مطابق اعلام قبلی ، آزمون ضمن خدمت برای معلمان منطقه 9 در دبیرستان نمونه دولتی شهید فرجی روز سه شنبه دوازدهم مرداد برگزار گردید .
موضوع این آزمون ، جهان بینی توحیدی نوشته استاد شهید مرتضی مطهری بود .
با توجه به استقبال قابل توجه معلمان ، آنان در 3 گروه ( 3 کلاس ) تقسیم بندی شده بودند .
من در کلاس 39 بودم .
زمانی که وارد محوطه مدرسه شدم ، جمعیت زنان شرکت کننده به هیچ وجه قابل مقایسه با مردان نبود !
درست بر عکس حضور آنان در فضاهای مجازی و نیز عرصه های مدیریتی ( از 759 منطقه و ناحیه آموزشی کشور فقط 18 مدیر زن هستند ).
در این باره قبلا یادداشتی با موضوع " زنان ، آموزش و پرورش و مطالبه محوری" نوشته ام . ( این جا )
در جایی اشاره کرده بودم :
2 / 81 درصد از مراجعه کنندگان به صدای معلم " مردان " و تنها 8 / 18 درصد را زنان تشکیل می دهند .
این آمار بسیار شبیه ترکیب جنسیتی شاغل در آموزش و پرورش شهر تهران است که بیش از 80 درصد معلمان را زنان تشکیل می دهند .
می توان از این جداول و نیز آمارهای ارائه شده چنین نتیجه گرفت که :
" زنان نسبت به مردان پی گیری کم تری نسبت به موضوعات آموزش و پرورش و نیز مطالبات فرهنگیان و معلمان " حداقل در فضای مجازی دارند .
روز آزمون نیز به نظر می رسید که بیش از 80 درصد شرکت کنندگان ، همکاران خانم بودند .
آزمون با بیش از 10 دقیقه تاخیر شروع شد .
پس از توزیع دفترچه سوالات و برگه پاسخ گویی ؛ صحبت ها و پچ پچ های بین همکاران برای یافتن پاسخ صحیح ( و البته به قول خودشان مشورت ! ) شروع شد .
این در حالی بود که حداقل بین 3 تا 4 نفر به عنوان " مراقب " در جلسه امتحان حضور داشتند و اصلا مشاهده نشد که این افراد حتی تذکری ساده مبنی بر رعایت « سکوت » به معلمان شرکت کننده در آزمون بدهند .
زمان آزمون 40 دقیقه پیش بینی شده بود اما سوالات این آزمون 40 دقیقه ای بعضا حاوی اشکالات و اغلاط نگارشی و تایپی بودند .
به عنوان مثال ؛ در یک سوال خواسته شده بود تا " کفر جحودی " تعریف شود .
به جای واژه " انکار " کلمه " افکار " تایپ شده بود ...
در این زمان کوتاه ، حداقل سه عکاس از جلسه آزمون عکس گرفتند .
زمانی که آزمون در حال برگزاری بود ؛ معاونت پژوهشی منطقه 9 خانم محمدی به میان همکاران آمد و به سرعت و بدون گفتن حتی یک کلمه از جلسه خارج شد و این در حالی بود که وضعیت جلسه آزمون را مشاهده می کرد .
یکی از افرادی که اتفاقا خانم بود و از جلسه عکس می گرفت از همکاران تقاضا کرد تا موقع گرفتن عکس با هم صحبت نکنند ؛ حتی پیشنهاد داد تا 10 دقیقه نخست را صحبت نکنند و پس از آن می توانند ادامه دهند .
از آن جایی که محتوای این کتاب حالت فلسفی دارد ، پاسخ گویی به سوالات نیاز به تمرکز داشت .
در حالی که مشغول فکر کردن بودم به کرات همکاران از من جواب سوال ها را می پرسیدند .
وضعیت تا آن جا پیش رفت که مجبور شدم جای خود را در جلسه آزمون تغییر دهم .
قبلا این گونه آزمون ها در سامانه آموزش ضمن خدمت برگزار می شد .
شخصا و به کرات دیده بودم که در مدارس فردی به نمایندگی از معلمان وظیفه پیدا می کرد تا با ورود به پنل هر یک از همکاران و به نمایندگی از آنان به سوالات پاسخ دهد .
شاید مسئولان با برگزاری حضوری این آزمون خواسته بودند تا آن گونه مسائل مجددا تکرار نشوند .
پس از پایان آزمون ، بلافاصله جلسه را ترک و به محوطه آمدم .
پیش خود می اندیشیدم که :
چگونه ممکن است معلمان که باید الگوی « اخلاق و صداقت » باشند این گونه جلسه آزمون را به ابتذال می کشانند ؟
چگونه است که همین معلمان در مدرسه در برابر کوچک ترین تخلف دانش آموزان در جلسه امتحان برآشفته می شوند و حتی کار به خشونت فیریکی می کشد ؛ نظیر آن چه اخیرا در یکی از مدارس منطقه 5 تهران رخ داد ( این جا ) و موارد را صورت جلسه می کنند اما خودشان به راحتی همان کار دانش آموزان را که " تقلب " نامیده می شود در جای دیگر بازتولید می کنند ؟
آیا با این گونه معلمان می توان نسلی پرسش گر و نقاد تربیت کرد ؟
وقتی که هم انتقاد می کنی ؛ برخی که عادت به فرافکنی و جابه جایی کرده اند سعی می کنند با کوچک و نیز عادی نشان دادن این گونه موضوعات و اتفاقات ، بحث اصلی را " معیشت " معرفی کنند !
از نظر نگارنده ، محتوای این آزمون ارتباط چندانی با کار معلمان در کلاس درس نداشت .
بارها گفته شده است که محتوای آموزش ضمن خدمت معلمان اکثرا با حوزه کار و تخصص معلمان هم خوانی ندارد .
در این موضوع ، می توان به نظرسنجی صدای معلم در این مورد اشاره کرد . ( 1 )
تا کی باید صبر کرد تا محتوای آموزش ضمن خدمت معلمان به سو تخصصی شدن و حرفه ای شدن حرکت کند ؟
چگونه و با چه ابزاری می توان به مدیران و مسئولانی که اکثرا جز به حفط وضع موجود و ابقای پست و صندلی خویش نمی اندیشند ، شمایی از یک آموزش و پرورش حرفه ای ، خلاق و پرسش گر را ترسیم کرد ؟
به نظر می رسد به مرور این گونه موضوعات به یک « فرهنگ سازمانی » تبدیل شده است ...
در این پرسش ها غوطه ور بودم که به ناگاه همکاری از یک گوشه حیاط مرا مورد خطاب قرار داده و پرسید :
" آقای پورسلیمان !
از رتبه بندی چه خبر ؟ ! "
در هنگام بازگشت سعی کردم تا برای کاری مراجعه ای به اداره آموزش و پرورش منطقه 9 داشته باشم .
ساعت حدود 10 صبح بود .
برخی اتاق ها بسته بودند .
یکی از مسئولان دوایر گفت که برای جلسه رفته اند .
همین چند وقت پیش بود که در صدای معلم از برگزاری جلسات اداری در ساعات اداری و مراجعه ارباب رجوع انتقاد شده بود . ( این جا )
مواردی را که مشاهده کردم شاید مختص به این منطقه نیز نباشد .
به کجا می رویم ...
( 1 )