدادی بالقوه است که نیازمند توجه و پرورش است تا در سایه بارورسازی به فعلیت رسد. از این رو، می‌بایست زمینه رشد و بالندگی آن را به همت نهاد رسمی تعلیم و تربیت از کودکی آغاز کرد تا با ترویج مهارت گفت و گو و تضارب افکار ، بتوان بر اساس افق های ترسیم شده همه اسناد بالادستی ، جامعه ای پیشرو را در عمل محقق ساخت.


ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

جایگاه تفکر خلاق و انتقادی در نظام آموزشی ایران

دوشنبه, 14 آبان 1397 09:17 خوانده شده: 871 دفعه چاپ

نظرات بینندگان  

پاسخ + +7 0 --
امامی 1397/08/14 - 09:40
سلام
تفکر نقادی و خلاق، استعدادی
بالقوه نیست، تصور می کنم اکتسابی
است. هر دو با آموزش و تعلیم فرا
گرفته می شود، تقویت می شود
و رشد می کند.
پاسخ + +7 0 --
علی صادقی/ مشاور 1397/08/14 - 14:07
با سلام و سپاس از جناب آقای اسفدیار
برخی از کشورها از سال 1990 مهارت های ده گانه ی زندگی ( 1- خودآگاهی 2- همدلی 3- ارتباط بین فردی 4- برقراری رابطه ی مؤثّر 5- تصمیم گیری 6- حلّ مسأله 7- تفکّر خلّاق 8- تفکّر انتقادی 9- مقابله با استرس ها و 10- مقابله با هیجانات ) که توسط یونسکو در همان سال ابلاغ شد را عملاً با دانش آموزان از پیش دبستانی تا آموزش عالی کار می کنند و بهره ی آن را نیز دیده و می بینند. ما هنوز اندر خم یک کوچه ایم!
پاسخ + +7 0 --
علی صادقی/ مشاور 1397/08/14 - 14:10
ادامه ی نظر:
البتّه مسؤولی در پاسخ به سؤالی در این خصوص گفته بود:
« ما این مهارت ها را در لابلای دروس گنجانده ایم. مثلاً برای مهارت تصمیم گیری، درس تصمیم کبری را داریم!!! »
تو خود حدیث مفصّل بخوان از این مجمل.
پاسخ + +7 0 --
علی صادقی/ مشاور 1397/08/14 - 14:16
دکتر حمزه گنجی در مقدّمه ی کتاب روان شناسی عمومیِ خود:
« یادم می آید که وقتی یک کودک دبستانی بودم، عادت داشتم اوّل شب بخوابم. به مادرم سفارش می کردم که صبح زود مرا بیدار کند تا به درس و مشقم برسم. او به عهد خود وفا می کرد امّا من تصوّر می کردم که هنوز پاسی از شب نگذشته است. از او اِصرار، از من انکار. تا این که به زبان ترکی می گفت: « یوخی، یوخی گَتیرَر. »، یعنی خواب، خواب می آورد. من هم به اجبار می پذیرفتم که خواب، خواب می آورد، پا می شدم و مشق هایم را می نوشتم.
پاسخ + +7 0 --
علی صادقی/ مشاور 1397/08/14 - 14:21
ادامه:
بزرگ شدم شنیدم که « پول، پول می آورد. »، یعنی برای پولدار شدن باید پول داشت و برای سرمایه دار شدن باید سرمایه داشت. این یکی را نیز پذیرفتم، امّا نتوانستم به کار ببرم. چون نه پول داشتم و نه سرمایه. در نتیجه نه پولدار شدم و نه سرمایه دار.
وقتی با روان شناسی آشنا شدم، فهمیدم که یادگیری، یادگیری می آورد. یعنی برای یادگیری بیشتر باید بیشتر یاد گرفت. »
آری، یادگیری، یادگیری می آورد.
بهتر است یاد بگیریم برای زندگی کردن و زندگی کنیم برای یاد گرفتن.
پیروز و سربلند باشید.
پاسخ + +2 0 --
اکبر 1397/08/14 - 21:11
به خدا با کلاس های ۴۲ نفری معلم مبصری درست حسابی هم نمی تواند انجام دهد.پایه درسی بچه ها بسیار ضعیف ،کلاس ها شلوغ،مدیر هم می گوید بچه های شلوغ را دم دفتر نفرستید،پدر ومادها هم پر توقع ،دست معلم هم خالی از نظر طرز برخورد با دانش اموزان مشکل دار،دانش اموز امده کلاس ۶ ابتدایی هنوز نمی تواند فارسی اول ابتدایی را بخواند.
پاسخ + 0 0 --
ناشناس 1397/08/15 - 07:33
دروذ بر معلم کلاس اولش !!!!
پاسخ + 0 0 --
پارسا 1397/08/15 - 10:45
به معلم کلاس اول ربطی ندارد، به سیستم غلط آموزشی ربط دارد، سیستمی که دنبال کیفیت نیست بلکه دنبال کمیت(افزایش تعداد قبولی) است.تغییری که در نحوه قبول شدن دانش آموزان در هر مقطع تحصیلی داده اند را ببینید،کلاس های تابستانه را ببینید، حضوری یا غیر حضوری، دانش آموز با نمره 4 در درس نمره عدم قبولی می گیرد، سه هفته تابستان کلاس می رود و با نمره 18 قبول می شود.اگر معلم باشید جنس نظام آموزش و پرورش را می شناسید و این جور پاسخ نمی دهید.
پاسخ + 0 0 --
ناشناس 1397/08/15 - 11:20
سلام
جناب پارسا، این همه خودمان را تبرئه نکنیم. سیستم سر جای خود مشکلاتی دارد ، اما یادگیری و اطمینان از یادگیری دانش آموزان دیگر وظیفۀ حتمی معلم کلاس اول است. از آموزش حروف الفبا در کلاس اول ابتدائی سخن می گوئیم به معدل هیچ پایه ای ربطی ندارد.
من کلاس اولی باید در پایان سالتحصیلی بتوانم بخوانم و بنویسم. مسأله این است. کسی منکر سیستم غلط نمره گذاری نیست. تشکر.
پاسخ + 0 0 --
پارسا 1397/08/15 - 17:32
با سلام و احترام
سیستم و برنامه ریزی ها خیلی اشکال دارند،وقتی یک کلاس 42 نفره که بماند ،30 نفره اول ایتدایی را می دهند به یک معلم، به دلیل این است که معلم کمتری جذب نمایند و پول کمتری از دولت و وزارت هزینه آ.پ شود،خوب حالا دانش آموز اول ابتدایی هنوز آداب کلاس را نمی داند و مداوم در حال تردد در کلاس و ... است و معلم کلاس کلی باید انرژی صرف کند تا بتواند آن ها را مدیریت کند و کلاس را به نظم آورد تا شرایط کلاس برای آموزش فراهم شود، حال تصور کنید همه این شرایط برقرار شد، چه طور معلم می تواند به آموزش 30 نفر با استعدادها و شرایط و روحیات مختلف
بپردازد؟ حتما تعدادی بر دیگران سبقت خواهند گرفت و تعدادی به تناسب یادگیری خود از دریافت آموزش با کیفیت جا خواهند ماند زیرا آن ها انسانند و ویژگی های منحصر به فرد خود را دارند.
پاسخ + 0 0 --
محمدعلی مخبردزفولی 1397/08/15 - 15:28
سلام
ورخصوص صورتهای مالی و گزارشات راهبردی شرکت تعاونی سرمایه گذاری فرهنگ وسرمایه دانش باید عرض کنم کل یادداشت اقایان برخلاف استانداردهای حسابداری و قانون تجارت ست هیات مدیره ها سیاسی اند و براساس دستوری ترا زنامه ها تهیه میکنند .

نظر شما

صدای معلم، صدای شما

با ارائه نظرات، فرهنگ گفت‌وگو و تفکر نقادی را نهادینه کنیم.

نظرسنجی

آیا کنکور معیار مناسب و قابل اتکایی برای ارزیایی در مورد اثربخشی و کارایی نظام آموزشی ایران می باشد ؟

بلی - 24.4%
خیر - 75.6%

مجموع آرا: 242

دیدگــاه

تبلیغات در صدای معلم

درخواست همیاری صدای معلم

راهنمای ارسال مطلب برای صدای معلم

کالای ورزشی معلم

تلگرام صدای معلم

صدای معلم پایگاه خبری تحلیلی معلمان ایران

تلگرام صدای معلم

Sport

تبلیغات در صدای معلم

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به صدای معلم - اخبار فرهنگیان، معلمان و آموزش پرورش بوده و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلا مانع است.
طراحی و تولید: رامندسرور