دیدگاه

«روح آموزش‌ به شکل قدیمی دیگر در این مدارس دیده نمی شود»
رضا پرتو/ دبیر مطالعات اجتماعی دبیرستان متوسطه اول در بوشهر

مدرسه‌ های "حیاطی" تازه‌ ترین شکل آموزش سرمایه‌ داری

برای بحث در مورد مدرسه‌ های « حیاطی » یعنی مدرسه‌ هایی که امروزه در کوچه‌ پس‌ کوچه‌ های شهرهای کشور ما دیده می شوند باید نگاهی هر چند کوتاه به تاریخچه نظام آموزش‌ و پرورش جدید در ایران و کشورهای اروپایی بیاندازیم. از حدود پانصد سال قبل که عصر نوزایی یا رنسانس در اروپا آغاز شد تحولی از نظر فکری در جوامع بشری ایجاد و انسان وارد مرحله‌ جدیدی از…

«وقتی پرچم بالا می رود، عقل به دست شیپور می افتد ! »
داریوش شایگان

خطر طغیان توده ها ؛ عواقب ایدئولوژی زده کردن افراطی تفکر ^{مطلب ویژه}

معرفی کتاب آمیزش افق ها اثر داریوش شایگان در صدای معلم و خطر طغیان توده ها و عواقب ایدئولوژی زده کردن افراطی تفکر

گروه رسانه/ آن چه در زیر می آید ؛ گزیده ای از کتاب « آمیزش افق ها : منتخباتی از آثار داریوش شایگان » می باشد که توسط « محمد منصور هاشمی » گزینش و تدوین گردیده است . این کتاب در سال 1388 توسط نشر فروزان روز منتشر شده است .

«تنبلی فکر عامل بروز لمپنیسم و بیگانگی با فرهنگ است و از دل آنها خودکامگی و ظلم زاده می شود. هر چه جهل و نادانی بیشتر باشد، « نخوت نَفسِ » ظالم اوج می گیرد»
علیرضا کاشفی

تعطیلی مدارس و سیاست فشل ^{مطلب ویژه}

انتقاد از تعطیلی مدارس و سیاست های فشل و ناکارآمد جمهوری اسلامی در آموزش و تربیت در صدای معلم

بیش از چهار دهه تجربه نشان داده که دولت های جمهوری اسلامی در بیشتر مواقع به عمق هیچ مطلبی پی نبردند. در این مدت در پی متخصصِ متعهد گشتند با این شرط که تعهد مقدم بر تخصص است. اما آنچه جمهوری اسلامی از متعهد می خواست، تعهد به خود بود؛ نه تعهد به بشریت، محیط زیست و منافع ملی کشور. این گونه حاکمیت به مسئولیت ناپذیری و مادی گرایی در جامعه انجامیده…

و تا زمانی که فرهنگ مطالبه گری و پرسش گری چه در آموزش و پرورش و چه در بیرون از آن شکل نگیرد و برای آن « مفهوم سازی ( Conceptualization) » نشود وضعیت در بهترین و ایده آل ترین فرض در همین حالت کنونی و روزمره باقی خواهد ماند
علی پورسلیمان/ روزنامه نگار و مدیر صدای معلم

چه کسی در کلاس های 40 و 50 نفره مبصری می کند ؟ چه کسی کلاس های بی خاصیت آموزش مجازی را اداره می کند ؟ ^{مطلب ویژه}

نقد عملکرد و کارکرد معلمان در حوزه کلاس های پر تراکم و غیر استاندارد و اداره آموزش های مجازی بی خاصیت و ناکارآمد توسط علی پورسلیمان مدیر صدای معلم

دوره ی وزارت « مرتضی حاجی » وزیر پیشین آموزش و پرورش بود . از اقدامات مهم او که با کار شکنی های جریان موسوم به « اصول گرا » به گل نشست و شکست خورد ؛ همانا ادغام معاونت پرورشی در معاونت آموزشی بود . این حرکتی بود که حامل و واجد یک تئوری مشخص بود و آن این که « تربیت (Education ) » از « آموزش » جدا نیست…

«سازگاری ایرانی در رگ های آموزش و پرورش ایران ریشه دوانده است و آن را به نهادی شلخته و وارهانده تبدیل کرده است . نهادی که ذینفعان آن بیش از آن که نگاهی توسعه گرا و مطالبه گر داشته باشند با شرایط موجود سازگار شده اند»
سیدهادی عظیمی/ معلم و عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت ایران اسلامی

نگاهی بر " سازگاری ایرانی" مهدی بازرگان و رسوخ آن بر وضعیت آموزش و پرورش ایران ^{مطلب ویژه}

تحلیل سازگاری ایرانی مهدی بازرگان و رسوخ آن بر وضعیت آموزش و پرورش ایران در صدای معلم

30 دی سالروز درگذشت مهندس مهدی بازرگان است . شخصیتی که در کنار سیاستمدار بودن، قرآن پژوهی و فعالیت های مختلف اجتماعی و فرهنگی در دارالمعلمین ( تربیت معلم) تحصیل کرده بود و سال ها در کسوت استاد دانشگاه به تدریس اشتغال داشت . وی در تاسیس چند مدرسه و هنرستان نقش اساسی داشت و آثار متعددی در زمینه های قرآنی و سیاسی و اجتماعی منتشر کرد. بازرگان کتابچه ای به نام…

«در جامعه ایران اگر می خواهیم قدمی در مسیر توسعه سیاسی برداشته شود و یا قانون مورد احترام همگان واقع شود چاره ای جز پیگیری سیاست از طریق اخلاق و فرهنگ نیست و تا رسیدن به چنین جامعه ای باید بر روی کردار و گفتار و گذشته تک تک کنشگران سیاسی دقیق شد»
دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن

"سیاست را از طریق فرهنگ دنبال کرده‌ام، زیرا فرهنگ پایه سیاست است"

جایگاه فرهنگ و اخلاق در سیاست و توسعه سیاسی در جامعه ایران

دنبال کردن سیاست جز از مسیر اخلاق و فرهنگ، آن هم در خاورمیانه ای که قانون متاع کم ارزش و بازیچه ای بیش نیست، سردرآوردن از بیراهه و ناکجاآباد است. در جوامع غربی اگر فرد لاقید و دروغ گویی به قدرت هم برسد زیاد نمی تواند بر خلاف منافع عمومی و یا در راستای منافع شخصی قدم بردارد چرا که در چارچوب سیاسی آن جوامع ، ساختار مهم است نه فرد. در…

« عدالتِ اجتماعیِ فارغ از مطالبات دموکراتیک، نمی‌تواند سرانجام مطلوبی برای همگان داشته باشد»
زهره روحی/ نویسنده و پژوهشگر علوم انسانی و اجتماعی

" خواب و رویا " در قصه‌های صمد بهرنگی

در دورانی که هنوز از جنبش های چریکی خبری نبود، آثار صمد بهرنگی در دهه چهل، به ماهیِ سیاه و کوچکِ قصه اش می‌مانست. در دهه پنجاه، مخاطبین جوان، قصه های او را بیانگر نگرش چریکی چپ (فداییان خلق) می‌دانستند. چنانچه به دلیل محدودیت اطلاعات، و نیز محبوبیت چریکها، برخی او را از پیشگامان فداییان خلق به شمار می‌آوردند. و برخی دیگر هم او را به «کرم شب‌ تاب» تشبیه می‌کردند:…

«دموکراسی صرفاً میزگرد، سخنرانی و راهپیمایی نیست بلکه باورهای ناخودآگاهِ نخبگان سیاسی و فکری یک جامعه است که طی سال ها و در یک نظام آموزشی مشترک، آنها را درونی (Internalize) کرده اند»
دکتر محمود سریع القلم

دموکراسی حاصل یک فرهنگ استنباطی و نظام آموزشی مشترک

وقتی مشکلات روی هم انباشته می شوند، بعضی به واژه و مفهوم دموکراسی متوسل می شوند و تحقق آن را به عنوان راه حل مطرح می کنند. البته اگر نروژ، سوئد، دانمارک و آلمان نمونه های دموکراتیک تلقی شوند، این قضاوت منطقی است. اما آیا افراد می دانند دموکراتیک شدن چه فرآیندها، اصول و تمرین های سختی در بر دارد؟ این افراد چقدر متون و ادبیات دموکراسی را خوانده اند و بر…

« فقط در فضای آزادیِ آکادمیک و استقلالِ نهادهای آموزشِ عالی می‌شود به‌طورکامل از حقِ آموزش و تدریس و پژوهش بهره‌مند شد و اینکه یافته‌ها و نظریه‌ها و دیدگاه‌ها را بتوان به‌طورِ آزادانه با دیگران در میان گذاشت در کانونِ آموزشِ عالی جای دارد و محکم‌ترین تضمین برای صحت و عینیتِ دانش و پژوهش است»
شنون ‌دیا / ترجمه: جویا آروین

نگاهی به تاریخچه آزادی آکادمیک

آزادیِ آکادمیک یکی از ستون‌های دانشگاهِ مدرن و با این رو انگاره‌ای نو است. دانشگاه‌هایی که در سده‌های دهم و یازدهم در خاورمیانه و شمالِ آفریقا پایه‌گذاری شدند تنوعی چشم گیر را در رهیافت‌های آموزشی و دانشی‌ و پژوهشی می‌پروراندند و ترویج می‌کردند. با این روی اما انگاره‌ی آزادیِ آکادمیک در آن سرزمین‌ها مدوَّن نشد. افزون بر این، استعمارگریِ اروپاییان در سده‌های سپسین آن آزادیِ آکادمیک را که این نهادها در عمل…

« رویکرد جداسازی در ایران عملکرد قابل قبولی را نداشته است ؛ ما دچار « وابستگی مسیر » شده ایم. یعنی حاضر نیستیم مسیر گذشته را تغییر دهیم. سمپاد و کنکور اما یکی از بزرگترین کسب و کارهای ایران است. تا مادامی که رانت باشد فیلترینگ هست و تا مادامی که چنین کسب و کارهای بزرگی باشند، سمپاد و کنکور هست!»
دكتر احد نويدی/ روانشناس و دانشيار پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش

ارزیابی سیاست ایجاد مدارس تیزهوشان ( سمپاد )

ارزیابی تاریخچه و سیاست ایجاد مدارس تیزهوشان یا سمپاد توسط احد نویدی در صدای معلم

در سال 1355 دو مرکز آموزش تیزهوشان زیر نظر کارشناسان آمریکایی پایه گذاری شد. از انقلاب 1357 تا 1366 این دو مرکز زیر نظر دفتر کودکان استثنایی فعال بودند. در سال 1366 اساسنامه سمپاد با پیشنهاد معاون فرهنگی و اجتماعی نخست وزیر، در هیئت دولت تصویب شد و این سازمان تحت نام سمپاد با دو مرکز و 802 دانش آموز به آموزش و پرورش پیوست. سمپاد تا دهه پیش صرفا در رشته…

«اهمیت آموزش اهداف توسعه‌ پایدار در این امر نهفته است که معلمان و دانش آموزان باید درباره جهان بیاموزند، در آن مشارکت فعال داشته باشند و برای انجام اعمال خود از آن الهام گیرند»
فاطمه داودزاده/ دانشجوی کارشناسی ارشد انسان‌شناسی در دانشگاه تهران

زبان انگلیسی ؛ زبانی برای توسعه پایدار و به چالش کشیدن جهان بینی های قرن

نقش زبان انگلیسی و آموزش آن در توسعه پایدار و به چالش کشیدن جهان بینی های قرن

امروزه یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های اصلی بشر یافتن راهی برای حفاظت از محیط زیست، بهبود مسائل و تعاملات اجتماعی و مشکلات اقتصادی در سراسر جهان است. این مسائل سه بعد اصلی توسعه‌ پایدار که در قالب هفده هدف برای رسیدن به توازنی میان مردم، کره‌زمین و منابع آن‌ها، ارائه شده است. در این میان زبان به عنوان کلید اصلی ارتباطات محلی و جهانی است و طبق نظریه نسبیت زبان‌شناختی، فرهنگ یک…

«نسل معلمان نویسنده ی دغدغه مند و حرفه ای در آموزش و پرورش ایران رو به انقراض است و چشم انداز امیدبخشی هم در میان دانشجو معلمان و معلمان تازه وارد مشاهده نمی شود »
علی پورسلیمان/ مدیر صدای معلم

اهل سفره ، اهل قلم ^{مطلب ویژه}

انواع معلمان در آموزش و پرورش ایران و چشم اذداز مطالبه گری حرفه ای در نظام آموزشی

تا در طلب گوهر کانی، کانی تا در هوس لقمه نانی، نانی این نکتهٔ رمز اگر بدانی، دانی هر چیز که در جستن آنی، آنی مولانا *** با وجود گذشت بیش از دو دهه از شکل گیری نخستین اعتراض های میدانی که در 25 دی ماه 1380 و به دعوت تشکل « سازمان معلمان ایران » در مرکز تربیت معلم شهید باهنر تهران صورت گرفت ؛ هنوز تئوری و یا مانیفست مشخصی…

«استقلال حرفه‌ای معلمان در این سرزمین، مخدوش شده و نمی‌توانند در سیاست‌ها و برنامه‌ها مشارکت کنند»
دکتر مقصود فراستخواه/ استاد برنامه ریزی توسعه ، آموزش عالی

چرا به شهامت تدریس نیاز داریم ؟ ^{مطلب ویژه}

چرا به شهامت تدریس و استقلال حرفه ای معلم نیاز داریم

متن سخنرانی دکتر مقصود فراستخواه، استاد برنامه ریزی توسعه ، آموزش عالی در جلسه نقد کتاب «شهامت تدریس؛ سفری به دنیای درون معلم»، مرکز فرهنگی شهر کتاب تهران سلام عرض می‌کنم. امروز در مورد کتاب «شهامت تدریس؛ سفری به دنیای درون معلم»، اثر پارکر پالمر، ترجمه نوگل روحانی، با مقدمه‌ای از دکتر نعمت‌الله فاضلی صحبت می‌کنم که انتشارات هوش ناب در ۱۴۰۰ چاپ کرده است. کتاب در ۲۴۰ صفحه، مشتمل بر هفت…

« اگر کودکان را از همان سنین پایین مورد تشویق قرار ندهیم، آنها هم فکر کردن را متوقف کرده و از بازی کردن با ایده ها خودداری می کنند»
احمد شبانی بانه

آموزش تفکر و فلسفه به کودکان و نوجوانان (P4C)

برنامه آموزش تفکر و فلسفه به کودکان و نوجوانان

دانش ما درباره تفکر تا حد زیادی از دو سنت متمایز فلسفه و روانشناسی ناشی می شود. فلاسفه، مدت ها ذهن انسان را به مثابه جایگاه عقل، و پرورش عقل را هدف نهایی تعلیم و تربیت دانسته اند. فلسفه، مطالعه ی تفکر انتقادی از طریق تحلیل، استدلال، و به کارگیری منطق را مورد تاکید قرار داده است. تفکر، جنبه های خلاق و انتقادی ذهن را در برمی گیرد . این جنبه ها…

«به طور منظم نوشتن باعث توسعۀ مهارت هاي تحلیلی و منطقی شما می شود»
جوئل فالکنر/ ویراستار، بازاریاب محتوا

10 دلیل که باید هر روز چیزي بنویسید

نوشتن، بخشی از زندگی روزمره است. در ساده ترین حالت، نوشتن راهی براي برقراري ارتباط است. این یکی از ویژگیهاي غیر قابل انکار نوشتن است؛ خواه با همکار یا دوست تان ارتباط برقرار کنید یا با خودتان؛ براي مثال: لیست خرید وسایل براي منزلتان. جدا از اینکه نوشتن، بخش گریزناپذیري از زندگی روزمره است، دلایل بسیاري وجود دارند که شما باید دقایقی براي نوشتن را در بخشی از برنامۀ روزانۀ خود بگنجانید؛…

«باید پرسید که دغدغه‌ای که از آنِ ما نبود، چگونه می‌خواست با گردهم آوردن اجباری ما به یادگیری خلاق و کاوشگرانه‌ای ختم شود که ایلیچ از آن سخن می‌راند؟»
زهره دودانگه

براندازی مدرسه از نظر ایلیچ و نهادی بی روایت برای من

براندازی مدرسه و مدرسه زدایی از نظر ایوان ایلیچ و نهادی بی روایت در آموزش و پرورش ایران

ایوان ایلیچ تنها کسی نیست که مدرسه را از منظر کارکردش در جامعه نقد کرده است. اما قطعا از معدود متفکرانی است که بی‌هیچ پرده‌پوشی سخن از براندازی این نهاد می‌راند. از دیدگاه او مدرسه روزی قرار بود راوی آموزش و پرورش نسل‌های جامعه باشد؛ اما امروز نهادی است که این روایت را به‌سختی درهم شکسته و از هدف نخستینش چنان پرت افتاده که راهی جز از میان برداشتنش باقی نگذاشته است……

«در ساختار رسمی وزارت آموزش و پرورش، مکانیسمی برای گفت‌وگو با معلمینی که از وضعیت موجود رضایت ندارند، وجود ندارد»
دکتر خالد توکلی/ معلم و جامعه شناس

چرا صدای معلمان شنیده نمی‌شود؟

بی‌توجهی حاکمیت نسبت به مطالبات معلمان که اکنون به جامعه نیز سرایت کرده است، در حالی صورت می‌گیرد که در مقام سخن از بهترین تعاریف و تفاسیر برای توصیف شأن و جایگاه معلم بهره می‌برند اما در مقام عمل آن‌چنان بی‌توجه هستند که حتی پس از گذشت دو دهه از جنبش اعتراضی معلمان، حاضر نیستند سخنان آن‌ها را گوش دهند، برای حل مشکل و برآورده ساختن مطالبات‌شان به تفاهم برسند. حال این…

«بهترین راه ارزشیابی در مورد اثر بخشی یک مدل تربیتی، بررسی خروجی های آن مدل است»
دکتر بهارک اعظمی/ دانش آموخته مطالعات برنامه درسی - پژوهشگر آزاد

امکان سنجی تربیت دینی و اخلاقی

آیا تربیت دینی امکان پذیر است و تفاوت تربیت دینی و تربیت اخلاقی چیست

مدت زمان مدیدی است که متخصصان امور دینی عادت کرده اند در مورد هر آنچه که مربوط به دین است با تکلف و پیچیدگی بی حد و حصری صحبت کنند و مخاطبانشان را با القای این حس که اندیشمندی در امور دینی نیاز به سالها ریاضت و بحث و فحص و مکاشفه دارد، از دایره پرسشگری و خردورزی بیرون برانند. این موضوع در خصوص مسائل مربوط به "تربیت دینی" نیز مصداق دارد.…

«هیچ چیز ارزشمندتر و نجات بخش تر از این نیست که کودکان و جوانانی را تربیت کنیم که هر موقع، با داده های بیرونی مواجه گشتند که خلاف افکارشان را نشان می دهند در آن صورت، به آسانی به جای چسبیدن بر افکار غلط خود و بازگشت به غار تاریک افلاطونی، جرات داشته باشند به نفع داده های بیرونی حرکت کنند یعنی جرات پوست اندازی! »
علی مرادی مراغه ای

آیا تاریخ در ایران یک علم به حساب می آید ؟ آیا ما مردمی نقدپذیر هستیم ؟

آیا در ایران تاریخ یک علم به حساب می آید و آیا ما مردمی نقدپذیر هستیم

امروزه، نوشتن در هیچ حوزه ای به اندازه حوزه تاریخ سخت نیست به دو علت: اولا، همه در حوزه تاریخ خود را متخصص می دانند! ثانیا، در ایران، هر دوره ای از تاریخ صاحب دارد! قبلا یک همسایه ای داشتیم که کارش غسالی بوده وقتی با او صحبت می کردم در تمام حوزه های تاریخ اظهار نظر می کرد! من حق نداشتم در پیش او از غسل میت یا نوع کافور یا…

«دانشگاه نتوانسته وظیفه خود بابت روشن‌گری و آموزش اندیشه و عقلانیت را در قبال دانشجویان ایفا کند»
منوچهر ذاکر

بی‌مسئولیتی دانشگاه در پرورش آگاهی و اندیشه؛ دانشجو شرمنده‌ایم

آسیب شناسی دانشگاه ایرانی و چالش های نظام آموزش عالی

خلاصه شوراهای سیاست‌گذاری که در اصل با ماهیت و کارکرد دانشگاه بیگانه‌ و مانع تحقق اهداف و رسالت حقیقی دانشگاه هستند، چنان عنان دانشگاه را در ایران به دست گرفته و آن‌ را عرصه تاخت و تاز ایدئولوژیک و کنترل اندیشه قرار داده‌اند، که اشتیاق و شکوفایی دانشگاه تباه و پویایی آکادمیک آن زایل گشته است. معلوم نیست چه زمانی آرمان دانشگاه از بقایا و خاکستر خود برخیزد و این محقق…

«استبداد مذهبی و سیاسی همه مساله نیست. قسمت دیگر مشکل به تربیت و اخلاق روشنفکری برمی‌گردد که متاسفانه آن فرهنگ گفت‌وگو و تعامل ادامه و استمرار نیافت و ناگزیر قطع شد»
ماشاالله آجودانی

روشنفکر ایرانی ، فرهنگ گفت‌وگو و نقد پذیری ^{مطلب ویژه}

روشنفکری در ایران بحثی پیچیده و یافتن پاسخی در مورد آن بسیار وقت‌گیر و اساسا گیج‌کننده است. این مشکل را باید بر مشکلات دیگر این جریان که همان خودمحوری و داشتن همه پاسخ‌ها در نزد خود، افزود. گفت‌و‌گوی زیر حاصل برخی پرسش‌ها از جریان روشنفکری در ایران است، که با دکتر ماشاالله آجودانی رئیس کتابخانه مطالعات ایرانی لندن و استاد سابق دانشگاه اصفهان در میان گذاشتیم. موضوع گفت‌وگوی ما روشنفکران ایرانی و…

« معلمان » با توجه به ضریب نفوذ گسترده ای که در سراسر کشور دارند اما چرا نمی توانند جامعه و یا گروه های تاثیر گذار را نسبت به وضعیت خود " حساس " کرده و یا حداقل آنان را با خود در پی گیری مطالبات مدنی و قانونی همراه نمایند ؟ این پرسشی است که می باید در مورد آن تامل کرد و پاسخ به آن می تواند نخستین گام در رمزگشایی در ابرچالش « نگاه به آموزش " در ایران باشد
علی پورسلیمان/ مدیر صدای معلم

کرونا و جایگاه واقعی که معلمان از آن رونمایی کردند ! ^{مطلب ویژه}

تحلیلی بر در دوران دو سال تعطیلی مدارس به خاظر کرونا و نقش معلمان در ایجاد جایگاه واقعی خود

«تمامِ ایرانیانی که اندکی آگاهی دارند، از عقب ماندگی کشور - به ویژه افول ایران از یک امپراتوری بزرگ و قدرتمند به دولتی ضعیف و کوچک - نگران شده‌اند. ریشهٔ انحطاط در کجاست؟ در اوایل قرن، روشنفکران می‌توانستند ادعا کنند که مقصّرِ اصلی، مستبدینی بودند که نفعی پنهانی در بی سوادی و جهلِ مردمِ کشور داشتند. امّا در حقیقت بیست سال پس از حکومت مشروطه ما نمی‌توانیم همان پاسخ را بدهیم. اکنون می‌دانیم…

« ... می‌دانی که کشور ما روزگاری قدرتی و شوکتی داشت. امروز از آن قدرت و شوکت نشانی نیست. ملتی کوچکیم و در سرزمینی پهناور پراکنده‌ایم... این شأن و اعتبار را جز از راه دانش و ادب حاصل نمی‌توان کرد. ملتی که رو به انقراض می‌رود نخست به دانش و فضیلت بی‌اعتنا می‌شود »
دکتر پرویز ناتل خانلری

نامه ای به پسرم ؛ آرمان ^{مطلب ویژه}

نامه پرویز ناتل خانلری وزیر فرهنگ به پسرش آرمان

فرزند من! دمی چند بیش نیست که تو در آغوش من خفته‌ای و من به نرمی سرت بر بالین گذاشته و آرام از کنارت برخاسته‌ام و اکنون به تو نامه می‌نویسم. شاید هر که از این کار آگاه شود عجب کند، زیرا نامه و پیام آنگاه به کار آید که میان دو تن فاصله‌ای باشد و من و تو در کنار همیم. امّا آنچه مرا به نامه نوشتن وا می‌دارد بعد مکان…

« داستان‌های غم انگیز ناکامی‌های پیاپی اصلاحات آموزشی فراگیر، اقتدار- بنیاد و تقلیدی، نظام‌های آموزشی بخشی از جهان سوم از جمله ایران در دهه‌ های گذشته را به اصلاح هراسی یا امتناع از اصلاحات آموزشی کشانده است »
مریم اسکافی

اَبَر چالش نگاه به آموزش در ایران ^{مطلب ویژه}

بررسی ریشه های چالش در آموزش و پرورش ایران

تعلیم و تربیت یکی از مهمترین نهادهای جامعه پذیرکننده در هر جامعه‌ای است که در قالب آن انتظار می‌رود یک شخصیت اجتماعی خودساخته پرورش یابد که ابتدا در خانواده اعمال شده و سپس در بستر نهادهای آموزشی نظام می‌گیرد. امیل دورکیم (فییو، ۱۹۹۳) به تعلیم و تربیت در قالب طرح برساختن گونه‌ای دانش اجتماعی حقیقی اندیشیده است. در واقع او علاوه بر پدر جامعه‌شناسی فرانسوی نخستین جامعه‌شناس تعلیم و تربیت نیز محسوب…

« ما ملتی هستیم که منتظر آمدن روزِ خوبیم تا آوردنش و از شکسته شدن بتهای ذهنمان می ترسیم. لذا در ارائۀ طرحی نو، با هزاران واژۀ اخته بر لب مواجه می شویم و به دو دلیل دوست نداریم نظر مخالفی بشنویم : بسط راحت طلبی در جامعه ؛ ترس از تزلزل اعتقاداتِ بت شده در اذهان »
علیرضا کاشفی

به مناسبت یکصد و پانزدهمین سالگرد انقلاب مشروطه : با خویشتن نشستن در خویشتن شکستن ( بخش پایانی ) ^{مطلب ویژه}

مروری بر یکصد و پانزدهمین سالگردانقلاب مشروطه

دومین کودتا علیه مشروطیت – جمهوری رضاخانی کودتای اسفند 1299 کودتایی نظامی بود که توسط سید ضیاءالدین طباطبایی یزدی و رضاخان میرپنج و با برنامه‌ ریزی افسر انگلیسی آیرونساید اجرا شد. رضاخان ابتدا در مقام وزیر جنگ، بسیاری از نا آرامی‌ها و راهزنی‌ها را از بین برد. در سوم آبان 1302 رضاخان با فرمان احمد شاه به نخست وزیری گمارده شد و تلاش او در جهت جمهوری‌خواهی به علت مخالفت اکثر روحانیان به ویژه آیت الله حائری یزدی (…

« هیچ کشوری نمی تواند بدون تئوری پیشرفت کند. مبنای این تئوری، ایجاد سرمایه های اجتماعی- فرهنگی هستند: تعامل، اعتماد، همکاری، برای یکدیگر جا باز کردن و رعایت حدود یکدیگر. سپس با این زیربنا می توان به شاخص های رشد و توسعه اقتصادی و سپس آزادی دست یافت. مسئولیت این تشخیص و تغییر نزد نخبگان سیاسی است »
محمود سریع القلم

چرا " جامعه مدنی " در ایران شکل نمی گیرد ؟

دلیل یک. به نظر می رسد افراد از طریق تجربه، یاد می گیرند که برای بسیاری از کارهای مثبتی که انجام می دهند، جواب مناسبی دریافت نمی کنند، آنها در نوجوانی و جوانی به تدریج می آموزند که کارهای زیر، خیلی فایده و عاقبتی ندارند: خوبی کردن، رعایت کردن، ملاحظه کردن، منصف بودن، جبران کردن، احترام گذاشتن، جا باز کردن برای دیگران، توانایی دیگران را تقدیر کردن، سهم برای دیگران قایل شدن،…

« جزم اندیشی های دینی- مذهبی، قشری نگری های فقهی که در این مدارس در درازای تاریخ تدریس شده/ می شود؛ پدیده های را به جامعه بشری عطیه می کند که افراطیت و خونریزی در میان انسان ها سرلوحه کاریِ شان بوده است »
مهدی بابک

طالبان ؛ این لشکر جهل !

گروه موسوم به طالبان در تاریخ نابه سامان سیاسی چهار دهه‌ی اخیر افغانستان ظهور و تولد یافته است. این گروه در ابتدأ با شعاع کوچک ساحوی در جنوب قندهار سر از خاک سیاه، همانند قارچ سیاه بیرون شد. اواخر سال 1994م مدارس دینی پاکستان طفلک نامیمونی را به دنیای سیاست افغانستان تحویل داد. مدارس دینی در کشور همسایه افغانستان همواره چنین آبستن های داشته و علل این زاد و ولد های ناشایست…

« برای حفظ دموکراسی و آزاد منشی ، معلم باید بکوشد در دانش آموزان خود نوعی تواضع و بردباری به وجود آورد تا آنها بتوانند به گفته های دیگران که عقائد مختلف اظهار می دارند گوش فرا دهند و هرگز نسبت به عقائد خود تعصب نداشته باشند »
نوشته: برتراند راسل ؛ ترجمه : دکتر محمد وحید دستگردی

معلم کیست و وظیفه او چیست؟ ( بخش پایانی ) ^{مطلب ویژه}

گروه رسانه/ آن چه در زیر می آید ، مقاله ای از برتراند آرتور ویلیام راسل، فیلسوف ، ریاضی‌دان، مورخ، جامعه‌شناس، نویسنده، فعال سیاسی و برنده جایزه ادبی نوبل و فعال صلح‌طلب بریتانیایی با عنوان " معلم کیست و وظیفه او چیست " است که توسط دکتر محمدوحید دستگردی در نامه ی ماهانه ادبی ، تاریخی ، علمی و اجتماعی « ارمغان » در تیر ماه 1352 شماره چهارم منتشر گردیده است…

« دو نهاد سیاست واقتصاد را باید فرزندان فرهنگ دانست »
آرین رسولی/ پژوهشگر فلسفه و کیهان شناسی

اصالت فرهنگ ، سیاست یا اقتصاد؟

در فرآیند توسعه فرهنگ مهم تر است یا اقتصاد یا سیاست

بسیاری از اندیشمندان به اصالت فرهنگ معتقدند و بسیاری دیگر بر اقتصاد و برخی دیگر بر اصالت سیاست. به این معنا که کدام از این مؤلفه‌ها برای سامان بخشیدن به زیست یک جامعه تقدم دارد. پیش از هرچیز باید گفت که در اینجا منظور از فرهنگ ؛ اعتقادات، تمایلات، باورها، احساسات فردی و جمعی، آداب و رسوم و خواسته‌های جامعه است.(وارد موضوع تعریف دقیق فرهنگ که خارج از بحث ماست نمی‌شویم) کسانی…

«هدف اصلی برنامه درسی فنلاند این است که دانش آموز به عنوان یک انسان و به عنوان یک شهروند رشد کند و تاکید بر چگونه یاد گرفتن آنان است به جای این که چه چیزهایی یاد بگیرند »
دکتر ابوالفضل بختیاری/ معلم و پژوهشگر

40 نکته از فرهنگ آموزش فنلاند ^{مطلب ویژه}

اشاره: فرهنگ آموزش فنلاند در عصر حاضر توجه بسیاری از مربیان تربیتی و معلمان جهان را به خود جلب کرده است. شاید بتوان گفت نظام های آموزشی به جهت موفقیت آموزش و یادگیری در مدارس فنلاند علاقه مند به یادگیری شیوه ها و روش های تربیتی این کشور بوده و هستند. در این جستار چهل نکته تقدیم آموزشگران و مدرسان می شود. 1- با انگیزه ترین ، توانمندترین و قوی ترین دانشجویان…

« ما پس از دو دهه سرمایه‌گذاری با نسلی روبه‌روییم که فاقد اندیشه، تحلیل و تفکر انتقادی است. نسلی که بی‌گمان باید بزرگ‌ترین سرمایه و منابع ما می‌بود اکنون فاقد عاملیت و تفکر در بسیاری از حوزه‌های فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است »
حسین علی کریمی/ دبیر بخش صلح روزنامه اطلاعات روز

ناکارآمدی نظام های آموزشی افغانستان در استقرار مفهوم " صلح " ^{مطلب ویژه}

دلایل ناکارآمدی نظام های آموزشی افغانستان مدرسه و دانشگاه در استقرار و پیاده کردن مفهوم صلح در جامعه افغانستان

چندین دهه است که شعار می‌دهیم به صلح نیاز داریم و صلح ضرورت جامعه است. با توجه به این اصل مهم، انتظار می‌رود که سیستم‌های آموزش‌ و پرورش و نظام آموزش عالی افغانستان، پیوسته این ادعا را حمایت کنند. یعنی محتوا تولید کنند و افراد جامعه را برای رسیدن به صلح آماده کنند. پرسش اساسی این نوشته این است که چقدر نظام‌های آموزشی ما در راستای صلح‌سازی عمل کرده‌اند؟ آیا آن‌ها…

« زندانی کردن ، نوجوانان را از بسیاری عوامل همسو با جامعه از جمله خانواده، مدرسه و اجتماع جدا می کند و ممکن است فرایند رشد آنان را مختل سازد »
دبورا ساورز - برگردان ملیحه درگاهی

هنجارمندسازی نوجوانان و تأثیرات آن

هنجارمندسازی نوجوانان (Juvenile Institutionalization) و تأثیرات آن اولین موسسه‌ای که فقط برای کودکان “سرکش” (Wayward)، فقیر و یتیم ایجاد شد “خانه پناه” (The House Of Refuge) بود که در اواخر قرن نوزدهم در نیویورک سیتی تأسیس شد؛ اغلب ایالتهای آمریکا خیلی زود با ایجاد زندانهای خودشان این مسیر را دنبال کردند. ایجاد این قبیل مؤسسه‌ها مشخص کننده زمان شروع یک تغییر در مفهوم‌سازی تعریف کودکی بود؛ تا پیش از این کودکان بزرگتر…

« آموزش و پرورش رسمی یک مکانیسم مناسب و سیستمی منسجم که دارای رهبری و مدیریت سازمان یافته می‌باشد، می‌تواند زمینه‌ساز آموزش صلح شود. امروزه مکاتب و برنامه‌‌های درسی از مهم‌ترین کانون‌های ایجاد صلح و ترویج آن می‌باشند »
محمد محمدی/ دانشجوی مقطع ماستری رشته‌ی آموزش و پرورش در افغانستان

آموزش صلح ، چهارمین کلید

نقش آموزش و پرورش در ترویج صلح و چهارمین کلید در مهارت های اساسی

بیش از ۷۵ میلیون کودک در سراسر جهان به دلایل فقر شدید، تعصبات فکری خانواده‌گی و نبود مکتب به طور کامل از تحصیل محروم هستند و بیش از ۴۰ میلیون نفر آن‌ها به دلیل وجود جنگ و ناامنی به مکتب نمی‌روند و از این تعداد، حدود ۱۸ میلیون کودک را به عنوان سربازان وارد جنگ ساختند. در ۱۰ سال گذشته حداقل دو میلیون کودک سرباز کشته شده‌اند، شش میلیون نفر به شدت…

« ریشه‌ی تمام شتاب زدگی‌ها در عرصه‌های مختلف در "شتاب" بی حد آحاد مردم برای رسیدن به "ثروت" نهفته است. از این روی رواج فضای بی‌اعتمادی و ریاکاری در جامعه، بی توجهی به ارکان خانواده و تربیت فرزندان، فسادهای اقتصادی و اجتماعی و بسیاری از معضلات شناخته شده‌ی کنونی، پیامدهای جهت‌گیری‌های اشتباه فرهنگی از سوی "افراد" جامعه هستند »
مهدی آقابالی/ محقق پسادکتری ریاضی، دانشگاه ادینبرا - اسکاتلند

توسعه‌ی فرهنگی، مقدمه‌ای بر توسعه‌ی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ^{مطلب ویژه}

توسعه‌ی فرهنگی مقدمه‌ای بر توسعه‌ی سیاسی و اجتماعی و اقتصادی

فرهنگ در همه جای زندگی مردمان هر جامعه‌ای ظهور و بروزی جدی و آشکار دارد و تمام کنش‌ها و واکنش‌های جوامع در تقابل با هر رویدادی اعم از فردی یا اجتماعی متاثر از فرهنگ آنهاست. آن گاه که در خصوصی‌ترین لحظات زندگی در خلوت آرمیده و با چشمانی بسته به دنیای پیرامون، آرزوها، اهداف و تعلقات‌مان می‌اندیشیم، جایی که هیچ فرد دیگری دسترسی به پاکی یا پلشتی اندیشیدن‌هایمان ندارد، جان مایه‌ی فرهنگ‌مان…

گفت و گو با مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه جهاد دانشگاهی ؛
علی پورسلیمان/ مدیر صدای معلم

الزامات " مدیریت تعارض منافع " در آموزش و پرورش

گروه رسانه/ آن چه در زیر می آید گفت و گوی مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه جهاد دانشگاهی با « علی پورسلیمان » مدیر صدای معلم در موضوع " موانع و راهکارهای مدیریت تعارض منافع در آموزش و پرورش " است که تیرماه 1399 انجام شده است .

« خودخوارانگاری آشکارا یک اختلال جامعه شناختی، یک اغتشاش فرهنگی، یک بیماری روانشناختی و یک نقص کالبدی است »
شروین وکیلی

" خودخوار انگاری "

همه ی ما آدمهای از خودراضی و متکبر را دیده ایم و به ایرادهای این اختلال در کنش متقابل انسانی آگاهی داریم. این را هم دیده ایم که اغلب افراد متفرعن و خودبین تصوری اغراق آمیز از خویشتن در ذهن دارند و به دلایلی موهوم خود را می ستایند. یعنی صفت هایی را به خود منسوب می کنند که فاقد آن هستند و همین خطای شناختی و توهم درباره ی خویشتن است…

« آنچه تعلیم و تربیت انتقادی را برای بنیادگرایان ایدئولوژیک، نخبگان حاکم، افراط گرایان مذهبی و ملی گرایان راستگرا در سراسر جهان بسیار خطرناک می‌کند، این است که در مرکز تعریفش این رسالت نهفته است که دانش آموزانی تربیت کند که هر یک به عاملی انتقادی بدل شوند و به طور فعالانه روابط بین تئوری و پراتیک، تحلیل انتقادی و عقل سلیم، و یادگیری و تغییرات اجتماعی را مورد پرسش و مذاکره قرار دهند »
هنری ژیرو / ترجمه: ف. دشتی

بازاندیشی آموزش به مثابه پراتیک آزادی: پائولو فریره و نوید آموزش‌شناسی انتقادی ^{مطلب ویژه}

آموزش‌ شناسی انتقادی و جایگاه تفکر انتقادی در آموزش و پرورش از نظر پائولو فریره

هنری ژیرو – پائولو فریره یکی از مهمترین مربیان انتقادی قرن بیستم است. از نظر او آموزش یک عمل سیاسی و اخلاقی است که دانش، مهارت و روابط اجتماعی را فراهم می‌کند تا دانش آموزان را قادر سازد کشف کنند چگونه می‌توان شهروند منتقد بود. هنری آرماند ژیرو (Henry Armand Giroux) متولد ۱۹۴۳، در شهر پراویدنس آمریکا و مقیم کانادا، یکی از برجسته‌ترین ناقدان فرهنگ و از پایه گذاران آموزش‌گری انتقادی…

« امروزه "عموم" یا جماعت منتقد به دو گروه تبدیل شده است: یکی متخصصان که خردشان را به شیوهای غیرعمومی به کار می برند، یعنی دوست ندارند در انظار عموم حاضر شوند و در مباحث عمومی اشتراک داشته باشند و دوم توده های مصرف گر فرهنگ که توان انتقادی شان را در فضای عمومی از دست داده اند »
یورگن هابرماس

دگرگونی ساختاری حوزه عمومی

نگاهی به کتاب "دگرگونی ساختاری حوزه عمومی" نوشته یورگن هابرماس کتاب "دگرگونی ساختاری حوزه عمومی" در سال 1962، به عنوان اولین اثر توسط هابرماس نوشته شد. 27 سال بعد یعنی در سال 1989 توسط مک کارتی به انگلیسی ترجمه شد. درسال 1384 نیز توسط آقای جمال محمدی به فارسی ترجمه شد. "دگرگونی ساختاری حوزه عمومی" تحلیل تاریخی- جامعه شناختی از روند شکل‏ گیری، اوج و افول حوزه عمومی در جامعه ی بورژوایی…

« توسعه فرایندی نرم افزاری است نه سخت افزاری. یعنی توسعه فرایندی اخلاقی - تربیتی است که به تغییر نگرش افراد از توسعه نیافتگی به توسعه یافته منجر می‌شود »
مرتضی افقه/ اقتصاددان

ضرورت بازتعریف مفهوم " توسعه "

بازتعریف توسعه و انسان توسعه یافته و جامعه توسعه یافته

توسعه مفهومی پیچیده، حساس و تأثیرگذار بر روند اقتصادی اجتماعی جوامع است. اینکه توسعه را چگونه تعریف کنیم بر تدوین و اجرای برنامه‌های توسعه تأثیرگذار است. به عنوان مثال اگر بگوییم “ توسعه فرایندی است که به افزایش درآمد سرانه منجر شود ” سیاستگذاران از طریق برنامه‌ها به دنبال این هدف خواهند رفت، حتی به قیمت فروش نفت یا سایر منابع خدادادی (امری که در چهار دهه گذشته اتفاق افتاده. اما…

«کیفیت آموزش» پیش‌بینی‌کننده قدرتمند میزان «ثروتی» است که کشورها در بلندمدت تولید خواهند کرد
مولود پاکروان

تاثیر " کیفیت نظام آموزشی " و " معلم کارآمد " بر اقتصاد

تاثیر واهمیت کیفیت نظام آموزشی و معلم کارآمد و خوب بر اقتصاد کشور

«کیفیت آموزش» پیش‌بینی‌کننده قدرتمند میزان «ثروتی» است که کشورها در بلندمدت تولید خواهند کرد. با توجه به این جمله محققان بزرگ‌ترین رتبه‌بندی جهانی مدارس، کافی است که دریابیم ضعف نظام آموزشی تا چه اندازه می‌تواند به اقتصاد یک کشور لطمه بزند. این «ثروت» اما به شیوه‌های مختلفی تولید می‌شود و به دلایل گوناگون از دست می‌رود. مانند بسیاری دیگر از کشورها که پیوسته کیفیت آموزش خود را رصد می‌کنند تا اطمینان حاصل…