" مهم تر از پرداختن به مزايا و معايب فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری يا رتبه بندي معلمان ، توجه به اقتصاد آموزش و پرورش و نگاه علمی به آن است . آموزش و پرورش ( دولت ) طبق ماده 63 قانون برنامه ششم توسعه به وظيفه قانوني خود عمل کند و هرچه سريع تر لايحه کامل نظام رتبه بندي معلمان و نهاد سنجش رتبه بندي (سازمان نظام معلمی ) را به مجلس دهم ارائه دهد تا به تبعيض چندين دهه اي به معلمان و جامعه خاتمه دهد . رسانه ها به عنوان رکن چهارم دموکراسي و نهادهاي مدني به عنوان حلقه واسط بين مردم و مسئولين به وظيفه خود براي ايجاد عزم ملي جهت اصلاح ساختار آموزش و پرورش عمل کنند "

بررسی رتبه بندي معلمان و فصل دهم از قانون مدیریت خدمات کشوری ( بخش ششم و پایانی )

سعید شهسوار زاده/ عضو شورای نویسندگان صدای معلم

تحلیلی بر رتبه بندي معلمان و فصل دهم از قانون مدیریت خدمات کشوری

در تار نماي پايگاه اطلاع رساني دولت شنبه 10 اسفند 98 آمده است :

توسط معاونت برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش صورت گرفت؛

ابلاغ افزایش امتیازات فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری

موضوعات :

وزارتخانه ها

آموزش و پرورش

شنبه ۱۰ اسفند ۱۳۹۸ - ۱۳:۵۱

معاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش بخشنامه افزایش تا سقف ۵۰ درصدی امتیازات فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری را ابلاغ کرد.

به گزارش پایگاه اطلاع رساني دولت به نقل از وزارت آموزش و پرورش، معاونت برنامه‌ریزی و توسعه منابع بخشنامه افزایش تا سقف ۵۰ درصدی امتیازات فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری را به منظور رفع تبعیض و رعایت عدالت در پرداخت‌های نیروی انسانی، به ادارات کل آموزش و پرورش استان‌ها ابلاغ کرد.

شايان ذكر است از تاریخ ۱ اسفند ۱۳۹۸ امتیازات فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری کلیه کارکنان به میزان۵۰ درصد افزایش می‌یابد و حقوق و مزایای کارکنان قرارداد انجام کار معین (مشخص) موضوع بند «ب» ماده ۲۸ قانون برنامه ششم توسعه، معادل ۸۰ درصد حقوق و مزایای کارکنان پیمانی همتراز تعیین شده است که نحوه اعمال این افزایش براساس دستورالعملی خواهد بود که با پیشنهاد مشترک سازمان برنامه و بودجه و سازمان اداری و استخدامی کشور اعلام خواهد شد.

جهت تحليل اين خبر ، گفت و گوي مجازي ذيل را تقديم خوانندگان فرهيخته مي نمايم .

خلاصه قسمت هاي قبل :

( بخش اول ) و ( بخش دوم ) و ( بخش سوم ) و ( بخش چهارم ) و ( بخش پنجم )

قبل از ورود به اين بحث ، لازم مي دانم که نظر کارشناسان در مورد اصلاح ِ ساختار آموزش و پرورش و افزايش سهم آموزش و پرورش در توليد ناخالص داخلي و افزايش سهم آموزش و پرورش از توليد ناخالص داخلي را مجددأ تکرار کنم .

مهم تر از پرداختن به مزايا و معايب فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری يا رتبه بندي معلمان ، توجه به اقتصاد آموزش و پرورش است .

فقط و فقط با نگاه علمي به اقتصاد آموزش و پرورش و ايجاد عزم ملي جهت اصلاح ِ ساختار آموزش و پرورش چالش هاي نهاد تعليم و تربيت ، ترميم مي شود .

اجراي کامل فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری ، رتبه بندي معلمان و... بدون ِ نگاه علمي به اقتصاد آموزش و پرورش ابتر مي ماند .

بر خلاف رتبه بندی سال ۹۴ که فقط یک آیتم از فصل دهم را افزایش داده بود، این بار سه آیتم از امتیازات فصل دهم یعنی «حق شغل»، «حق شاغل» و «فوق‌العاده شغل» مشمول افزایش شد و هرکدام از افراد بر حسب رتبه‌های تخصیصی از افزایش‌هایی برخوردار شدند.

چندی بعد از اجرای این مصوبه، بخشنامه سازمان برنامه ابلاغ و به دستگاه‌های اجرایی اجازه داده شد تا برای افزایش ۵۰ درصدی امتیازات فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری برای کارکنان خود اقدام کنند.

الهيار با بیان اینکه این بخشنامه سه ویژگی دارد، نخست آنکه برای همه کارکنان دولت قابل اجراست و دوم آنکه میزان افزایش امتیازات تا ۵۰ درصد است و سوم آنکه به منظور رفع تبعیض انجام شد اظهار کرد: ما بررسی کردیم که در سال‌های گذشته آموزش و پرورش نتوانسته امتیازات فصل دهم را چه برای آموزشی‌ها و چه کارکنان اداری افزایش بدهد. برای کادر آموزشی‌ نیز تنها چند آیتم در قالب رتبه بندی مشمول افزایش شده بود.

الهیار: با اشاره به اینکه بخشنامه مذکور، همه امتیازات فصل دهم را در برمی‌گیرد گفت: فصل دهم شامل حق شغل، حق شاغل، فوق‌العاده شغل، عائله مندی، اولاد، فوق‌العاده ایثارگری، سختی کار و فوق‌العاده مناطق محروم است.

معاون برنامه ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه در رتبه بندی احکام مشمولان از ۳۵ تا ۵۰ درصد در سه آیتم ارتقا یافته بودند و اکنون بهتر است که سایر اقلام و امتیازات هم ارتقا پیدا کند و قطعا به نفع فرهنگیان است عنوان کرد: در کل ۳۰ درصد افزایش حقوق نسبت به عدد رتبه بندی رخ می‌دهد.

در فيش حقوقي فرضي در سال 1396 ، حقوق ثابت از سه آيتم ( حق شغل ، حق مديريت و حق شاغل ) و فوق العاده ها از چهار آيتم ( تفاوت تطبيقي ، فوق العاده بدي آب و هوا ، کمک هزينه عائله مندي و کمک هزينه اولاد ) تشکيل شده است .

نکته : بر اساس قوانين بودجه سالانه از سال 1388 به بعد تفاوت تطبيقي جزء حقوق ثابت تلقي شده اما مشمول اضافه کار و ديگر موارد قانوني نمي باشد و مستهلک نمي شود .

جهت تعيين ريالي " حق شغل " ، " حق شاغل " ، " فوق العاده ويژه " ، " حق شغل حرفه اي " و ... براي هر شغل ، شاغل ، مديريت و ... به جدول مربوطه مراجعه مي شود و امتياز آن حق را در ضريب سالانه آن ضرب مي شود .

معلماني که قبلا رتبه ۵ را در طرح رتبه بندی گرفته بودند «حق شغل»، «حق شاغل» و «فوق‌العاده شغل» تا ۵۰ درصد افزایش یافته است و آیتم‌های دیگر عدد بزرگی را نشان نمی‌دهد ولی کسانی که رتبه‌های پایین‌تر ۱ و ۲ و ۳ بودند افزایش حقوق قابل توجهی پیدا کردند.

الهيار مي گويد :

در حال ِ حاضر امکان اجرای همزمان هر دو آیین نامه رتبه بندی و افزایش ۵۰ درصدی امتیازات وجود ندارد، زیرا ظرفیت‌های قانون مدیریت خدمات کشوری محدود است.

گفته هاي الهيار در مورد ماده 63 قانون برنامه ششم توسعه تناقض دارد .

در بند دوم ماده 63 قانون ششم توسعه آمده است :

تهیه نظام رتبه‌بندی معلمان و استقرار نظام پرداخت‌ها براساس تخصص با شایستگی‌ها و عملکرد رقابتی مبتنی بر نظام رتبه‌بندی معلمان و مهندسی نیروی انسانی براساس سند تحول و نقشه جامع علمی کشور با تصویب مجلس شورای اسلامی در قالب بودجه سنواتی

الهيار به اشتباه مي گويد :

ولی متن مبهم نوشته شده بود و نشان نمی‌داد که رتبه بندی باید در قالب لایحه به مجلس برود یا از طریق مصوبه دولت قابل انجام است. در نهایت تصمیم بر آن شد که بر اساس مفاد ماده ۶۳ احتیاجی به لایحه و ارسال به مجلس نیست و دولت می‌تواند رتبه بندی را در قالب مصوبه‌ای به اجرا در بیاورد .

اجراي رتبه بندي در سال 94 که ماده 63 قانون برنامه ششم توسعه هنوز تصويب نشده بود در قالب فصل دهم قانون خدمات کشوري قابل قبول است ولي در حال ِ حاضر ، اجراي رتبه بندي بدون ارائه لايحه از سوي دولت به مجلس ( در قالب فصل دهم قانون خدمات کشوري ) ، هم غير قانوني است و هم موجبات اجحاف به معلمان را فراهم کرده است .

اگر الهيار و ... مطابق متن مصرح در ماده 63 قانون برنامه ششم توسعه عمل مي کردند و لايحه رتبه بندي را به مجلس ارائه مي کردند . در حال ِ حاضر معلمان و جامعه با چالش ِ حذف رتبه بندي مواجهه نمي شدند .

"الهیار درباره اینکه آیا این امکان وجود داشت که کلا رتبه بندی را طرح مجزایی در نظر بگیرید و این بخشنامه را هم اجرا کنید؟ گفت:"( 1 )

"در این صورت باید طرح رتبه بندی به مجلس می‌رفت و به قانون تبدیل می‌شد. ما چون فعلا متناظر با قانون مدیریت خدمات کشوری پیش می‌رویم نمی‌توانیم این کار را انجام دهیم."( 1 )

الهيار مي گويد :

برای اجرای بخشنامه افزایش ۵۰ درصدی، ماهانه ۴۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم که ۲۳۰ میلیارد آن در رتبه بندی دیده شده و ۱۷۰ میلیارد تومان را باید تامین کنیم.

بخش ششم :

پرسش کننده :

الهیار درباره برخی اعتراضات مبنی بر آنکه احکام جدید حقوقی مشمول افزایش چندانی نشده است گفت: برای کسانی که قبلا رتبه ۵ را در طرح رتبه بندی گرفته بودند «حق شغل»، «حق شاغل» و «فوق‌العاده شغل» تا ۵۰ درصد افزایش یافته است و آیتم‌های دیگر عدد بزرگی را نشان نمی‌دهد ولی کسانی که رتبه‌های پایین‌تر ۱ و ۲ و ۳ بودند افزایش حقوق قابل توجهی پیدا کردند. بنابراین افرادی که در رتبه ۴ و ۵ هستند از افزایش کمی برخوردار شدند که طبیعی است چون قبلا دریافتی را در سه آیتم به صورت کامل داشته‌اند.

به نظر شما آيا راهکار ِ قانوني براي اين تأمين نظر اين معلمان وجود دارد ؟

پاسخ دهنده :

در اين باره بايد متخصصان امور استخدامي و اداري نظر بدهند .

جست و جو هاي حقير ( با بضاعت بسيار اندک) در منابع ذکر شده در اين گفت و گو و چندين منبع ديگر در اين رابطه مطالعه کردم ، بي حاصل بود .

اميد است متخصصان مربوطه به سئوال شما پاسخ بدهند .

طرح پرسش حضرتعالي ، ذهن حقير را معطوف به ماده 68 فصل دهم قانون مديريت خدمات کشوري هدايت مي کند .

که البته بايد متخصصان امور استخدامي و اداري نظر کارشناسي بدهند .

پرسش کننده :

رابطه ي ماده 68 فصل دهم قانون مديريت خدمات کشوري با اعتراض برخي از معلمان داري رتبه ۴ و ۵ چيست ؟ در شوراي مدارس ، بايد مقداري از وقت را براي تجزيه و تحليل نظام آموزشي اختصاص داد .

پاسخ دهنده ( 9 ) :

قابل ذکر است که " سازمان معلمان ايران " در بيانيه اعتراضي خود (اعتراض سازمان معلمان ایران به احکام جدید حقوقی معلمان ) جهت ِ تحلیل صحت و سقم احکام صادره به طور اجمالی به بررسی بخشنامه ها و قوانین مربوطه پرداخته مي نويسند

1- مطابق با بخشنامه شماره ۱۲۳۷۸۸ مورخ ۱۳۹۴/۶/۲۵ وزارت آموزش و پرورش، کادر آموزشی مدارس مشمول رتبه بندی حرفه ای معلمان شدند و در همین رابطه شیوه نامه اجرائی به ادارات مناطق صادر شد. این بند گرچه در فیش حقوقی به عنوان فوق العاده شغل حرفه ای آمده است ولی در احکام کارگزینی، توسط حق شغل مستتر می شود.

2- بند ۱۰ ماده ۶۸ ( فوق العاده ویژه ) هرگز به معنای واقعی در آموزش و پرورش اجرا نشده است.

۳- برای جبران مابه‌التفاوت حقوق ایجاد شده بین پرسنل اداری و آموزشی، طی نامه شماره ۳۷۴۹۳۳ مورخ ۱۳۹۴/۱۱/۲۷ سازمان مدیریت و برنامه و بودجه اجازه می دهد که از تاریخ ۱۳۹۵/۱/۱ به پرسنل اداری، بندی در احکام حقوقی به عنوان ” فوق العاده ویژه ” بدون لحاظ کردن شرایط مندرج در بند۱۰ ماده ۶۸ اضافه شود.

۴- طی مصوبه هیات وزیران به شماره ۱۶۲۸۶۲ تاریخ ۱۳۹۵/۱۲/۲۱ و مطابق با بند ۱ این مصوبه می بایست حق شغل و حق شاغل و فوق العاده های ذیل ماده۶۸ به میزان ۵۰ درصد افزایش یابد. این بخشنامه در آموزش و پرورش اجرا نشد. عدم اجرای این بخشنامه باعث کاهش رشد حقوق در سنوات بعدی و شکاف عمیق تر با دستگاه های تابع قانون مدیریت خدمات کشوری شده است.

۵ – مطابق با بخشنامه شماره ۱۸۵۱۷۹ مورخ ۱۳۹۸/۱۰/۴ آموزش و پرورش، مرحله دوم نظام معروف به رتبه بندی معلمان را از تاریخ ۱۳۹۸/۷/۱ اجرائی کرد. این افزایش بدون اختصاص در ردیفی خاص در ردیف های حق شغل، حق شاغل و فوق العاده شغل گنجانده شد.از آنجا که موارد فوق شامل کسورات بازنشستگی و مشمول مالیات می شد، نمی توان آنها را با عناوین مختلف بمنظور پوشاندن کسری ردیف های مختلف حذف کرد. با احتساب این توضیح، آخرین حکم برای اجرای بخشنامه ۶۹۶۴۸۸ مورخ ۱۳۹۸/۱۱/۳۰، احکام صادره در دی ماه ۱۳۹۸ می باشد.

پرسش کننده :

ماده 68 فصل دهم قانون خدمات کشوري به چه مواردي اشاره مي کند ؟ از سرمايه توليد سرانه ملي ، هم دولت ارتزاق مي کند ، هم جهت کار هاي امنيتي ، دفاعي ، آموزشي و غيره استفاده مي شود و براي نسل هاي آينده سرمايه گذاري مي شود و هم جهت استهلاک سرمايه هاي موجود و تأمين معيشت مردم از آن هزينه مي گردد .

پاسخ دهنده ( 8 ) :

متن اين ماده چنين است :

ماده 68- علاوه بر پرداختهای موضوع ماده (65) و تبصره‌های آن و ماده (66) که حقوق ثابت تلقی می‌گردد فوق‌العاده‌هایی در 10 بند ، به کارمندان قابل پرداخت می‌باشند .

پرسش کننده :

بند هاي ماده 68 فصل دهم قانون خدمات کشوري به چه مواردي اشاره مي کند ؟

پاسخ دهنده ( 8 ) :

ماده ي 68 فصل دهم قانون مديريت خدمات کشوري داراي 10 بند ذيل است :

1-فوق‌العاده مناطق کمتر توسعه یافته و بدی آب و هوا ...

2- فوق‌العاده ایثارگری ...
3 - فوق‌العاده سختی کار ...
4- کمک به هزینه عائله‌مندی و اولاد ...
5 - فوق‌العاده شغل برای مشاغل تخصصی، ...
6 - فوق‌العاده کارایی و عملکرد ...

7 - به منظور جبران هزینه سفر و مأموریت‌ ...

8 - به کارمندانی که در خارج از کشور ...

9 - در صورتی که بنا به درخواست دستگاه، کارمندان مؤظف به انجام خدماتی خارج از وقت اداری گردند ...
10 - فوق‌العاده ویژه در موارد خاص ... امتیاز حقوق ثابت و فوق‌العاده‌های مستمر مذکور در این فصل در نظر گرفته خواهد شد. ارزش اقتصادي هزار ساعت کار ايراني ، حدود يک ساعت کار صنعتي دنياي مدرن است .

پرسش کننده :

با توجه به بيانيه اعتراضي سازمان معلمان ايران و ماده 68 فصل دهم قانون مديريت خدمات کشوري مي توان نتيجه گرفت که با تکيه به اين ماده و بند دهم آن ، آيا براي پاسخ گويي به اعتراض معلمان ( حتي معلمان رتبه 4 يا 5 ) مانع قانوني وجود دارد ؟

پاسخ دهنده :

همان طور که قبلأ اشاره کردم در اين باره بايد متخصصان مربوطه اظهار نظر کنند .

نتيجه گيري حقير با نتيجه گيري حضرتعالي متفاوت است .

پرسش کننده :

نتيجه گيري شما چيست ؟

پاسخ دهنده :

لازم است به نظر کارشناسان در مورد اصلاح ِ ساختار آموزش و پرورش ، افزايش سهم آموزش و پرورش در توليد ناخالص داخلي و افزايش سهم آموزش و پرورش ازتوليد ناخالص داخلي توجه جدي کنيم .

طبق مطالعات ِ زنده ياد دکتر حسين عظيمي جامعه ما بايد به نکات ذيل ، توجه جدي نمايد . ( 10 ) :

ارزش اقتصادي هزار ساعت کار ايراني ، حدود يک ساعت کار صنعتي دنياي مدرن است .
هفت ميليارد ساعت از 27 ميليارد کار ايراني در بخش کشاورزي با بازدهي کم است .
توليد سرانه سوئيس 40 هزار دلار است در حالي که حداکثر توليد سرانه خراسان 1250 دلار مي شود .
معامله اتومبيل در انگلستان به 5 دقيقه وقت نياز دارد ولي در ايران دو الي سه روز زمان صرف اين امر مي شود .
تعداد دانشجويان ما از حدود 120 هزار نفر در اول انقلاب ، اکنون به يک ميليون و ششصد هزار نفر افزايش يافته است ولي توليد سرانه ما 30% پائين آمده است و اين چيزي نيست جزء توسعه نيافتگي ! به بيان ساده تر مشقت زياد و راندمان کم !
وقتي توليد ملي آمريکا 10500ميليارد دلار بود ، توليد ملي ايران 80 ميليارد دلار مي باشد و اين در حالي است که جمعيت آمريکا تقريبأ 4 و نيم برابر جمعيت ايران مي باشد يعني نسبت توليد ملي آمريکا 120 برابر ما مي باشد .
در نظام آموزش و پرورش دنيا ، آموزش پايه را با نگاهي متفاوت مي نگرند ولي معلمان ابتدايي ما شايد احساس حقارت مي کنند .
به قول فرنگي ها بچه در مدرسه کار ، اسراف ، دولت ، حقوق ِ ديگران ، آزادي ، کنجکاوي علمي و ... بايد ياد بگيرد .
در شوراي مدارس ، بايد مقداري از وقت را براي تجزيه و تحليل نظام آموزشي اختصاص داد .
ثروت جوامع به سه دسته ي منابع انساني ، منابع طبيعي و سرمايه گذاري در نفت ، معدن ، اتوبان ، سد ، کارخانه و...تقسيم مي شود . در سطح جهان 64 % ثروت در منابع انساني ( آموزش ) مي باشد که در آلمان و ژاپن ثروت منابع انساني ( آموزش ) 80% مي شود .
نود درصد ِدانش آموزان ايراني که پس از چند سال پشت کنکور ماندن به سوي بازار کار روانه مي شوند . چرا تا اين حد اتلاف منابع داريم ؟
از سرمايه توليد سرانه ملي ، هم دولت ارتزاق مي کند ، هم جهت کار هاي امنيتي ، دفاعي ، آموزشي و غيره استفاده مي شود و براي نسل هاي آينده سرمايه گذاري مي شود و هم جهت استهلاک سرمايه هاي موجود و تأمين معيشت مردم از آن هزينه مي گردد .

مي دانيم غير از اين ، منبع ديگري نداريم .

به اميد آن روز که نظام آموزش و پرورش اصلاح گردد و در توسعه کشور اسلاميمان تسريع حاصل شود .

مهم تر از پرداختن به مزايا و معايب فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری يا رتبه بندي معلمان ، توجه به اقتصاد آموزش و پرورش است .
فقط و فقط با نگاه علمي به اقتصاد آموزش و پرورش و ايجاد عزم ملي جهت اصلاح ِ ساختار آموزش و پرورش چالش هاي نهاد تعليم و تربيت ، ترميم مي شود .
اجراي کامل فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری ، رتبه بندي معلمان و... بدون ِ نگاه علمي به اقتصاد آموزش و پرورش ابتر مي ماند .
آموزش و پرورش ( دولت ) طبق ماده 63 قانون برنامه ششم توسعه به وظيفه قانوني خود عمل کند و هرچه سريع تر لايحه کامل نظام رتبه بندي معلمان و نهاد سنجش رتبه بندي (سازمان نظام معلمی ) را به مجلس دهم ارائه دهد تا به تبعيض چندين دهه اي به معلمان و جامعه خاتمه دهد .
رسانه ها به عنوان رکن چهارم دموکراسي و نهادهاي مدني به عنوان حلقه واسط بين مردم و مسئولين به وظيفه خود براي ايجاد عزم ملي جهت اصلاح ساختار آموزش و پرورش عمل کنند .