«یگانه مشکل یا علّه العللِ مشکلات یا بزرگ ترین مشکلِ یک جامعه نه نظامِ سیاسیِ حاکم بر آن جامعه است و نه نظام و مناسباتِ اقتصادیِ آن جامعه. بل، فرهنگِ شهروندانِ جامعه است »
گروه رسانه/ مصطفی ملکیان (نویسنده، مترجم، فیلسوف و روشنفکر نامدار کشورمان) در کار روشنفکری خود توجه ویژهای به فرهنگ و اخلاق دارد، و این یکی از تفاوتهای بارزی است که او با دیگر روشنفکران ایرانی دارد. او در نوشتههای خود، و در سخنرانیهایی که انجام میدهد، همواره به ضعفها و نقصهای فکری، اخلاقی و تربیتی شهروندان میپردازد و آنان را به زندگی خوب، خوش و ارزشمند فرامیخوانَد و در این زمینه نیز…
«در جامعه ی رو به انحطاطی که آدم های آن حتی برای جان خودشان ارزشی قائل نیستند ؛ دیگر چه می توان و باید کرد ...»
« ماهی سیاه کوچولو گفت: نه مادر، من دیگر از این گردشها خسته شدهام، میخواهم راه بیفتم و بروم ببینم جاهای دیگر چه خبرهایی هست. ممکن است فکر کنی که یک کسی این حرفها را به ماهی کوچولو یاد داده، اما بدان که من خودم خیلی وقت است در این فکرم. البته خیلی چیزها هم از این و آن یاد گرفتهام؛ مثلا این را فهمیدهام که بیشتر ماهیها، موقع پیری شکایت میکنند…
«نیمی از این راه غم بار را حکومتها میروند اما صددریغ که برای تکمیل این پروژه ؛ نیم دیگر این راه را مردم میپیمایند و به راحتی و بدون تأمل کافی با طبل شعبده بازان فرهنگی میرقصند و به آنان مجال میدان داری میدهند ! »
برای شناخت یک جامعه محنت زده کافی است بدانیم که در آن حرفها و نامهای بسیاری به گوش میرسند؛ اما کثیری از آنها از درون تهی و بیمعنا هستند . در کتاب مثنوی شریف؛ با ابیاتی روبه رو میشویم که در آن طعنههای تندی خطاب به حاکمان بی ریشه و مدعیان سطحی نگر دیده میشود و نشان میدهد که برای مولانا نیز زندگی در یک جامعه ناسالم؛ چقدر امری دردآور و…
« خودرو سواری در این شهر به کاری قبیح و زشت تبدیل شده است! »
فرانسویها را به انقلابی گری شان میشناسند. بعد از ۳۳ سال که من مجددا به پاریس آمدم، با شهر جدیدی مواجه شدم. تحولاتی که در این مدت در این شهر اتفاق افتاده شبیه یک انقلاب است. بی خود نیست که بزرگترین پیمان اقلیمی جهان در این شهر امضا شده است. شهردار پاریس با کمک مردم به سرعت شهر را در مسیر یک شهر زیست پذیر، انسان و طبیعت محور تغییر داده…
«بین میزان مطالعه مردمان یک کشور و صلحطلبی (مهربانی) مردم آن کشور رابطه مستقیم و بسیار معنادار وجود دارد و هر سال وجود این رابطه مستقیم، اثبات میشود»
منوچهر ذاکر / استاد دانشگاه و نویسنده حوزه اندیشه و دانشگاه
بزرگان عالم اندیشه، علم و سیاست سخنان مشهور فراوانی گفتهاند ولی بسیاری از این سخنان مختص شرایط و محدود به میزان آگاهی و افق تفکر عصر خود هستند. از جمله سخنانِ کماکان معتبر، جملهای منسوب به اندیشمند انگلیسی فرانسیس بِیکن (1626-1561) است که این نوشته را با آن شروع میکنم. در عصر کنونی که ذهن در اسارت شبکههای مجازیست، این جمله باید مورد استفاده قرار گیرد. Francis Bacon: Reading maketh…
« مدرسه، نقطۀ حیاتی و اتصال متولدین و نسل جدید جامعه به جامعه در گذر از دوازده سال اقامتِ بیشترین روزها و بیشترین ساعات زندۀ آنان است»
مرتضی منادی/ جامعه شناس، عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا و عضو شورای عالی انسان شناسی و فرهنگ
به زبان ساده و در ذهن و مفهوم عموم مردم، «مدرسه» مکانی و جایگاهی است که در خلال دوازده سال فرزندان جامعه ساعاتی از روز را در آن گذرانده و در پایان مدرکی تحت عنوان دیپلم را دریافت میکنند. تعدادی به کمک آن، به ادامۀ تحصیل در دانشگاه پرداخته و تعدادی وارد حرفۀ کارمندی شده و تعدادی بینیاز به آن، وارد بازار کسب و کار میشوند. اما در واقعیت امر، مدرسه…
2500 سال قبل پیرمردی ۷۰ ساله در حضور بیش از ۱۰۰ نفر هیئت منصفه به جرم تشویش افکار عمومی و نشر اکاذیب به اعدام محکوم شد. این مرد سقراط نام داشت. ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺷﻬﺮ ﻭ ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ راه می رفت ﻭ ﭼﯿﺰﯼ ﺍﺯ ﺩﻫﺎﻥ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻧﻤﯽﺁﻣﺪ، ﻣﮕﺮ سؤﺍﻝ! ﺍﺯ ﻫﻤﻪﮐﺲ ﻣﯽﭘﺮﺳﯿﺪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ سؤﺍﻝ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﯽﺩﺍﺩ. ﻣﻔﺎﻫﯿﻤﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻘﯿﺪهٔ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ، ﻣﻄﻠﻖ ﻭ ﺍﺑﺪﯼ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ…
«شوربختانه اکثریت ملت از نظام یا سیستم حاکم انتقاد نمی کند و همان طور که در برخوردهای روزانه، از مخالف خود به غیبت یاد می کند، از سیستم حاکم نیز به صورت پچ پچ های خانوادگی و خیابانی و نجواهای درگوشی ، بدون انعکاس آن به مسئولان ، غیبت می کند و توقع دارد مسئولان نیز جهت رفع آن کوشا باشند!»
1- زمانی که هر کدام از ما تلاش می کنیم تا در افراد پیرامون خود نگرش مثبت و یا نوعی ایجاد علاقه نسبت به خود به وجود بیاوریم و آنها را با خود همراه سازیم، به دنبال آن هستیم که فرد یا جامعه مورد نظر به چه موضوعی علاقه مند است تا ما خود را به همان شکل و فرم درآورده و پسندیده شویم. این تغییر باعث می شود حس تنهایی…
« ما هنوز هم وارثان فرهنگ دیرپای شفاهی و غیر مستند هستیم»
زمانه عسرت صرفا روزگار سختی و تنگدستی اقتصادی نیست اگر چه تنگی معیشت مهمترین جلوه آن است. این دشواری فراتر از آن به معنای بی قدرتی است؛ شهروندانی که نه تنها از انجام تغییرات معنادار در عرصه زیست جمعی خود ناتوان اند بلکه افق های پیش رو را چندان تیره و تار می بینند که هر سخنی را گزافه و هر کنشی را بی فایده می پندارند. در این میان نخبگان…
« سعادت هر جامعهای نیاز به بهبود و ارتقای سطح باورها و نگرشهای صادق یا موجه دارد»
اگر شما از جمله کسانی هستید که از پیش در هر بحث و مناقشهای، سخنان کسی که نتیجهگیری نهایی وی با باور و نگرش شما هم سو باشد را مستدلتر و متقنتر میدانید، شما نیز گرفتار و سازندهی جامعه بیچرا هستید. اگر شما با سخنانی مواجه شدید که دهها ادعا در آن گنجانده شده و برای هیچکدام از آنها حتی برخی از آنها دلیلی اقامه نشده بود و شما آنها را…
«این آموزش و پرورش که قرار بود انسان نوینی تربیت کند نقشی ضدتربیتی، ضدآموزشی و ضداجتماعی دارد و مرگ دوستی، نفرت، تبعیض، دروغ و ریاکاری را می پراکند»
کاوه محمدزاده/ دبیر شهرستان دیواندره استان کردستان
فضیلت زیبایی یکی از اصطلاحات مهم پایدیای [تربیت] یونانی، اصطلاح آرته [1] است. در واقع آرته صفتی خاص اشراف است، صفتی که باید هر فرمانروایی داشته باشد. آرته همچنین نوعی مبارزهی درونی فرد است برای افزایش توانائی های جسمانی و روحی خویش. توانایی کنترل احساسات خویش همچون ترس، ترحم، کینه، ضعف و... در واقع فردی که دارای آرته است همیشه با خودش در مبارزه است ؛ سعی در یافتن ضعف های خودش…
« موضوع، تربیت نسلی است که به این سیاره اهمیت میدهند و برای احترام به آن، از آن محافظت میکنند و برای آن میجنگند »
به هر کجا که نگاه کنیم، اخبار ناخوشایندی درباره وضعیت محیط زیست میشنویم. دانشمندان اقلیمشناس به ما میگویند که اکنون کمتر از ۱۰ سال فرصت داریم تا روند بحران اقلیمی را تغییر دهیم. در واکنش به این اخبار، خودمان سعی میکنیم زندگی دوستدار محیط زیست داشته باشیم و تا آنجا که میتوانیم درگیر فعالیتهای زیست محیطی باشیم. اما وقتی صحبت از تربیت فرزندانمان میشود، تربیت مطابق با ارزشهای محیطزیستی به چه…
«اجتماعی شدن نه تنها مسئولیت ، آگاهی و مطالبات مردم و در پی آن نظام سیاسی بلکه در سطوح سازمانی مدیران و کارشناسان را نیز به درک درست از نقش ، جایگاه و کارکرد آموزش و پرورش متمرکز خواهد کرد و این موضوع در ریزش نهایی خود مدرسه و عناصر آن را آماده تحول خواهد نمود »
سیدجواد حسینی/ استادیار دانشگاه فرهنگیان - سرپرست سابق وزارت آموزش و پرورش و رئیس سازمان آموزش و پرورش کودکان استثنایی کشور
گرچه دکتر تورانی به شکل منسجم و قابل فهمی نگاه فرایند محور در نظام تعلیم و تربیت ایران را به عنوان یکی از کانون های عزیمت تحول آفرین تشریح نموده اند و به خوبی وارد یکی از محور های مهم ارتقای کیفیت در نظام پهن پیکر تعلیم و تربیت شده اند و تحلیل منقحی از فرآیند محوری در سه سطح کلان ، میانی و خرد برای برون رفت از وضع نامطلوب موجود…
«روح آموزش به شکل قدیمی دیگر در این مدارس دیده نمی شود»
رضا پرتو/ دبیر مطالعات اجتماعی دبیرستان متوسطه اول در بوشهر
برای بحث در مورد مدرسه های « حیاطی » یعنی مدرسه هایی که امروزه در کوچه پس کوچه های شهرهای کشور ما دیده می شوند باید نگاهی هر چند کوتاه به تاریخچه نظام آموزش و پرورش جدید در ایران و کشورهای اروپایی بیاندازیم. از حدود پانصد سال قبل که عصر نوزایی یا رنسانس در اروپا آغاز شد تحولی از نظر فکری در جوامع بشری ایجاد و انسان وارد مرحله جدیدی از…
«وقتی پرچم بالا می رود، عقل به دست شیپور می افتد ! »
گروه رسانه/ آن چه در زیر می آید ؛ گزیده ای از کتاب « آمیزش افق ها : منتخباتی از آثار داریوش شایگان » می باشد که توسط « محمد منصور هاشمی » گزینش و تدوین گردیده است . این کتاب در سال 1388 توسط نشر فروزان روز منتشر شده است .
«تنبلی فکر عامل بروز لمپنیسم و بیگانگی با فرهنگ است و از دل آنها خودکامگی و ظلم زاده می شود. هر چه جهل و نادانی بیشتر باشد، « نخوت نَفسِ » ظالم اوج می گیرد»
بیش از چهار دهه تجربه نشان داده که دولت های جمهوری اسلامی در بیشتر مواقع به عمق هیچ مطلبی پی نبردند. در این مدت در پی متخصصِ متعهد گشتند با این شرط که تعهد مقدم بر تخصص است. اما آنچه جمهوری اسلامی از متعهد می خواست، تعهد به خود بود؛ نه تعهد به بشریت، محیط زیست و منافع ملی کشور. این گونه حاکمیت به مسئولیت ناپذیری و مادی گرایی در جامعه انجامیده…
و تا زمانی که فرهنگ مطالبه گری و پرسش گری چه در آموزش و پرورش و چه در بیرون از آن شکل نگیرد و برای آن « مفهوم سازی ( Conceptualization) » نشود وضعیت در بهترین و ایده آل ترین فرض در همین حالت کنونی و روزمره باقی خواهد ماند
دوره ی وزارت « مرتضی حاجی » وزیر پیشین آموزش و پرورش بود . از اقدامات مهم او که با کار شکنی های جریان موسوم به « اصول گرا » به گل نشست و شکست خورد ؛ همانا ادغام معاونت پرورشی در معاونت آموزشی بود . این حرکتی بود که حامل و واجد یک تئوری مشخص بود و آن این که « تربیت (Education ) » از « آموزش » جدا نیست…
«سازگاری ایرانی در رگ های آموزش و پرورش ایران ریشه دوانده است و آن را به نهادی شلخته و وارهانده تبدیل کرده است . نهادی که ذینفعان آن بیش از آن که نگاهی توسعه گرا و مطالبه گر داشته باشند با شرایط موجود سازگار شده اند»
سیدهادی عظیمی/ معلم و عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت ایران اسلامی
30 دی سالروز درگذشت مهندس مهدی بازرگان است . شخصیتی که در کنار سیاستمدار بودن، قرآن پژوهی و فعالیت های مختلف اجتماعی و فرهنگی در دارالمعلمین ( تربیت معلم) تحصیل کرده بود و سال ها در کسوت استاد دانشگاه به تدریس اشتغال داشت . وی در تاسیس چند مدرسه و هنرستان نقش اساسی داشت و آثار متعددی در زمینه های قرآنی و سیاسی و اجتماعی منتشر کرد. بازرگان کتابچه ای به نام…
«در جامعه ایران اگر می خواهیم قدمی در مسیر توسعه سیاسی برداشته شود و یا قانون مورد احترام همگان واقع شود چاره ای جز پیگیری سیاست از طریق اخلاق و فرهنگ نیست و تا رسیدن به چنین جامعه ای باید بر روی کردار و گفتار و گذشته تک تک کنشگران سیاسی دقیق شد»
دنبال کردن سیاست جز از مسیر اخلاق و فرهنگ، آن هم در خاورمیانه ای که قانون متاع کم ارزش و بازیچه ای بیش نیست، سردرآوردن از بیراهه و ناکجاآباد است. در جوامع غربی اگر فرد لاقید و دروغ گویی به قدرت هم برسد زیاد نمی تواند بر خلاف منافع عمومی و یا در راستای منافع شخصی قدم بردارد چرا که در چارچوب سیاسی آن جوامع ، ساختار مهم است نه فرد. در…
« عدالتِ اجتماعیِ فارغ از مطالبات دموکراتیک، نمیتواند سرانجام مطلوبی برای همگان داشته باشد»
زهره روحی/ نویسنده و پژوهشگر علوم انسانی و اجتماعی
در دورانی که هنوز از جنبش های چریکی خبری نبود، آثار صمد بهرنگی در دهه چهل، به ماهیِ سیاه و کوچکِ قصه اش میمانست. در دهه پنجاه، مخاطبین جوان، قصه های او را بیانگر نگرش چریکی چپ (فداییان خلق) میدانستند. چنانچه به دلیل محدودیت اطلاعات، و نیز محبوبیت چریکها، برخی او را از پیشگامان فداییان خلق به شمار میآوردند. و برخی دیگر هم او را به «کرم شب تاب» تشبیه میکردند:…
«دموکراسی صرفاً میزگرد، سخنرانی و راهپیمایی نیست بلکه باورهای ناخودآگاهِ نخبگان سیاسی و فکری یک جامعه است که طی سال ها و در یک نظام آموزشی مشترک، آنها را درونی (Internalize) کرده اند»
وقتی مشکلات روی هم انباشته می شوند، بعضی به واژه و مفهوم دموکراسی متوسل می شوند و تحقق آن را به عنوان راه حل مطرح می کنند. البته اگر نروژ، سوئد، دانمارک و آلمان نمونه های دموکراتیک تلقی شوند، این قضاوت منطقی است. اما آیا افراد می دانند دموکراتیک شدن چه فرآیندها، اصول و تمرین های سختی در بر دارد؟ این افراد چقدر متون و ادبیات دموکراسی را خوانده اند و بر…
« فقط در فضای آزادیِ آکادمیک و استقلالِ نهادهای آموزشِ عالی میشود بهطورکامل از حقِ آموزش و تدریس و پژوهش بهرهمند شد و اینکه یافتهها و نظریهها و دیدگاهها را بتوان بهطورِ آزادانه با دیگران در میان گذاشت در کانونِ آموزشِ عالی جای دارد و محکمترین تضمین برای صحت و عینیتِ دانش و پژوهش است»
آزادیِ آکادمیک یکی از ستونهای دانشگاهِ مدرن و با این رو انگارهای نو است. دانشگاههایی که در سدههای دهم و یازدهم در خاورمیانه و شمالِ آفریقا پایهگذاری شدند تنوعی چشم گیر را در رهیافتهای آموزشی و دانشی و پژوهشی میپروراندند و ترویج میکردند. با این روی اما انگارهی آزادیِ آکادمیک در آن سرزمینها مدوَّن نشد. افزون بر این، استعمارگریِ اروپاییان در سدههای سپسین آن آزادیِ آکادمیک را که این نهادها در عمل…
« رویکرد جداسازی در ایران عملکرد قابل قبولی را نداشته است ؛ ما دچار « وابستگی مسیر » شده ایم. یعنی حاضر نیستیم مسیر گذشته را تغییر دهیم. سمپاد و کنکور اما یکی از بزرگترین کسب و کارهای ایران است. تا مادامی که رانت باشد فیلترینگ هست و تا مادامی که چنین کسب و کارهای بزرگی باشند، سمپاد و کنکور هست!»
دكتر احد نويدی/ روانشناس و دانشيار پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش
در سال 1355 دو مرکز آموزش تیزهوشان زیر نظر کارشناسان آمریکایی پایه گذاری شد. از انقلاب 1357 تا 1366 این دو مرکز زیر نظر دفتر کودکان استثنایی فعال بودند. در سال 1366 اساسنامه سمپاد با پیشنهاد معاون فرهنگی و اجتماعی نخست وزیر، در هیئت دولت تصویب شد و این سازمان تحت نام سمپاد با دو مرکز و 802 دانش آموز به آموزش و پرورش پیوست. سمپاد تا دهه پیش صرفا در رشته…
«اهمیت آموزش اهداف توسعه پایدار در این امر نهفته است که معلمان و دانش آموزان باید درباره جهان بیاموزند، در آن مشارکت فعال داشته باشند و برای انجام اعمال خود از آن الهام گیرند»
فاطمه داودزاده/ دانشجوی کارشناسی ارشد انسانشناسی در دانشگاه تهران
امروزه یکی از مهمترین دغدغههای اصلی بشر یافتن راهی برای حفاظت از محیط زیست، بهبود مسائل و تعاملات اجتماعی و مشکلات اقتصادی در سراسر جهان است. این مسائل سه بعد اصلی توسعه پایدار که در قالب هفده هدف برای رسیدن به توازنی میان مردم، کرهزمین و منابع آنها، ارائه شده است. در این میان زبان به عنوان کلید اصلی ارتباطات محلی و جهانی است و طبق نظریه نسبیت زبانشناختی، فرهنگ یک…
«نسل معلمان نویسنده ی دغدغه مند و حرفه ای در آموزش و پرورش ایران رو به انقراض است و چشم انداز امیدبخشی هم در میان دانشجو معلمان و معلمان تازه وارد مشاهده نمی شود »
تا در طلب گوهر کانی، کانی تا در هوس لقمه نانی، نانی این نکتهٔ رمز اگر بدانی، دانی هر چیز که در جستن آنی، آنی مولانا *** با وجود گذشت بیش از دو دهه از شکل گیری نخستین اعتراض های میدانی که در 25 دی ماه 1380 و به دعوت تشکل « سازمان معلمان ایران » در مرکز تربیت معلم شهید باهنر تهران صورت گرفت ؛ هنوز تئوری و یا مانیفست مشخصی…
«استقلال حرفهای معلمان در این سرزمین، مخدوش شده و نمیتوانند در سیاستها و برنامهها مشارکت کنند»
دکتر مقصود فراستخواه/ استاد برنامه ریزی توسعه ، آموزش عالی
متن سخنرانی دکتر مقصود فراستخواه، استاد برنامه ریزی توسعه ، آموزش عالی در جلسه نقد کتاب «شهامت تدریس؛ سفری به دنیای درون معلم»، مرکز فرهنگی شهر کتاب تهران سلام عرض میکنم. امروز در مورد کتاب «شهامت تدریس؛ سفری به دنیای درون معلم»، اثر پارکر پالمر، ترجمه نوگل روحانی، با مقدمهای از دکتر نعمتالله فاضلی صحبت میکنم که انتشارات هوش ناب در ۱۴۰۰ چاپ کرده است. کتاب در ۲۴۰ صفحه، مشتمل بر هفت…
« اگر کودکان را از همان سنین پایین مورد تشویق قرار ندهیم، آنها هم فکر کردن را متوقف کرده و از بازی کردن با ایده ها خودداری می کنند»
دانش ما درباره تفکر تا حد زیادی از دو سنت متمایز فلسفه و روانشناسی ناشی می شود. فلاسفه، مدت ها ذهن انسان را به مثابه جایگاه عقل، و پرورش عقل را هدف نهایی تعلیم و تربیت دانسته اند. فلسفه، مطالعه ی تفکر انتقادی از طریق تحلیل، استدلال، و به کارگیری منطق را مورد تاکید قرار داده است. تفکر، جنبه های خلاق و انتقادی ذهن را در برمی گیرد . این جنبه ها…
«به طور منظم نوشتن باعث توسعۀ مهارت هاي تحلیلی و منطقی شما می شود»
نوشتن، بخشی از زندگی روزمره است. در ساده ترین حالت، نوشتن راهی براي برقراري ارتباط است. این یکی از ویژگیهاي غیر قابل انکار نوشتن است؛ خواه با همکار یا دوست تان ارتباط برقرار کنید یا با خودتان؛ براي مثال: لیست خرید وسایل براي منزلتان. جدا از اینکه نوشتن، بخش گریزناپذیري از زندگی روزمره است، دلایل بسیاري وجود دارند که شما باید دقایقی براي نوشتن را در بخشی از برنامۀ روزانۀ خود بگنجانید؛…
«باید پرسید که دغدغهای که از آنِ ما نبود، چگونه میخواست با گردهم آوردن اجباری ما به یادگیری خلاق و کاوشگرانهای ختم شود که ایلیچ از آن سخن میراند؟»
ایوان ایلیچ تنها کسی نیست که مدرسه را از منظر کارکردش در جامعه نقد کرده است. اما قطعا از معدود متفکرانی است که بیهیچ پردهپوشی سخن از براندازی این نهاد میراند. از دیدگاه او مدرسه روزی قرار بود راوی آموزش و پرورش نسلهای جامعه باشد؛ اما امروز نهادی است که این روایت را بهسختی درهم شکسته و از هدف نخستینش چنان پرت افتاده که راهی جز از میان برداشتنش باقی نگذاشته است……
«در ساختار رسمی وزارت آموزش و پرورش، مکانیسمی برای گفتوگو با معلمینی که از وضعیت موجود رضایت ندارند، وجود ندارد»
بیتوجهی حاکمیت نسبت به مطالبات معلمان که اکنون به جامعه نیز سرایت کرده است، در حالی صورت میگیرد که در مقام سخن از بهترین تعاریف و تفاسیر برای توصیف شأن و جایگاه معلم بهره میبرند اما در مقام عمل آنچنان بیتوجه هستند که حتی پس از گذشت دو دهه از جنبش اعتراضی معلمان، حاضر نیستند سخنان آنها را گوش دهند، برای حل مشکل و برآورده ساختن مطالباتشان به تفاهم برسند. حال این…
«بهترین راه ارزشیابی در مورد اثر بخشی یک مدل تربیتی، بررسی خروجی های آن مدل است»
دکتر بهارک اعظمی/ دانش آموخته مطالعات برنامه درسی - پژوهشگر آزاد
مدت زمان مدیدی است که متخصصان امور دینی عادت کرده اند در مورد هر آنچه که مربوط به دین است با تکلف و پیچیدگی بی حد و حصری صحبت کنند و مخاطبانشان را با القای این حس که اندیشمندی در امور دینی نیاز به سالها ریاضت و بحث و فحص و مکاشفه دارد، از دایره پرسشگری و خردورزی بیرون برانند. این موضوع در خصوص مسائل مربوط به "تربیت دینی" نیز مصداق دارد.…
«هیچ چیز ارزشمندتر و نجات بخش تر از این نیست که کودکان و جوانانی را تربیت کنیم که هر موقع، با داده های بیرونی مواجه گشتند که خلاف افکارشان را نشان می دهند در آن صورت، به آسانی به جای چسبیدن بر افکار غلط خود و بازگشت به غار تاریک افلاطونی، جرات داشته باشند به نفع داده های بیرونی حرکت کنند یعنی جرات پوست اندازی! »
امروزه، نوشتن در هیچ حوزه ای به اندازه حوزه تاریخ سخت نیست به دو علت: اولا، همه در حوزه تاریخ خود را متخصص می دانند! ثانیا، در ایران، هر دوره ای از تاریخ صاحب دارد! قبلا یک همسایه ای داشتیم که کارش غسالی بوده وقتی با او صحبت می کردم در تمام حوزه های تاریخ اظهار نظر می کرد! من حق نداشتم در پیش او از غسل میت یا نوع کافور یا…
«دانشگاه نتوانسته وظیفه خود بابت روشنگری و آموزش اندیشه و عقلانیت را در قبال دانشجویان ایفا کند»
خلاصه شوراهای سیاستگذاری که در اصل با ماهیت و کارکرد دانشگاه بیگانه و مانع تحقق اهداف و رسالت حقیقی دانشگاه هستند، چنان عنان دانشگاه را در ایران به دست گرفته و آن را عرصه تاخت و تاز ایدئولوژیک و کنترل اندیشه قرار دادهاند، که اشتیاق و شکوفایی دانشگاه تباه و پویایی آکادمیک آن زایل گشته است. معلوم نیست چه زمانی آرمان دانشگاه از بقایا و خاکستر خود برخیزد و این محقق…
«استبداد مذهبی و سیاسی همه مساله نیست. قسمت دیگر مشکل به تربیت و اخلاق روشنفکری برمیگردد که متاسفانه آن فرهنگ گفتوگو و تعامل ادامه و استمرار نیافت و ناگزیر قطع شد»
روشنفکری در ایران بحثی پیچیده و یافتن پاسخی در مورد آن بسیار وقتگیر و اساسا گیجکننده است. این مشکل را باید بر مشکلات دیگر این جریان که همان خودمحوری و داشتن همه پاسخها در نزد خود، افزود. گفتوگوی زیر حاصل برخی پرسشها از جریان روشنفکری در ایران است، که با دکتر ماشاالله آجودانی رئیس کتابخانه مطالعات ایرانی لندن و استاد سابق دانشگاه اصفهان در میان گذاشتیم. موضوع گفتوگوی ما روشنفکران ایرانی و…
« معلمان » با توجه به ضریب نفوذ گسترده ای که در سراسر کشور دارند اما چرا نمی توانند جامعه و یا گروه های تاثیر گذار را نسبت به وضعیت خود " حساس " کرده و یا حداقل آنان را با خود در پی گیری مطالبات مدنی و قانونی همراه نمایند ؟ این پرسشی است که می باید در مورد آن تامل کرد و پاسخ به آن می تواند نخستین گام در رمزگشایی در ابرچالش « نگاه به آموزش " در ایران باشد
«تمامِ ایرانیانی که اندکی آگاهی دارند، از عقب ماندگی کشور - به ویژه افول ایران از یک امپراتوری بزرگ و قدرتمند به دولتی ضعیف و کوچک - نگران شدهاند. ریشهٔ انحطاط در کجاست؟ در اوایل قرن، روشنفکران میتوانستند ادعا کنند که مقصّرِ اصلی، مستبدینی بودند که نفعی پنهانی در بی سوادی و جهلِ مردمِ کشور داشتند. امّا در حقیقت بیست سال پس از حکومت مشروطه ما نمیتوانیم همان پاسخ را بدهیم. اکنون میدانیم…
« ... میدانی که کشور ما روزگاری قدرتی و شوکتی داشت. امروز از آن قدرت و شوکت نشانی نیست. ملتی کوچکیم و در سرزمینی پهناور پراکندهایم... این شأن و اعتبار را جز از راه دانش و ادب حاصل نمیتوان کرد. ملتی که رو به انقراض میرود نخست به دانش و فضیلت بیاعتنا میشود »
فرزند من! دمی چند بیش نیست که تو در آغوش من خفتهای و من به نرمی سرت بر بالین گذاشته و آرام از کنارت برخاستهام و اکنون به تو نامه مینویسم. شاید هر که از این کار آگاه شود عجب کند، زیرا نامه و پیام آنگاه به کار آید که میان دو تن فاصلهای باشد و من و تو در کنار همیم. امّا آنچه مرا به نامه نوشتن وا میدارد بعد مکان…
« داستانهای غم انگیز ناکامیهای پیاپی اصلاحات آموزشی فراگیر، اقتدار- بنیاد و تقلیدی، نظامهای آموزشی بخشی از جهان سوم از جمله ایران در دهه های گذشته را به اصلاح هراسی یا امتناع از اصلاحات آموزشی کشانده است »
تعلیم و تربیت یکی از مهمترین نهادهای جامعه پذیرکننده در هر جامعهای است که در قالب آن انتظار میرود یک شخصیت اجتماعی خودساخته پرورش یابد که ابتدا در خانواده اعمال شده و سپس در بستر نهادهای آموزشی نظام میگیرد. امیل دورکیم (فییو، ۱۹۹۳) به تعلیم و تربیت در قالب طرح برساختن گونهای دانش اجتماعی حقیقی اندیشیده است. در واقع او علاوه بر پدر جامعهشناسی فرانسوی نخستین جامعهشناس تعلیم و تربیت نیز محسوب…
« ما ملتی هستیم که منتظر آمدن روزِ خوبیم تا آوردنش و از شکسته شدن بتهای ذهنمان می ترسیم. لذا در ارائۀ طرحی نو، با هزاران واژۀ اخته بر لب مواجه می شویم و به دو دلیل دوست نداریم نظر مخالفی بشنویم : بسط راحت طلبی در جامعه ؛ ترس از تزلزل اعتقاداتِ بت شده در اذهان »
دومین کودتا علیه مشروطیت – جمهوری رضاخانی کودتای اسفند 1299 کودتایی نظامی بود که توسط سید ضیاءالدین طباطبایی یزدی و رضاخان میرپنج و با برنامه ریزی افسر انگلیسی آیرونساید اجرا شد. رضاخان ابتدا در مقام وزیر جنگ، بسیاری از نا آرامیها و راهزنیها را از بین برد. در سوم آبان 1302 رضاخان با فرمان احمد شاه به نخست وزیری گمارده شد و تلاش او در جهت جمهوریخواهی به علت مخالفت اکثر روحانیان به ویژه آیت الله حائری یزدی (…
« هیچ کشوری نمی تواند بدون تئوری پیشرفت کند. مبنای این تئوری، ایجاد سرمایه های اجتماعی- فرهنگی هستند: تعامل، اعتماد، همکاری، برای یکدیگر جا باز کردن و رعایت حدود یکدیگر. سپس با این زیربنا می توان به شاخص های رشد و توسعه اقتصادی و سپس آزادی دست یافت. مسئولیت این تشخیص و تغییر نزد نخبگان سیاسی است »
دلیل یک. به نظر می رسد افراد از طریق تجربه، یاد می گیرند که برای بسیاری از کارهای مثبتی که انجام می دهند، جواب مناسبی دریافت نمی کنند، آنها در نوجوانی و جوانی به تدریج می آموزند که کارهای زیر، خیلی فایده و عاقبتی ندارند: خوبی کردن، رعایت کردن، ملاحظه کردن، منصف بودن، جبران کردن، احترام گذاشتن، جا باز کردن برای دیگران، توانایی دیگران را تقدیر کردن، سهم برای دیگران قایل شدن،…
« جزم اندیشی های دینی- مذهبی، قشری نگری های فقهی که در این مدارس در درازای تاریخ تدریس شده/ می شود؛ پدیده های را به جامعه بشری عطیه می کند که افراطیت و خونریزی در میان انسان ها سرلوحه کاریِ شان بوده است »
گروه موسوم به طالبان در تاریخ نابه سامان سیاسی چهار دههی اخیر افغانستان ظهور و تولد یافته است. این گروه در ابتدأ با شعاع کوچک ساحوی در جنوب قندهار سر از خاک سیاه، همانند قارچ سیاه بیرون شد. اواخر سال 1994م مدارس دینی پاکستان طفلک نامیمونی را به دنیای سیاست افغانستان تحویل داد. مدارس دینی در کشور همسایه افغانستان همواره چنین آبستن های داشته و علل این زاد و ولد های ناشایست…