مقدمه
در یک کلام ، مردم اوکراین نشان دادند که از سیاست و عالم سیاست رنجور و خسته اند. از دگرگونی مهره ها ، افکار و قدرت ها ، از جنگ ها و غرور رهبران ، از جانبداری های آنان از ابرقدرت ها ، از نادیده شدن ، از محرومیت و بی عدالتی و نبود آزادی و....... خسته اند.
آنان یک کمدین را انتخاب کردند به دو دلیل :
1- زلنسکی در مجموعه تلویزیونی " خادم مردم " نقش معلمی را بازی کرد که پس از اعتراض به فساد در حکومت، محبوبیت یافت و رئیس جمهور شد.
2- زلنسکی برای این بازی و در سایه برقراری ارتباطی صمیمی و بانشاط با مردم ، توانست " اعتماد " مردم را به خود جلب نماید.
ولادیمیر زلنسکی کمدین و رئیس جمهور جدید اوکراین کیست؟
" ولادیمیر زلنسکی با ۴۱ سال سن ، تجربه بازیگری، کارگردانی هنری و تهیه کنندگی سریال‌های تلویزیونی را دارد. او زمانی که در رشته حقوق تحصیل می‌کرد ابتدا در تئاترهای دانشجویی نقش بازی کرد و سپس به واسطه تیم هنری که با دوستانش تشکیل داده بود، در یک شوی تلویزیونی طنز با نام KVN شرکت کرد و شناخته شد.
او در آنجا تیم جدیدی با عنوان Kvatral 95 تشکیل داد و از ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۳ میلادی در بسیاری از اقمار جدا شده شوروی نمایش‌های طنز اجرا کرد که به یکی از محبوب ترین‌ها تبدیل شد و با جذب سرمایه، شرکتی به همین نام تأسیس کرد.
روی آوردن مردم به زلنسکی نه تنها مدیون چهرۀ جوان و غیرسیاسی او به عنوان یک سلبریتی بود که دیکته نانوشته دارد، بلکه نتیجه انتقادات و افشاگری‌های دو رقیب اصلی علیه یکدیگر یعنی پروشنکو و تیموشنکو بود. اگر چه پروشنکو تلاش می کرد انتخابات را به نفع خود دوقطبی کند و همه را به هواداران خودش و مخالفان " منفعت طلب و توطئه گر" علیه مردم تقسیم کند، اما چه بخواهد و چه نخواهد با ورود زلنسکی انتخابات از حالت دوقطبی خارج شد و مردم هر چه " نه " به سیاستمداران شکست خورده و غربگرا داشتند در صندوق زلنسکی ریختند." (1)
اوکراین و " انقلاب میدان " در سال 2014
از زمان استقلال اوکراین فقط سی سال می گذرد ( ۲۳ اوت ۱۹۹۱ ) و ایران در 25 دسامبر ۱۹۹۱ ، اولین کشوری است که استقلال اوکراین را به رسمیت شناخته است. (2)
" کشور ۴۲ میلیونی اوکراین با گذشت سی سال از زمان اعلام استقلال همچنان یکی از فقیرترین کشورهای اروپا به شمار می رود. اهمیت ویژه اوکراین قرار گرفتن این کشور در میانه نزاع غرب با روسیه است. این نزاع از زمان اعتراض‌های خیابانی سال ۲۰۱۴ موسوم به " انقلاب میدان " و در پی آن الحاق شبه‌جزیره کریمه به روسیه به اوج خود رسیده است. " (3)
تظاهرات مردمی در ۱۸ فوریه ۲۰۱۴ و بعد از برخورد پلیس با مردم به صورت ناگهانی شروع شد. در این انقلاب حداقل ۸۲ نفر کشته شدند که ۱۳ نفر آنها پلیس بودند و ۱۱۰۰ نفر مجروح شدند. آغاز این شورش در ۱۸ فوریه ۲۰۱۴ و با تظاهرات ۲۰ هزار نفر در واقعه میدان اروپا اتفاق افتاد. انقلاب اوکراین منجر به وقوع بحران شبه جزیره کریمه شد و این بحران به اعتقاد برخی از تحلیلگران به بزرگترین بحران بین روسیه و غرب پس از جنگ سرد تبدیل شد. به دنبال بحران کریمه در ۱۶ مارس ۲۰۱۴ یک همه پرسی از مردم کریمه برای پیوستن به روسیه برگزار گردید. ۸۱ درصد واجدان شرایط در این انتخابات شرکت کرده و ۹۶.۷۷٪ به جدایی این شبه جزیره از اوکراین و الحاقش به روسیه رأی مثبت دادند. پس از جدایی کریمه از اوکراین شهروندان روسیه باید برای ورود به خاک اوکراین درخواست ویزا کنند. همچنین اوکراین از مجمع کشورهای مشترک المنافع تحت رهبری روسیه خارج خواهد شد و به زودی خود را آماده مانور نظامی مشترک با بریتانیا و آمریکا می‌کند. برخی از کشورها از جمله ایالات متحده آمریکا، این واقعه را اشغال نظامی کریمه توسط روسیه نامیدند. (4)
نکات قابل تأمل در انتخاب یک کمدین به عنوان رئیس جمهور
** آنچه که درانتخاب زلنسکی ، نقش باارزش و بنیادی داشته است ، اعتماد مردم برخاسته از اثر بازی او در مجموعه تلویزیونی " خادم مردم " است که در آن نقش معلمی را بازی کرد که پس از اعتراض به فساد در حکومت، محبوبیت یافت و رییس جمهور شد و امروز او واقعا نامزد ریاست جمهوری شد و ناباورانه با بیش از ۷۰% از آرا در دور اول در صدر قرار گرفت و با ۳۰.۲۴% آرا نیز در دور دوم از رقبا سبقت گرفت و رئیس جمهور اوکراین شد و به تعبیری سیاستمداران در اوکراین باختند.
** او برای بیان موضوع و انتقال پیام ، از بین تمامی مشاغل ، نقش معلم را انتخاب کرده است که اشاره به اهمیت نقش معلمان در ایجاد تغییرات اساسی در یک کشور دارد.
** مردم اوکراین در عرصۀ سیاست ، از بازی قدرت نامزدها ، از وعده هایی که هرگز عملی نمی شود، از پاس شدن بین منافع و سیاست های آمریکا و روسیه ، از فساد قدرت طلبان ، از اعتماد سطحی به انتخاب شدگان که خیلی زود نومید و پشیمان می شوند ، از جنگ و انقلاب و شورش و....... خسته و بیزار گشته اند و بدین طریق تصمیم گرفتند تا به این بازیگر کمدی که نقش یک معلم مبارز علیه فساد در حکومت را بازی کرده بود اعتماد ورزند ، ظاهرا زلنسکی در نقش خود ، بسیار نافذ بازی کرده بود.
** برخلاف هنرمندانِ ما که برخی برای شتاب در رسیدن به شهرت و گاه ثروت ، حتی فرصت گرفتن مدرک دیپلم را هم پیدا نمی کنند ، زلنسکی در رشته حقوق تحصیل کرده است و قابلیت های حکومت کردن را داراست.
** نتیجه انتقادات و افشاگری‌های دو رقیب اصلی علیه یکدیگر یعنی پروشنکو و تیموشنکو و تلاش آنان برای دو قطبی کردن انتخابات ، به میانبر محبوبیت زلنسکی کمک شایانی کرده است. یعنی مخالفت سیاستمداران علیه یکدیگر با احزاب گوناگون ، به جای خدمت به کشور ، باعث نابودی خود آنان می گردد و احزاب گوناگون با تخدیر و یا افشاگری از یکدیگر ، در جهت منافع یک کشور هرگز عمل نمی کنند. آنان با وجود دیدگاه متفاوت ، با تلفیق توانایی ها درکنار هم خدمت به ملت و کشور را باید یاد بگیرند و منافع فردی و یا گروهی را به منافع ملی ترجیح ندهند.
** نکته جالب دیگراین که علیرغم کمدین بودن ، امروز او یک فرد جدّی و با وقار است که سیاستمدار بودن خود را فراموش نمی کند. برحسب محال ، اگریکی از کمدین های ما رئیس جمهور می شد نقش جدید خود را با لودگی و طنز نقش قبلی خود درمی آمیخت و خود را مضحکۀ خاص و عام می کرد. تشخیص مرز بین این دو از دیگر توانایی های زلنسکی است.
** در سفر اخیر زلنسکی به آلمان ، هنگامی که سرود ملی دو کشور نواخته می شد ، آنگلا مرکل به طور عجیبی شروع به لرزیدن کرد و زلنسکی کوچک ترین واکنشی اعم از نگاه ، گفت و گو و یا میل به کمک از خود نشان نداد. افراد دیگری نیز از جمله نیروهای امنیتی ، در این جریان دخالت و ورود نکردند. به نظر من خونسردی و وقار زلنسکی تحسین برانگیز است ، عدم بزرگنمایی و یا جلب توجه بیشتر افکار عمومی جهان ، یا استتار ناتوانی و بیماری مرکل ، احترام به سرود ملی در حال پخش ، احترام به یک صدراعظم آن هم زن از جمله دلایل این امر می تواند باشد. راستی اگر از شخصیت ها و مقامات سیاسی ما ، فردی در این حد می لرزید ، ما چگونه واکنش نشان می دادیم؟
**هنوز برای قضاوت در خصوص عملکرد زلنسکی ، خیلی زود است. چون همیشه افراد نیستند که سیاست را رنگ می کنند بلکه افراد در نقش سیاسی توسط سیاست نیز رنگ می شوند و گنجشک را بلبل و حتی طاووس نشان می دهند ، ما در این جا فقط از چیزی که تا به امروز سابقه نداشته است سخن گفتیم. از پتانسیل یک جامعۀ تازه به استقلال رسیده که به افراد با عناوین گوناگون اجازه می دهد تا اولین نقش سیاسی کشور را برعهده بگیرد. به احترامی که یک جامعه به آرای مردم و چهرۀ محبوب آنها قائل است ، به عدم جاودان بودن قراردادهای فعلی زندگی اجتماعی ، به نو و متحول شدن بینش و جهان بینی ما در روابط اجتماعی – سیاسی و به دگرگونی در نگاه دیکته شدۀ لایتغیر و........ اشاره شد.
**شاید با ایجاد تلنگر در دیگر جوامع و توجه به فرصت های انتخاب خارج از دایرۀ موجود ، بتوان با دقت به افراد پیرامون خود ، فردی قابل اعتماد و توانمندی برای ادارۀ یک کشور پیدا نمود. همانند کسی که حرف ها و افق نگرشی خود را در طنزها و برنامه های تلویزیونی اش مطرح ساخته است و هرگز فردی سیاسی نبوده است و باور نمی کرده است که روزی بازی در نقش ریاست جمهوری توسط او در یک مجموعۀ تلویزیونی ، به واقعیت تبدیل شود.
** قابلیت پذیرش او در داخل کشور به عنوان رئیس جمهور یک طرف قضیه است و پذیرش او از سوی جهان ، طرف دیگر آن. به نظر می رسد قابلیت های دموکراسی و آزادی در اوکراین بیشتر از حد تصور من نوعی است. چون اگر چنین انتخابی در کشور من انجام می شد مردان سیاست و گروهی از مردم ، آن را نمی پذیرفتند و بر اساس همین اختلاف نظر داخلی ، کشورهای دیگر و قدرت های جهان نیز در تأیید او ، تردید می کردند.
مردم اوکراین به کمدین دیروز اعتماد کردند چون او را صمیمی ، مهربان ، خوشرو و با ارزش یافتند. امید که زلنسکی ، ارزش این شاخص بودن را بداند و به اعتماد مردم خیانت نورزد.
1) کد خبر 927140 - ۲ اردیبهشت ۱۳۹۸ - سرویس جهان مشرق .
2) ویکی پدیا . دانشنامۀ آزاد . اوکراین .
3) euronews - ۲۱/۰۴/۲۰۱۹ - نگارش از مسعود سالاری .
4) ویکی پدیا . دانشنامۀ آزاد . انقلاب 2014 میلادی اوکراین.
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
