ظهور و شیوع " کرونا " در ایران اگرچه ورودی غافلگیرانه و رازآلود داشت اما بسیاری از آسیب ها و مسائل را که تا پیش از آن خیلی دیده نمی شدند در " اتاق شیشه ای " قرار داد .
تا پیش از کرونا ، آموزش مجازی در نگاه برنامه ریزان و تصمیم گیرندگان نظام آموزشی ما به چشم یک " تهدید بزرگ " نگریسته می شد اما الزاماتی که این " میکرو ارگانیسم " بر نظام آموزشی به عنوان یک زیر سیستم تحمیل کرد موجب شد تا در آغاز و در چرخشی 180 درجه به گفتمان غالب و البته مشترک میان صف و ستاد در آموزش و پرورش بدل گشته و جامعه نیز از آن تبعیت نماید .
نگاهی " توتیاوار " ناشی از اضطرار به مساله کرونا موجب شد تا به رسم دیرین همه راه ها در موضوع " آموزش " به فضای مجازی و نهایتا " شاد " منتهی گردد .
سیستمی که در کلیت خویش و با آن نگاهی که ذکر آن رفت ، آموزش مجازی را علی رغم تاکیدات سند تحول بنیادین و برنامه ششم توسعه تجربه و لمس نکرده بود و از اقتضائات راهبردی آن که تجهیز به " سواد رسانه ای " بود بی بهره بود در میانه راه با دست اندازها و موانعی بزرگ رو به رو شد و بر این اصل مهم صحه گذاشت که آموزش قواعد و چارچوبی دارد و نمی توان بدون برنامه و بی حساب و کتاب با آن برخورد کرد .
شکل گیری « مدارس هوشمند » در طول دو دهه و تبلیغات فراوان از زبان مسئولان اجرایی و ارشد این وزارت خانه عریض و طویل از ابعاد مختلف نرم افزاری و سخت افزاری اما در بحران کرونا نشان داد که آموزش و پرورش حتی در زیرساخت ها و بسترهای مرتبط با این امر هم از مشکلات اساسی رنج می برد .
بر اساس گزارشی که " مجمع جهانی اقتصاد " در سال 2019 در شاخص " دسترسي مدارس به اينترنت " منتشر کرد ايران را از ميان 142 کشور، در رتبه 118 قرار داد.
در اين ردهبندي کشورهاي ايسلند، سوئد، استوني، فنلاند، هلند، سنگاپور، قطر، دانمارک، سوئيس و کره جنوبي با کسب بالاترين نمره، رده‌‌هاي اول تا دهم را از آن خود کرده بودند و کشورهاي بوروندي، يمن، آنگولا، چاد و‌هائيتي در پايين‌ترين رده جدول دسترسي به اينترنت در مدارس قرار گرفته بودند. چين پرجمعيت‌‌ترين کشور جهان در اين ردهبندي رتبه 28 را به خود اختصاص داده بود. در منطقه خاورميانه هم بهترين وضعيت از نظر شاخص دسترسي مدارس به شبکه اينترنت مربوط به کشورهاي قطر، امارات و بحرين بود و ايران از نظر اين شاخص در ميان کشورهاي خاورميانه، بالاتر از سوريه قرارداشت . »
نکته ی قابل تامل آن است که بسیاری از کشورهای صاحب نام و موفق در عرصه آموزش ، مدارس را حتی در موج های شدید بیماری و قرنطینه عمومی تعطیل نکردند و آموزش حضوری نه به شکل دلبخواهی که به عنوان یک مطالبه و تعهد جدی از دانش آموزان و خانواده های آنان خواسته شد .
هر چند در این کشورها آموزش مجازی فقط به عنوان یک " مکمل" در کنار آموزش حضوری از قبل برنامه ریزی شده است .
وزارت آموزش و پرورش پیش از آغاز بازگشایی مدارس شیوه نامه بازگشایی را که در چارچوب ماده واحده مصوب شورای عالی آموزش و پرورش تنظیم و تصویب شده بود را ابلاغ کرد اما این وضعیت تنها دو هفته دوام آورد و مدارس در یک بی نظمی افسار گسیخته و بی برنامگی رو به تعطیلی نهادند .
کسی نپرسید چرا مدارس روستایی ، عشایری ، کم جمعیت ، مناطق سفید و... باید تعطیل شوند ؟
مگر می شود کودکی را که با ذوق و اشتیاق و تازه گام به مدرسه می نهد را به کنج خانه فرستاد و او را از مزایای آموزش و کارکردهای مفید و جامع مدرسه محروم کرد ؟
اگر همتی باشد و اندکی آینده نگری و شجاعت ؛ می توان آب رفته را به جوی بازگرداند !
