از بعضي معلمان شنيده‌ایم اگر رتبه‌بندي اتفاق بيفتد بعضي معلمان با كاهش حقوق روبه رو مي‌شوند. چقدر از اين حرف درست است؟
رتبه‌بندي چيزي است كه مدت‌ها مورد بحث بود و تقاضاي خود معلمان هم بوده. به نظر من اتفاق خوبي هم در حال وقوع است. بالاخره به حقوق اكثريت كساني كه مشمول اين قانون قرار مي‌گيرند افزوده مي‌شود. البته ممكن است با توجه به شرايطي كه در اين قانون مطرح است، مثل نوشتن مقاله و كتاب و پژوهش، بعضي‌ها اين شرايط را نداشته باشند و حقوق‌شان ثابت بماند. امااينكه بخواهد حقوق كاهش پيدا كند من خيلي بعيد مي‌دانم.
چرا بعد از اين همه مدت نظام رتبه‌بندي اعلام شده؟!
وقتي طرحي به صورت قانون در مي‌آيد، لازم الاجرا مي‌شود. اينكه چرا اين طرح تازه به صورت قانون در آمده شايد به اين دليل باشد كه قوانين ديگري ارجحيت داشته‌اند به اين طرح و قوانين ديگري بوده كه بايد زودتر تاييد مي‌شده. از طرفي به نظرم مشكل بودجه هم بايد حل مي‌شد.
در دوره‌هاي پيشين وزارت آموزش و پرورش هم اين قضيه مطرح شده بود؟
نه فكر نمي‌كنم. چند وقت پيش اين قضيه مطرح شد ولي من نمي‌دانم در دوره‌هاي پيش هم مطرح شده و به مجلس رسيده يا نه.
مساله اينجاست كه گريد‌بندي يا همان رتبه‌بندي اتفاقي است كه سال‌هاي سال در كشورهاي ديگر انجام شده و براساس آن معلم‌ها حقوق‌هاي مختلف داشتند. چه بسا حتي باعث بالا رفتن جايگاه معلمان شده. سوال من اين است كه چرا اين اتفاق زودتر از اين حرف‌ها در كشور ما رخ نداد كه اين قدر جان معلمان به لب‌شان نرسد؟
بهترين موقع طرح چنين موضوعي موقعي بود كه نفت را بشكه‌اي ١٠٠ دلار مي‌فروختند. اتفاقا در دوره وزارت آقاي علي احمدي يك بار از من، آقاي نجفي و آقاي مظفر دعوت شد كه تجربيات‌مان را در اختيارشان قرار دهيم. همان زمان هم بود كه معلمان اين مشكل را مطرح كردند و در مقابل مجلس تجمع كرده بودند. آن روز به آقاي علي احمدي گفتم نخستين كاري كه مي‌شود انجام داد اين است كه اين مشكل معلمان حل شود. آن روزها نفت را بشكه‌اي بيش از صد دلار مي‌فروختند. ۸۰۰ ميليارد دلار نفت در آن دوران فروخته شد. از روزي كه نفت استخراج شده يك طرف و نفتي كه در دولت آقاي احمدي‌نژاد فروخته شده يك طرف ديگر. پولي كه از فروش نفت در گذشته جمع شد با پولي كه از همان راه در دولت نهم و دهم حاصل شد، قابل مقايسه نيست.
جواب آقاي علي احمدي چه بود؟
بيشتر درخواست‌هاي روسا و بزرگان مملكت را مطرح مي‌كرد. من هم عرض كردم همه اينها سر جايش درست، ولي نخستين چيزي كه بايد رفع شود، مطالبات معلمان است. من همه اينها را گفتم ولي اينكه ايشان برود و تلاشي بكند، ديگر خبر ندارم. اين‌همه پول در دولت گذشته داشتيم ولي حقوق معلمان افزايش چنداني نداشت. مثلا دوره اصلاحات، رييس‌جمهور با نفت بشكه‌اي ۱۰ دلار شروع كرد كه در آخر رياست‌جمهوري‌اش به ٤٠ دلار رسيد. ايشان هم خيلي تلاش كرد تا مبلغ زيادي در صندوق ذخيره ارزي قرار دهد. گرچه رسيدگي به معلمان در حد مطلوب نبود و تنها بخش كوچكي از مطالبات برآورده شد. در دوره آقاي هاشمي هم، از صندوق بين‌المللي پول وام گرفته شد و بازهم به حقوق معلمان كمي افزوده شد. مهم‌ترين دوره‌اي كه بايد مشكل معلمان حل مي‌شد، دوره آقاي احمدي‌نژاد بود. دوره وزارت آقايان فرشيدي، دكتر علي احمدي و آقاي حاجي بابايي. اين سه نفر بايد پاسخ دهند كه با آن‌همه پول چرا نتوانستند از دولت مطالبات معلمان را بگيرند.
اصلا براي اين كار چقدر بودجه لازم است؟
بودجه زيادي لازم است. حدود يك ميليون معلم در ايران در حال فعاليت هستند. اگر قرار باشد به حقوق همه اينها اضافه كند، بودجه زيادي مي‌طلبد. قبل از عيد آقاي وزير صحبت كرده و گفته بود اگر ما مي‌خواستيم به معلمان هر كدام ۱۰۰ هزار تومان عيدي بدهيم، دولت بودجه‌اش را ندارد كه در اختيار ما قرار دهد. يعني دولت ۱۰۰ ميليارد تومان نداشت كه براي اين كار اختصاص دهد. حالا هم كه وضعيت نفت اين‌طور شده و دولت گرفتار مشكلات زيادي شده. بايد نمايندگان مجلس هم كاري كنند. اصلا آنها هم در اين زمينه مسوولند. چرا فرياد نكردند كه به حقوق اين‌همه معلمي كه در مقابل مجلس تجمع كردند رسيدگي شود؟ هيچ‌وقت به دولت نهم و دهم اعتراض نكردند كه اين همه پول چه مي‌شود؟ چرا با اين‌همه پول، به درد معلمان رسيدگي نمي‌كنيد؟ هيچ كسي هم نفهميد آن‌همه پول كجا رفته. چند وقت پيش براي كاري به بانك رفته بودم و متوجه شدم آنقدر پول در اين بانك‌ها با انگيزه‌ها و بهانه‌هاي مختلف به افراد داده شده كه نمي‌توانند برگردانند! حتي نمي‌دانند پول‌ها به چه كساني رسيده. نه مجلس جوابگوست و نه دولت حرفي مي‌زد. اصلا پول‌ها دست خود دولت بود. سازمان برنامه و بودجه را چرا تعطيل كردند؟! براي اينكه پول‌ها در اختيار خودشان باشد كه هر كاري مي‌خواهند انجام دهند.
پس يعني اتفاقي كه الان افتاده هرچند دير، اما مي‌تواند يك گام رو به جلو براي ساماندهي وضعيت معلمان باشد؟
بله دقيقا همين‌طور است. ممكن است در حين اجراي اين قانون چند نفر حقوق‌شان هماني كه بوده بماند يا بعضي‌ها حقوق‌شان كم شود. اما بيشتر معلماني كه مشمول اين قانون قرار مي‌گيرند حقوق‌شان تا ۶۰۰ هزار تومان افزوده مي‌شود.
يعني اين قانون شامل حال همه معلمان مي‌شود؟
نكته همين جاست! اين قانون شامل حال همه معلمان نمي‌شود. معلماني را شامل مي‌شود كه دوره‌هاي بالاتر از ليسانس دارند، بايد كار پژوهشي و علمي داشته باشند اما معلماني كه ليسانس دارند يا با ديپلم استخدام شده‌اند (آن هم در زمان‌هاي دور كه در مقطع پايين‌تر از ليسانس هم استخدام در آموزش و پرورش انجام مي‌شد) شامل اين قانون نمي‌شوند.
وزير گفته بود رتبه‌بندي باعث مي‌شود، حس رقابت بين معلمان افزايش پيدا كند و معلمان سعي مي‌كنند سطح‌شان را بالا بكشند. فكر مي‌كنيد اصلا بعد از اين‌همه مشكلات و فراز و نشيب‌هاي زياد، اصلا معلمان همت به چالش كشيدن خودشان را دارند؟
بله الان مقداري معلمان نسبت به گذشته، كارهاي پژوهشي انجام مي‌دهند. مقالات بعضي معلمان را كه مي‌خوانم متوجه مي‌شوم خيلي روي اين مقالات كار شده و پژوهش‌هاي زيادي انجام شده. وقتي قرار شد دوستان معلم هم مثل دانشگاه‌ها، مقاله‌هاي پژوهشي بنويسند و رتبه شان بالا برود، مسلما معلمان تشويق مي‌شوند كه پژوهش بيشتري انجام دهند.
من اميدوارم اين رتبه‌بندي شامل حال همه معلمان شود. اميدوارم دولت تدبير و اميد حتي اگر امسال هم نتواند اما براي سال‌هاي بعد بتواند كاري انجام دهد. من خودم معلمم و نگران مشكلات معلمان هستم. فرد اجرايي نيستم كه بتوانم كاري انجام دهم ولي وقتي مشكلات معلمان را مي‌بينم خيلي رنج مي‌كشم.
مخصوصا بايد به معلمان بازنشسته توجه ويژه شود. چند وقت پيش يكي از معلمان بازنشسته پيش من آمد و گفت يك ميليون و ۲۰۰ هزار تومان حقوق بازنشستگي دارد و كلي نوه و نتيجه. حرفش اين بود كه نمي‌تواند بچه‌هايش را با اين پول اداره كند. از طرفي دولت هم شديدا مشكلات دارد. قيمت نفت هم پايين آمده و بودجه كشور كم است. اما بايد همه وزرا مقداري راجع به معلمان فكر كنند. بايد به اين توجه كرد كه آينده‌سازان كشور، معلمان هستند. سازمان‌هاي فرهنگي‌اي كه هر سال بودجه‌هاي نسبتا بالايي دارند و هيچ كار مهمي انجام نمي‌دهند، به نظر من دولت بايد اينها را جمع كند و بودجه شان را به بودجه وزارت آموزش و پرورش اضافه كند.
محبوبه شعاعي