از "سلفی پلاسکو " تا صف ثبت نام در انتخابات ریاست جمهوری ؟!

این روزها گفت گو در محافل و به ویژه از جنس و موضوع " انتخابات " است .
این "  مساله ملی " از جهات مختلفی قابل بررسی و تحقیق است .
زمان ثبت نام در انتخابات از 22 فروردین لغایت 26 فروردین ماه پیش بینی شده است .
یکی از موضوعات مهمی که مورد توجه جامعه قرار گرفته است ثبت نام اقشار مختلف جامعه برای این رویداد ملی است .
افراد از طبقات مختلف جامعه برای ثبت نام به وزارت کشور رفته و بعضا سخنان  و نقطه نظراتی را در برابر دوریین خبرنگاران ایراد کرده اند .
حال باید دید در کشورهایی که نظام انتخاباتی وجود دارد هم این گونه رفتار می شود ؟
چرا اکثر اشخاص با این که می دانند تایید صلاحیت نمی شوند و یا در خودشان توانایی اداره یک واحد کوچک اداری را نیز نمی بیینند اقدام به ثبت نام می کنند ؟
نگاهی به صحبت های افرادی که برای ثبت نام مراجعه می کنند نشان می دهد که جنس این سخنان اکثرا انتقادی و با رویکرد " مطالبه محوری " است هر چند ممکن است سطح و نوع مطالبات موجب تمسخر و مضحکه افراد ناظر شود .
هم زمان با " بحران پلاسکو" در در یادداشتی نوشتم ( این جا ) :
" در جامعه ما افراد به دلایل مختلفی " دیده نمی شوند " .به نظر می رسد این گونه موقعیت ها و کسب اخبار دست اول و انتشار تصویر آنان در کنار خبر فرصتی برای دیده شدن باشد .شاید مهم ترین نقص و یا ضعف به دوران مدرسه برمی گردد و این که مدرسه و آموزش و پرورش به علت " نخبه گرایی " و دیدن " افراد صرفا برجسته و خوب " فرصتی را به صورت عادلانه برای دیده شدن همه فراهم نمی کند و این عطش بعدها و البته در اشکال منفی و مشمئز کننده مجال ظهور می یابد .

رسانه های رسمی و حکومتی نیز غالبا امکان دیده شدن را  برای همه شهروندان و به صورت عادلانه فراهم نمی کنند در حالی که کانال ها و شبکه های غیررسمی این فرصت را به صورت مستقیم برای ارضای این " حس و یا عقده ارضا نشده " در اختیار آنان قرار می دهد .... "
به نظر می رسد عطش جامعه برای " دیده شدن " تا زمانی که سازوکارهای کارشناسی شده ، علمی و به روز همراه با آموزش های لازم و بنیادین فراهم نشود ؛ این گونه " طنز  " ها استمرار خواهد داشت .
در این چند روز که زمان ثبت نام می گذرد افراد مختلفی از اقشار گوناگون جامعه مراجعه کرده اند اما تا جایی که اطلاع دارم فردی با عنوان " معلم " برای ثبت نام مراجعه نکرده است !
هر چند این وضعیت و نحوه ثبت نام مورد انتقاد جدی نگارنده است اما پرسش این است با وجود کثیر خبرنگاران رسانه ها و دوربین هایی که مستقر هستند و نیز کثرت مطالبات و نیازهای فرهنگیان و معلمان کشور چرا تاکنون یک " معلم " نیز برای ثبت نام و بیان مطالبات خود و حداقل بیان مطالبات این قشر به وزارت کشور مراجعه نکرده است ؟
البته این جدی نگرفتن در سوی مقابل و در حاکمیت و در جریان های سیاسی نیز وجود دارد .
با وجود درخواست صدای معلم برای حضور در نشست رسانه ای – انتخاباتی آقای احمدی نژاد مورد موافقت قرار نگرفت ضمن آن که حضور اکثریت فرهنگیان و معلمان نیز در رسانه ها و افکار عمومی جامعه نیز چندان قابل دفاع و یا حساب نیست !
طیفی از معلمان برای " دیده شدن " توسط جامعه همیشه ترجیح می دهند تا از روش های پرهزینه مانند " اعتراضات خیابانی " استفاده کنند .
آنان حتی حاضر نیستند در این زمان مهم و راهبردی مطالبات خود را با کاندیداها نیز در میان بگذارند و تصور می کنند همین که شخصا حق التدریس و یا پاداش خود را دریافت کنند به موفقیت مهمی دست یافته اند و به مقوله آموزش و تربیت نگاهی راهبردی و آینده نگرانه ندارند یا در پی طراحی فرآیندی پایدار و جامع برای پیش گیری از این وضعیت نیستند .
و اما نکته مهم دیگر این که جامعه ما هنوز از " روابط قبیله ای " عبور نکرده است و همچنان در حالت " توده ای " به سر می برد .
مفهوم " شهروند " که الزام منطقی آن اطلاع از قوانین و مطالبه گری حقوق قانونی است هنور در جامعه ما تعریف و تبیین نشده است .
این که در یک جامعه برای مساله مهم و سرنوشت سازی چون انتخابات ریاست جمهوری ؛ افراد عادی در صف می ایستند نشان می دهد که جامعه هنوز در همان قالب های سنتی دست و پا می زند و مفهوم " تشکل " و " تحزب " به معنای واقعی آن وارد ادبیات و گفتمان رسمی و یا حتی غیررسمی جامعه نشده است .
در جامعه ای که تحزب به معنای واقعی و جهانی آن شکل نگرفته باشد زمینه های " پوپولیسم " بسیار قوی و تاثیرگذار خواهد بود .
هر کسی ممکن است بیاید و شعارهایی عوام پسند و بدون پشتوانه کارشناسی و یا حتی عقلانی بدهد و اعتماد " توده " را به خود جلب کند اما پس از مدتی معلوم می شود که همه این حرف ها و وعده ها برای " رای گرفتن " بوده است !
فارغ از فضای " یاس ، بی اعتمادی و سرخوردگی " که از این وضعیت به وجود می آید و هزینه ها و صدمات مادی و معنوی بسیاری را بر " همه جامعه " تحمیل می کند نگاه جامعه نیز به " صندوق رای " یک نگاه دست چندم می شود و این تهدیدی برای ثبات و امنیت در جامعه و چشم انداز آن خواهد بود .
در برخی کشورها افراد برای این که حتی صلاحیت حضور و کاندید شدن در یک انتخابات محلی را نیز داشته باشند باید صلاحیت آنان به صورت کتبی و با جمع آوری امضا توسط مردم و افراد صلاحیت دار تایید شود .
جهت اطلاع از شرایط انتخاب شدن کافی است یک بار آن را مطالعه کنیم :
" * فصل سوم ـ شرايط انتخاب كنندگان و انتخاب شوندگان

ماده 35 ـ انتخاب شوندگان هنگام ثبت نام بايد داراي شرايط زير باشند :

1- از رجال مذهبي ، سياسي .
2- ايراني الاصل .
3- تابعيت كشور جمهوري اسلامي ايران .
4- مدير و مدبر .
5- داراي حسن سابقه و امانت و تقوي .
6- مؤمن و معتقد به مباني جمهوري اسلامي ايران و مذهب رسمي كشور . "

با این شرایطی که قانون گذار مشخص کرده است معلوم است که باید افراد برای ثبت نام صف بکشند !
برای خروج از وضعیت فعلی باید به سمت کارشناسی کردن امور پیش برویم .
این فرهنگ غالب در جامعه که هر کسی فکر می کند همه چیز را می داند باید به سمت تخصصی شدن متحول شود .
جامعه دیگر تحمل و توان آزمایش و خطا را ندارد .
از سوی دیگر به علت توسعه نیافتگی زمینه های پوپولیسم و گرایش به سمت آن در جامعه ایرانی بسیار بالاست .
در جامعه ای که فرهنگ پژوهش و مطالعه وجود ندارد ؛
در جامعه ای که  " سواد رسانه ای " حتی در میان افراد تحصیل کرده و فرهنگی در سطح پایینی قرار دارد ؛
در جامعه ای که قانون حرف اول و آخر را نمی زند و نهادهای نظارتی و کنترل کننده مانند مجلس و قوه قضاییه به کارکردهای اصلی و ذاتی خویش درست عمل نمی کنند ؛ پوپولیسم یک خطر جدی است و هشداری است که باید آن را جدی گرفت ...