در ابتدا لازم می دانم یک نکته روان شناسی تخت عنوان " خطای هاله ای " را متذکر شوم .
در روان شناسی و علوم شناختی خطای هاله ای (اثر هاله ای) (به انگلیسی Halo Effect ) به نوعی خطا در شناخت و تصمیم گیری گفته میشود که تحت تاثیر ذهنیت قبلی قضاوت کننده شکل می گیرد و می تواند از حقیقت و انضاف به دور باشد. به عنوان مثال وقتی معلمی از دانش آموزی ذهنیتی منفی به عنوان یک فرد "تنبل" دارد، در برخوردهای بعدی نیز ممکن است این پیش داوری بر قضاوت او تاثیر بگذارد. از این رو است که به معلمان همیشه توصیه میشود در هنگام تصحیح ورقههای امتحانی به اسامی دانش آموزان نگاه نکنند تا ذهنیتهای قبلی بر نحوه قضاوت آنها تاثیر نگذارد. ( این جا )
یادآوری این مطلب از آن جهت بود که برخی به علت ذهنیت های منفی که نسبت به وزیر فعلی آموزش و پرورش دارند ممکن است همه چیزها را تحت این ذهنیت تعبیر و تفسیر کرده و کاری به عملکرد فعلی نداشته باشند و یا بر عکس به علت شیفتگی و یا کششی که نسبت به وزیر دیگری مانند حاجی بابایی دارند همه چیز ایشان را مطابق کلیشه های ذهنی خود مثبت ببینند و انتقادی را برنتابند .
نگارش این مطلب به هیچ وجه به منزله تایید عملکرد فانی و مجموعه وی نیست .
« صدای معلم » بر اساس مشی مستقل خود به نقد عملکرد و فرآیندها می پردازد و وام دار هیچ فرد و یا گروهی نیست .
متاسفانه در جامعه ما سیاست زده ما ، عنصر " عقلانیت " همیشه در حاشیه و مهجوریت بوده است و بسیاری از اوقات " احساسات و هیجانات کاذب " سرنوشت افراد و جامعه را رقم می زند و این وضعیت همیشه بین « سکوت » و " شورش » در نوسان است .
جمعی از فرهنگیان و معلمان سراسر کشور چهارشنبه (۱۷ شهریور ۹۵) با محمود احمدی نژاد دیدار کردند.
خبری که از این دیدار در پایگاه رسمی دکتر محمود احمدی نژاد منتشر شد بیشتر حاوی " گزارش تصویری " بود . ( این جا )
دوشنبه ؛ « صدای معلم » در خبری نوشت : ( این جا )
" در این گزارش اشاره ای به مکان برگزاری مراسم نشده است .
علی رغم تصاویر سخنرانی تعدادی از چهره ها و شخصیت ها و تصویر سخنرانی احمدی نژاد، گزارشی از محتوای سخنرانی ها منتشر نشده است .
با وجود اینکه در این گزارش تصویری از حضور وزرای آموزش و پرورش دولت نهم و دهم دیده نمی شود اما چهره همیشه منتقد وزیر کنونی آموزش و پرورش و دست راست حاجی بابایی یعنی " ابراهیم سحرخیز "در این دیدار برجسته شده است و به نظر می رسد این برنامه از سوی طرفداران حمیدرضا حاجی بابایی طراحی شده است. "
ظرف مدت کوتاهی ؛ پایگاه اطلاع رسانی دکتر محمود احمدی نژاد اقدام به انتشار کامل متن سخنرانی ایشان کرد .
آن چه که مهم این است که برای برگزاری این نشست به صورت شفاف و یا جامع اطلاع رسانی نشده بود .
نشست قبل از آن در مسجد غدیر قزوین برگزار شد که همراه با درگیری و خشونت فیزیکی دو فرهنگی بود و صدای معلم گزارشی با عنوان " حاشیه های سفر محمود احمدی نژاد به قزوین و ماجرای خشونت فیزیکی دو فرهنگی را منتشر کرد . ( این جا )
شاید مسئولان برگزاری این مراسم ترجیح داده بودند تا در یک جو آرام و کنترل شده این سخنرانی انجام شود .
از نکات مهم دیگر این نشست آن بود که فقط سخنان احمدی نژاد منتشر شده و از نظرات و دیدگاه های سایر فرهنگیان که در این نشست سخنرانی کرده بودند خبری نبود .
البته این وضعیت در سایر مراسم رسمی مسئولان و مدیران مشهود است اما نکته این جاست که احمدی نژاد در حال حاضر مقام اجرایی ندارد و به ادعای طرفداران به صورت مردمی برگزار می شود .
ترتیب دادن یک مراسم رسمی با سخنرانی تعدادی از چهره های موافق و از قبل تعیین شده با شعار " مردمی بودن " تناسب ندارد .
با این که نشست احمدی نژاد در یک محیط فرهنگی و معلمی برگزار شده است اما به غیر از موارد معدودی در این سخنرانی ، اکثر محتوای آن هیچ ارتباطی با مسائل آموزش و پرورش و فرهنگیان ندارد !
اگر آقای احمدی نژاد در حوزه آموزش و پرورش حرفی برای گفتن ندارد ؛ حداقل اجازه می داد تا سایرین به ارائه دیدگاه های خود بپردازند و ایشان شنونده بوده و یا به پرسش های احتمالی حاضران پاسخ دهد .
محمود احمدی نژاد تاکنون و در مورد عملکرد 8 ساله خود در آموزش و پرورش هیچ گاه پاسخ گو نبوده است و اکثرا آدرس های غلط داده است .
سوالات در زمینه عملکرد دولت احمدی نژاد در حوزه فرهنگیان و آموزش و پرورش بسیار است اما در این جا و از باب یادآوری « حافظه تاریخی » ، به برخی از آن اشاره می شود :
1- یکی از وقایع مهم و قابل ذکر دوران ریاست جمهوری احمدی نژاد ، موضوع " قانون مدیریت خدمات کشوری " بود . این لایحه قبلا و در زمان ریاست جمهوری خاتمی مطرح و جمع بندی شد اما فرصت نیافت تا در مجلس مطرح شود .در آذرماه سال 1385 زمانی که لایحه مدیریت خدمات کشوری به مجلس آمد ، دولت احمدی نژاد تقاضای استرداد آن را کرد .
وزیر وقت آقای فرشیدی حتی به این موضوع هم اعتراض نکرد .این مساله موجب ناراحتی معلمان و خشم تشکل های معلمان شد و متعاقب آن ، اعتراضات و تجمعاتی در مقابل مجلس برگزار گردید .فارغ از این که قانون مدیریت خدمات کشوری چگونه اجرا شده است ؛ آقای احمدی نژاد به این پرسش پاسخ دهد که با چه انگیزه و دلایلی اقدام به استرداد این لایحه کرد ؟
2- قانون مدیریت خدمات کشوری در زمان ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد و مجلس هفتم تایید و تصویب شد .قضیه فیش های نجومی به اذعان مسئولان ناشی از همین درزهای و فرارهای قانونی بود که در قانون مدیریت خدمات کشوری گنجانده شده بود . هدف آقای احمدی نژاد و تیم وی از این وضعیت چه بود و چرا بسیاری از دستگاه ها و نهادها از شمول این قانون خارج شدند ؟
ضمن آن که ایشان در سخنرانی و در حضور فرهنگیان به کرات از واژه " عدالت " نام می برد .« عدالت » مورد نظر آقای احمدی نژاد دقیقا به چه معناست و چرا این عدالت در قانون مدیریت خدمات کشوری متبلور نشد ؟
3- همان گونه که ذکر شد ، قانون مدیریت خدمات کشوری از همان ابتدا از مسیر خود منحرف شد .
اشتباهی که دولت روحانی انجام داد تمدید دوباره آن بود بدون آن که اشکالات آن تصحیح شود .اما سخن این جاست که همین قانون دارای اشکال نیز به صورت کامل برای معلمان اجرا نشد .
پرسش این جاست که چرا در دوره اول ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد ظرفیت های ماده 68 این قانون برای معلمان اجرایی نشد ؟
به عنوان مثال ؛ بند 5 ماده 68 در دوره اول ریاست جمهوری ایشان اجرایی نشد .در دوره دوم ریاست جمهوری و با وجود درآمدهای قابل توجه نفتی ، تنها امتیاز 800 آن هم در اواخر دوره ریاست جمهوری و آن هم با تهدیدهای وزیر آموزش و پرورش وقت یعنی آقای حاجی بابایی تحقق یافت .
حکایت تحقق این ضریب در گفت و گوی 5 / 5 ساعته صدای معلم با آقای حاجی بابایی چنین آمده است :
" صدای معلم :
سوال مشخص ما اين است :
تا پارسال ضريب فوق العاده شغل 800 بود . مثلأ ضريب فوق العاده شغل معلمي که کارشناسي ارشد دارد و بيش از بيست سال سابقه خدمت دارد تا همين پارسال ضريب فوق العاده شغلش همان 800 بوده ولي امسال به 1300 افزايش يافته است .زمان وزارت شما اين ضرايب اعمال نکرده اند . شما چطور مي فرماييد که اعمال شده است .
حاجي بابايي :
ضريب 2000 است . شما به حرف من گوش نمي دهيد .اگر گوش بدهيد مشکل حل مي شود .
عرض بنده آن است که براي فوق ليسانس و دکتري 2000 ديپلم و فوق ديپلم 800 امتياز است .ما بايد اين را کامل اجرا کنيم .
ما طبق قانون بايد اجرا کنيم .
قانون برنامه توسعه و قانون بودجه مي گويد به اندازه پولي که از سازمان مديريت مي گيريد بايد اجراکنيد .بيشتر از آن نمي توانيد توزيع کنيد .ما در تير ماه 750 ميليارد تومان گرفتيم .
750 میليارد تومان را که نمي دادند . يادم هست :
ماه رمضان در مشهد بوديم ، خزانه پول را نمي داد. پنج روز هم حقوق معلمان به تآخير افتاده بود . تا پنجم مرداد هم آمديم آمديم جلو ، من رسمأ به مسئولين اعلام کردم :
من به عنوان وزير آموزش و پرورش تا رسمأ ابلاغ نکنيد حقوق معلمان را نمي دهم . به مسئولين خزانه هر چه زنگ مي زدم جواب نمي دادند .يادم هست بايد وزير اقتصاد و چند نفر ديگر نظر مي دادند . همه کساني که بايد نظر بدهند از جمله وزير اقتصاد و غيره را يک جا جمع کردم ( پاي افطار ) به آنها اعلام رسمي کردم تا به صورت رسمي ابلاغ نکنيد من به عنوان وزير آموزش و پرورش حقوق معلمان را نمي دهم .هر اتفاقي هم رخ دهد به عهده شماست . حقوق معلمان پنج روز به تأخير افتاد. همان جا در افطار همه کساني که بايد نظر مي دادند ، نظر دادند . از همان جا وزير اقتصاد تلفن زد به منزل رئيس خزانه داري ( شب بود ) گفت اين را پرداخت کنيد، پرداخت کردند .
ما اعلام کرديم به تيپ هاي مختلف ، امتيازات گوناگون اختصاص دهند و پرداخت کنيد تا 750 ميليارد تومان تمام بشود .مثلأ 1200 امتياز ، 900 امتياز و 800 امتياز داشتيم ، پرداخت کرديم .
بعدأ که دوستان ما آمدند . مثلأ در ابتدايي ابلاغ کردند که ما مي خواهيم 20 % کمک بکنيم به 30% از ابتدايي چيزي تعلق نگرفت زيرا قبلأ 1200 را گرفته بودند .
اصلأ حرف شما درست است چون اعتبارش ابلاغ نشده بود . من پنجم مرداد ماه حقوق تير را پرداخت کردم و براي مرداد نبودم . حقوق مرداد را من پرداخت نکردم .من حدود 27 مرداد ماه رفتم .
نکته اي که در مورد قانون مديريت فرموديد يک منظر ديگر دارد . در طول اين چند سالي که گذشت . اتفاقات بدي براي قانون مديريت خدمات کشوري افتاد .( متن کامل را این جا بخوانید ) "
4- ماده ۱۲۵ قانون مدیریت خدمات کشوری بر این موضوع صراحت دارد که ضرایب حقوق فرهنگیانی که مشمول این قانون هستند، باید حداقل به اندازه نرخ تورم که هر ساله از سوی بانک مرکزی اعلام میشود، افزایش پیدا کند.
همچنین ماده ۱۵۰ قانون برنامه چهارم توسعه بر این موضوع صحه گذاشته و بند ۲۴ قانون بودجه در سال ۸۷ بر این صراحت دارد که برای تمامی شاغلان و بازنشستگان افزایش سنواتی به همین ترتیب در نظر گرفته شود.
از سالهای ۸۷ به بعد حقوق فرهنگیان متناسب با نرخ تورم افزایش نیافته است.
به طور مثال در سال ۹۱، ۱۱ درصد حقوق فرهنگیان افزایش یافت؛ در حالی در همان سال بانک مرکزی نرخ تورم را ۳۰ درصد اعلام کرد. این مابه التفاوت رقم قابل توجهی است.
در سوم خرداد سال ۸۸ رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری با شماره ۲۰۶۳۳۸۸ صادر شد که براساس آن، افزایش حقوق کارکنان دولت را به اندازه شاخص تورم اعلام کرد.
در واقع ، از سال 87 تا پایان سال 92 ، دولت احمدی نژاد هیچ گاه حقوق کارمندان و نیز فرهنگیان را بر اساس نرخ تورم افزایش نداد .
حال پرسش این است که چرا دولت احمدی نژاد در آن زمان حتی به قوانین مصرح عمل نکرد و تاسف بار تر آن که بابت این قصور عذرخواهی هم نکرد ؟!
5- بنا بر اظهار نظر کارشناسان ، وزارت آموزش و پرورش هر سال با کسری بودجه رو به رو بوده است .
این کسری معمولا بین 3000 تا 5000 میلیارد تومان تخمین زده می شود .
دولت محمود احمدینژاد در سالهای ۸۴ تا ۹۱، ۸۶۴ میلیارد دلار درآمد داشته که از محل مالیات، اوراق مشارکت، صادرات نفت و خصوصیسازی بوده است .
طبق این گزارش، «حتی به رغم کاهش درآمدهای نفتی و رکود فعالیتهای اقتصاد کشور در سالهای اخیر، دولت دهم از محل صادرات نفتی بالاترین درآمد را در مقایسه با همه دولتهای قبلی در جمهوری اسلامی داشته است.»«سر جمع درآمدهای نفتی دولتهای محمود احمدینژاد در سالهای ۸۴ تا ۹۱ به رقمی معادل ۵۷۸ میلیارد دلار بالغ میشود که از سر جمع درآمدهای نفتی کشور طی سالهای ۱۳۶۰ تا ۱۳۸۳ رقمی معادل ۱۴۵ میلیارد دلار بیشتر است.» ( این جا )
حال پرسش این است که چرا در 8 سال دوران ریاست جمهوری ایشان هیچ گاه کسری بودجه وزارت آموزش و پرورش صفر و یا نزدیک به صفر نشد ؟
جالب است بدانیم حاجی بابایی در تدوین لایحه بودجه 90 ، بودجه در نظر گرفته شده برای وزارت آموزش و پرورش را کافی دانسته بود !
در آن سال ، فقط 8 درصد بودجه آموزش و پرورش افزایش یافت و این عدد بدون در نظر گرفتن مازادی است که سال گذشته توسط مجلس به بودجه افزوده شد که به آموزش و پرورش پرداخت نشد .
6- محمود فرشیدی ،نخستین وزیر آموزش و پرورش دولت احمدی نژاد یک برنامه کوتاه مدت یک ساله با 18 عنوان و سرفصل در زمان کسب رای اعتماد از مجلس ارائه داد.
یکی از عناوین برنامه کوتاه مدت وزیر آموزش و پرورش، اعطای دو ماه پاداش کارکنان دولت به معلمان در سال 84 بود .
متاسفانه و با وجود اعتراضات مستمر معلمان و حتی مخبر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ، هیچ گاه این مبلغ به معلمان پرداخت نشد .
7- یکی از مسائل مهمی و البته تلخی که در دوره اول ریاست جمهوری احمدی نژاد اتفاق افتاد ، برخورد قضایی و اداری با معلمانی بود که به خاطر رفتار خارج از قانون و ضابطه دولت در مورد استرداد ناگهانی لایحه مدیریت خدمات کشوری به عنوان حق مسلم خویش در مقابل مجلس تجمع کرده بودند .
حکایت این برخوردها و تشکیل پرونده های مختلف در حراست ها و هیات های رسیدگی به تخلفات اداری بارها تکرار و بیان شده است .
هیچ یک از وزرای آموزش و پرورش و نیز شخص رئیس دولت ؛ هیچ گاه حق اعتراض را برای معلمان به رسمیت نشناختند .
حال پرسش این است که آن معلمان منتقد به رفتار غیرقانونی دولت وقت احتمالا هنوز همان " مخالفان بی مقداری " هستند که آقای احمدی نژاد در گردهمایی اخیر مسجد غدیر قزوین نام برد ؟
این " کرامت " و " انسان جهانی " که آقای احمدی نژاد به کرات در سخنرانی اخیرش یاد کرده است چگونه و کجا مصداق پیدا می کند ؟