گروه گزارش/
پس از برکناری محمد بطحایی از مقام وزارت آموزش و پرورش ، مدیر این رسانه در یادداشتی که در صفحه نخست روزنامه همشهری منتشر کرد ، پیشنهاداتی را به وزیر آینده این وزارتخانه ارائه کرد . ( این جا )
در این نوشتار آمده بود :
« آخرین کاری که یک وزیر باسواد ، کارآمد و باشهامت می تواند و باید انجام دهد احیای روابط عمومی در وزارت آموزش و پرورش و ارتباط همه جانبه ، مستمر و مشارکت محور برای بهره گیری از پتانسیل حداقل 40 میلیون ایرانی برای تعریف " آموزش و پرورش مردمی "است . »
" صدای معلم " در گزارشی به تاریخ 14 آذر 1398 نوشت : ( این جا )
« " جناب آقای حاجی میرزایی
شما در ابتدای وزارت و پس از رای اعتماد فرمودید :
" از معلمان در تمام سطوح می خواهم چنانچه در مدت وزارتم انحرافات از این برنامه ها مشاهده کردند، تذکر دهند . "
پرسش این است که رسانه ها این انحرافات را دقیقا و به طور مشخص باید به کدام نهاد و یا واحد مسئول ، دلسوز ، کارآمد و پی گیر ارائه دهند ؟ "
پرسش فوق نخستین سوالی بود که توسط مدیر صدای معلم در دومین نشست رسانه « محسن حاجی میرزایی » وزیر آموزش و پرورس بیان شد . ( این جا )
پاسخ حاجی میرزایی چنین بود :
" « در مدتی که کارم را شروع کردم رصد رسانه ای داریم . موارد و نقدهایی که در رسانه ها متوجه آموزش و پرورش می شود و هم نشست های متعددی با مدیران مناطق در استان های مختلف و کارشناسان درون وزارت آموزش و پرورش و بیرون وزارتخانه درباره شرایط کنونی داشتیم و قطعا کسانی که علاقه مند به مشارکت باشند مسیری را معین می کنیم که به صورت آزاد خواستند به ما کمک فکری کنند این کار را انجام دهم . »
4 روز پس از این اتفاق ؛ وزیر آموزش و پرورش ، فریبرز حمیدی را به سمت رئیس مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش منصوب کرد .
یکی از مهم ترین نقاط ضعف که به نظر می رسد پایه های وزارت " محمد بطحایی " را لرزان کرد تضعیف روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش به بهانه سبک سازی و یا چابک سازی ساختار بود .
پرتال وزارت آموزش و پرورش نوشت :
" وزیر آموزش و پرورش در آئین معارفه رئیس مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی، با اشاره اینکه ارتباط سازمان با سایر بخش‌های جامعه باید از طریق روابط عمومی برقرار شود، گفت : همه مسئولان آموزش و پرورش باید با هماهنگی روابط عمومی به ارائه برنامه‌ها، عملکردها یا پرسش‌ها بپردازند.
اگر آموزش و پرورش دو بال داشته باشد یک بال آن روابط عمومی و بال دیگر سایر قسمت‌ها است .
وی روابط عمومی را یکی از راهبردی‌ترین جایگاه‌ها در وزارتخانه دانست و تصریح کرد: انتظارات از روابط عمومی زیاد است و نزدیک‌ترین بخش به وزیر روابط عمومی است .
عضو کابینه تدبیر و امید تصویرسازی مناسب از آموزش و پرورش را یکی از مهم‌ترین کارکردهای روابط عمومی دانست و خاطرنشان کرد: روابط عمومی باید تصویر مناسبی از آموزش و پرورش به جامعه منتقل کند، نباید تصویری مورد ترحم از آموزش و پرورش به جامعه منتقل شود و این نیازمند کار فوق‌العاده و داشتن اندیشه است و این موضوع نیازمند استفاده از همه افکار و اندیشه‌هایی است که وجود دارد و به همین دلیل باید از افراد و نیروهای خارج از روابط عمومی در این موارد استفاده شود . »
با عنایت بر نقطه نظرات وزیر آموزش و پرورش در مورد جایگاه روابط عمومی ؛ نخستین پرسش صدای معلم آن است که آیا این بخش واقعا " صدای وزیر " در بحران کرونا بوده است ؟
" محسن حاجی میرزایی " از زمان بازگشایی مدارس بر اولویت داشتن آموزش حضوری در مدارس تاکید کرده است اما آیا واقعا رویکرد روابط عمومی این وزارتخانه در این راستا بوده است ؟
محسن حاجی میرزایی در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت در پاسخ به این سئوال که آمار دانش آموزان مبتلا به کرونا چه تعداد است، گفت: ( این جا )
هیچ گزارش رسمی مبنی بر ابتلای دانش آموزان در مدارس پس از بازگشایی مدارس از تاریخ 15 شهریور ماه، وجود ندارد.
وزیر آموزش و پرورش تصریح کرد: البته هستند دانش آموزان زیر 18 سالی که مانند سایر افراد جامعه پیش از بازگشایی مدارس به کرونا مبتلا شده‌اند ولی ابتلای آنان ارتباطی به بازگشایی مدارس نداشته و ابتلای دانش آموزان در گزارشات وزارت آموزش و پرورش و در گزارشات وزارت بهداشت نیامده است . »
علی رغم انعکاس وسیع این خبر در رسانه های داخلی و حتی خارجی ، این سخنان وزیر آموزش و پرورش هیچ گونه انعکاسی در پرتال وزارت آموزش و پرورش نداشت .
از زمان بازگشایی مدارس ، بسیاری از رسانه ها و گروه ها و کانال ها در شبکه های اجتماعی با انتشار اخبار " غیرواقعی " در مورد شیوع کرونا از مدارس سعی کردند از " مدرسه " تصویری ناموجه و غیرمنطقی در افکار عمومی بسازند .
" صدای معلم " با انتشار گزارش های تحلیلی متعدد و ذکر مصادیق از حمله به " هویت حرفه ای مدرسه " و " کاهش اقتدار مدرسه " انتقاد کرد .
واکنش روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش در مورد این وقایع فقط انفعال و سکوت بود و این در حالی بود که پیش تر وقتی خبری در شبکه های اجتماعی در مورد مدارس و به عنوان مثال تنبیه دانش آموزان و سایر موارد منتشر می شد بلافاصله روابط عمومی به آن عکس العمل نشان می داد .
عملکرد روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش در مورد برگزاری نشست های " حضوری " و " غیرحضوری " نیز همواره مورد انتقاد صدای معلم بوده است .
این رسانه در گزارشی به تاریخ 14 مرداد 1399 نوشت : ( این جا )
مراسم تودیع و معارفه « رئیس سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان » با حضور وزیر آموزش و پرورش و مسئولان ستادی و شورای معاونین در سالن اجتماعات ساختمان شهید رجایی وزارت آموزش و پرورش برگزار گردید .
نگاهی به عکس های این مراسم نشان می دهد که تعداد قابل توجهی از مسئولان این وزارتخانه در این مراسم شرکت کرده اند .
پرسش « صدای معلم » آن است که آیا دعوت از چند خبرنگار بر سیاق پیشین و برگزاری مراسمی ساده و البته با رعایت دستور العمل های بهداشتی با کدام مصوبه ستاد ملّی مبارزه با کرونا مغایرت دارد ؟
آیا کرونا فقط در نشست خبرنگاران " تهدید " و " خطر " به شمار می آید ؟
آیا مسئولان از پرسش های خبرنگاران مستقل واهمه ای دارند ؟
( به نظر می رسد " کرونا " فرشته ی نجات برای پوشاندن و توجیه چاله های مدیریتی و مدیریت ناکارآمد برخی مسئولان این وزارتخانه بود ... ) »
" صدای معلم " در گزارشی به تاریخ 30 مرداد 1399 نوشت : ( این جا )
آیا آن روابط عمومی " تحلیل گر " که می گفتند همین بود ؟! مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش در اطلاعیه ای در واتساپ خبرنگاران حوزه آموزش و پرورش نوشت :
« خبرنگاران محترم
باسلام و درود
با توجه به شیوع مجدد بیماری کووید 19 و بر اساس دستورالعمل ستاد ملی مقابله با کرونا و رعایت پروتکل های بهداشتی، مقرر شد نشست های خبری به صورت مجازی و از طریق ویدئو کنفرانس برگزار گردد .
این گروه به جهت هماهنگي براي دريافت نام كاربري و رمزعبور براي نشست های خبری از طريق ویدئو کنفرانس تشكيل شده است .
همچنين بر اساس اعلام نظر فناوري، لازم است دوستان عزيز ابتدا نرم افزار مورد نياز براي برقراري ارتباط ويدئوكنفرانس را از سايت shavak.ir دانلود و نصب كنند. سپس از طريق همين گروه براي هريك از دوستان نام كاربري و رمزعبور و روز و ساعت نشست اعلام خواهد شد. ضمنا با توجه به محدوديت تعداد كاربران، فقط دوستان همين گروه مي توانند از طريق ويدئوكنفرانس ارتباط داشته باشند .
نرم افزارفوق فقط بر روی کامپیوتر قابل نصب است .
از همكاري همه دوستان سپاسگزارم . »
" اگر آموزش و پرورش دو بال داشته باشد یک بال آن روابط عمومی و بال دیگر سایر قسمت‌ها است " این اطلاعیه در حالی منتشر می گردد که هر روزه انواع نشست های ستادی و اداری در ( ستاد ) وزارت آموزش و پرورش ، ادارات کل ، مناطق و... در حال هماهنگی و اجراست .
نکته ی جالب آن که با زدن ماسک و بعضا فاصله گذاری فیزیکی این گونه نشست ها توجیه هم می شوند .
پیش از این این مرکز در اطلاعیه ای از خبرنگاران این حوزه " به اجبار " خواسته بود تا عضو " شبکه شاد " شوند . ( این جا )
" صدای معلم " ضمن انتقاد از این تصمیم وزارت آموزش و پرورش نوشت :
« در حالی که مسئولان وزارت آموزش و پرورش تاکنون به کرات اعلام کرده اند عضویت در " شبکه شاد " برای دانش آموزان ، معلمان و مدیران مدارس اجباری نیست ؛ مشخص نیست با این گونه تصمیم های غیرکارشناسی چه اهدافی را دنبال می کنند ؟
پیش تر برنامه ها و نشست های خبری این وزارتخانه به خبرنگاران از طریق تلفن همراه پیامک می شد و هم زمان در تلگرام و سپس واتس اپ اطلاع رسانی می شد .
" آیین تجلیل از معلمان و عوامل برنامه مدرسه تلویزیونی ایران " با حضور تعداد قابل توجهی از افراد و مدعوین در 28 مرداد برگزار گردید . ( این جا )
در این مراسم از خبرنگاران حوزه آموزش و پرورش دعوتی به عمل نیامده بود و ظاهرا فقط خبرنگاران صدا و سیما حضور داشته اند .
پرسش این رسانه آن است که آیا کرونا و مصوبات ستاد ملی مقابله با کرونا فقط برای خبرنگاران و رسانه ها موضوعیت و کاربرد دارد ؟
مبنای علمی و کارشناسی این گونه تفاوت گذاری ها و درجه بندی ها چیست ؟
آیا این گونه تصمیمات فقط جنبه " رفع تکلیف " دارند ؟
آیا برای اتخاذ چنین تصمیمی از خبرنگاران و رسانه ها نظرخواهی شده است ؟ »
روابط عمومی که قادر به برگزاری یک نشست " غیرحضوری " بدون اشکال و پارازیت میان مسئولان این وزارتخانه با رسانه ها نیست و این ارتباط ساده چندین بار با مشکلات اساسی و فنی متعدد مواجه می شود و نشست خبری از هویت و ماهیت خود خارج می شود چگونه بر طبل " آموزش مجازی " در مدارس می کوبد ؛ مدارس بسیاری که همین امکانات را هم ندارند ؟ و آموزش مجازی بیشتر حالت " فرمالیته " و " رفع تکلیف " پیدا کرده است ؟
چرا این روابط عمومی از تجارب جهانی نمی گوید ؟
آیا ارزش پرتال روابط عمومی بزرگ ترین نهاد عمومی کشور در حد یک " تابلو اعلانات " تنزل کرده است ؟
آیا آن روابط عمومی " تحلیل گر " که می گفتند همین بود ؟!
سرنوشت " استودیو الفبا " به کجا انجامید ؟
از این گونه موارد در کارنامه مدیریتی مسئولان روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش فراوان مشاهده می شود اما به نظر می رسد این رویه در وزارتخانه به استان ها و مناطق هم سرایت کرده است :
در یک نمونه ؛ پرتال اداره کل آموزش و پرورش استان بوشهر به تاریخ نهم مهر نوشت : ( این جا )
« دبیر ستاد مقابله با کرونا در استان بوشهر :
25 دانش‌آموز و چهار معلم در استان بوشهر به کرونا مبتلا شدند
دبیرستاد مقابله با کرونا در استان بوشهر گفت: از آغاز بازگشایی مدارس در پانزدهم شهریورماه سال جاری تاکنون ۲۵ دانش‌آموز و چهار معلم در این استان به بیماری کرونا مبتلا شده‌اند .
به گزارش اداره اطلاع رسانی و روابط عمومی آموزش و پرورش استان بوشهر و به نقل از ایرنا، دکتر سعید کشمیری در ستاد کرونا استان بوشهر افزود: هنوز مشخص نیست که ابتلای این افراد به کرونا در مدرسه و یا از خارج از آن رخ داده است . « آخرین کاری که یک وزیر باسواد ، کارآمد و باشهامت می تواند و باید انجام دهد احیای روابط عمومی در وزارت آموزش و پرورش و ارتباط همه جانبه ، مستمر و مشارکت محور برای بهره گیری از پتانسیل حداقل 40 میلیون ایرانی برای تعریف " آموزش و پرورش مردمی "است . »
وی اضافه کرد: در صورتی که یک نفر در کلاس به کرونا مبتلا شود آن کلاس به مدت ۲ هفته و اگر ۲ کلاس به بیماری کرونا مبتلا شود آن مدرسه به مدت ۲ هفته تعطیل می‌شود .
کشمیری با اشاره به فعالیت یک هزار و ۳۹۷ مدرسه در استان بوشهر گفت: شاخص رعایت پروتکل‌های بهداشتی در این استان نسبت به گذشته بهتر شده و در زمان حاضر ۸۴ درصد مدرسه‌های فعالی که دانش‌آموز می‌پذیرند دستورالعمل‌های بهداشتی را به طور کامل رعایت و ۹۰ درصد از ماسک استفاده می‌کنند .
وی اضافه کرد: از اول شهریور تا چهارم مهرماه جاری و همزمان با بازگشایی مدرسه‌ها مراجعه به علت ابتلا به کرونا به مراکز درمانی در این استان افزایش یافته ولی شمار بستری‌ها به اندازه افزایش مراجعه نبوده‌است .
دبیرستاد استانی مقابله با کرونا در استان بوشهر گفت: براساس گزارش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی این استان در زمینه رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی به ویژه در اداره‌ها، مدرسه‌ها، بانک‌ها و حمل و نقل عمومی بهترین درصد را داشته است . »
تحلیلی بر محتوای این خبر چند نکته را آشکار می سازد :
1- تیتر خبر که در بخش " اسلاید " پرتال اداره کل منتشر شده است چنین است :
« 25 دانش‌آموز و چهار معلم در استان بوشهر به کرونا مبتلا شدند . »
اما ستاد کرونا تصریح می کند که هنوز مشخص نیست که ابتلای این افراد به کرونا در مدرسه و یا از خارج از آن رخ داده است .
اگر در مورد این خبر راستی آزمایی نشده است پس چرا تیتر خبر می شود ؟
مسئولان این استان قرار است از مدرسه در افکار عمومی چه چیزی بسازند ؟
آیا پرتال رسمی یک واحد دولتی هم مثل همان رسانه های بی نام و نشان در شبکه های اجتماعی عمل می کند ؟
2- دبیرستاد مقابله با کرونا می گوید :
« براساس گزارش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی این استان در زمینه رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی به ویژه در اداره‌ها، مدرسه‌ها، بانک‌ها و حمل و نقل عمومی بهترین درصد را داشته است .
همچنین تصریح می شود :
« در زمان حاضر ۸۴ درصد مدرسه‌های فعالی که دانش‌آموز می‌پذیرند دستورالعمل‌های بهداشتی را به طور کامل رعایت و ۹۰ درصد از ماسک استفاده می‌کنند .»
اگر واقعا چنین است ؛ چرا پرتال اداره کل آموزش و پرورش بوشهر حداقل برای تبلیغ و یا فرهنگ سازی آن را را برجسته نکرده است ؟
اهداف مسئولان روابط عمومی از این نوع کار کردن خبر چیست ؟
آیا قرار است بقیه 25 درصد مدارس فعال استان را هم تعطیل کنند ؟!
زمانی که در وزارت بطحایی مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی در دفتر وزارتی وزارت آموزش و پرورش ادغام شد ؛ " صدای معلم " از نخستین و معدود رسانه هایی بود که به این اقدام وزیر انتقاد و آن را غیرکارشناسی و غیرعلمی توصیف کرد .
اما مروری تحلیلی بر وقایع اخیر نشان می دهند که مشکل و بحران در جامعه ما خیلی به " ساختار " باز نمی گردد .
گره اصلی در خود افراد ، ذهنیت ها و عملکرد آنان است که ساختار را می سازند .
پایان گزارش/
