گروه گزارش/
سخنان وزیر آموزش و پرورش در سی و چهارمین اجلاس مدیران و روسای آموزش و پرورش سراسر کشور اگرچه هنوز آغشته با اندکی ابهام بوده و وارد " فاز اجرایی " نگردیده است اما موید این مدعاست که به رغم فضاسازی های عده ای در شبکه های اجتماعی که گرایش های پوپولیستی و حال نگر را دنبال می کنند و کاری به مصالح آموزش نداشته و معمولا به بطن و آینده کار نمی اندیشند اما وزارت آموزش و پرورش با پذیرش منطق کارشناسی و تجربیات جهانی و مهم تر از همه " فلسفه و حق آموزش " صدای معلمان و بخش مطالبه گر جامعه و ذی نفعان آموزش را شنیده و در جهت " عقلانیت و تدبیر " حرکت می کند .
« محسن حاجی میرزایی » در این نشست سراسری می گوید : ( این جا )
« فلسفه وجودی آموزش و پرورش، آموزش به کودکان و نوجوانان است که کرونا این فلسفه را با مخاطره مواجه کرده است؛ بنابراین باید دید در این شرایط چه فعالیت‌هایی می‌توان انجام داد و توانایی ما چقدر است. به نظر می رسد حاصل و برآیند این سیاست ها و تصمیمات در مدت مذکور چیزی فراتر از افت تحصیلی ، ترک تحصیل ، خشونت خانوادگی و بی هویت کردن مدرسه و ارکان آن نبوده و نقطه کانونی این خطر به انزوا رفتن بیشتر " عدالت آموزشی " بوده است .
نباید وضعیت غیرمنتظره تعادل‌ها را بر هم زند ، ما باید قدرت خود را امتحان کنیم و عزم جدی برای رویارویی با موقعیت‌های جدید را داشته باشیم.
به مرور زمان خیلی از کارهای ما تبدیل به رویه می‌شوند اما در شرایط جدید در موقعیتی هستیم که باید همه ظرفیت‌ها را ارائه دهیم زیرا کرونا همه ظرفیت‌ها را به چالش کشیده است.
با توجه به استمرار کرونا گفته‌ایم اصل بر حضور دانش آموزان است لذا شرایط همانند سال قبل نیست و همه چیز تغییر کرده است لذا اگر حضور نباشد کار پیش نمی رود و هیچ روشی جایگزین روش آموزش حضوری نیست . شکل‌گیری شخصیت، تقویت ذهن، فهم عمیق از جمله مزایای روش حضوری است بنابراین اگر بتوانیم کلاس حضوری داشته باشیم بسیاری از کارها حل می‌شود.
مدارس در هر شرایطی حتی در شرایط قرمز باید باز باشند مگر اینکه ستاد مدیریت کرونا مدرسه را تعطیل کند.
مدارسی که دانش آموزان کمتری دارند باید آموزش‌ها حضوری باشد، مدارسی که دانش آموزان بیشتری دارند باید مدیریت شود دانش آموزان تقسیم‌بندی شوند و از آموزش‌های ترکیبی و مجازی بهره‌مند شوند لذا در هر صورت مدارس باید باز و فعال باشند.
طبق تحقیقات انجام شده باز بودن یا تعطیلی مدارس تاثیری چندانی در بالا و پایین رفتن آمار کرونا ندارد، البته نمی‌گویم بی‌خطر است اما باید به دانش آموزان آموخت پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنند زیرا جریان زندگی باید همواره ادامه داشته باشد. »
مهم ترین نکاتی را که می توان از سخنان وزیر آموزش و پرورش استخراج نمود اشاره ای است که ایشان به رویه شدن خیلی از کارها به مرور زمان می کند و مصداق آن را می توان در " کمپین سراسری دانش آموزان ایرانی در تعطیل کردن مدارس " دانست . ( این جا )
و نکته ی مهم دیگر استناد وزیر آموزش و پرورش به پژوهش هایی است که در جهان صورت گرفته و در گزارش های پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش مورد استناد قرار گرفته است .
در " چارچوب پیشنهادی یونسکو برای بازگشایی مدارس در دوران جهان گیر شدن کرونا " آمده است : ( این جا )
« باز شدن مدارس ضامن حق آموزش دانش آموزان در شرایط فعلی است ، سیاست گذاران باید شرایطی فراهم سازند که ضمن فراهم کردن حق سلامت و امنیت دانش آموزان ، حق آموزش کودکان و نوجوانان نیز تامین گردد .
علاوه بر این مختل شدن خدمات آموزشی پیامدهایی جدی و بلند مدت برای اقتصادها و جوامع دارد . از جمله افزایش نابرابری نزول بازده سلامت و همچنین کاهش همبستگی اجتماعی .
اخلال در زمان آموزش درس می تواند تاثیر شدیدی بر توانایی یادگیری یک کودک داشته باشد . هر چند کودکان به حاشیه رانده شده زمان طولانی تری به مدرسه نروند ، احتمال بازگشت آن ها نیز کم تر است . کودکان ، فقیرترین خانواده ها تقریبا پنج برابر بیشتر از کودکان خانواده های ثروت مند محتمل است که از آموزش ابتدایی محروم باشند .دور بودن از مدرسه خطر خشونت و سایر تهدیدات برای کودکان را نیز افزایش می دهد . علاوه بر این ، تعطیلی طولانی مدت ، خدمات ضروری مدارس مانند امنیت بخشی ، تغذیه در مدرسه ، بهداشت روانی و حمایت های مشاوره ای و روان شناسی را مختل می کند . همچنین به خاطر از بین رفتن تعامل با همسالان و اختلال در روال های روزمره ممکن است باعث ایجاد استرس و اضطراب شود . این تاثیرات منفی برای کودکان در حاشیه ، مانند آنانی که در کشورهایی تحت تاثیر درگیری و سایر بحران های طولانی مدت اند ، مهاجران ، آواره های اجباری ، اقلیت ها ، کودکان معلول و کودکانی که در موسسات حمایتی زندگی می کنند ، به طور قابل توجهی بیشتر خواهد بود . بازگشایی مدارس باید ایمن و مطابق با واکنش کلی هر کشور به 19 – COVID
باشد ؛ همراه با تمام اقدامات معقولی که در جهت محافظت از دانش آموزان ، کارمندان ، معلمان و خانواده های آنان انجام می شود . » وزارت آموزش و پرورش با پذیرش منطق کارشناسی و تجربیات جهانی و مهم تر از همه " فلسفه و حق آموزش " صدای معلمان و بخش مطالبه گر جامعه و ذی نفعان آموزش را شنیده و در جهت " عقلانیت و تدبیر " حرکت می کند .
یونسکو تاکید می کند :
« شواهد غیرمتقنی درباره خطر ابتلا هنگام شرکت در کلاس وجود دارد . »
همان گونه که پیش تر نیز آمده و بارها بیان شده است ؛ « صدای معلم » تنها رسانه و جریانی در فضای نظام آموزشی ایران بوده که از همان زمان آغاز تعطیلی مدارس در ابتدای اسفند 1398 با ارائه گزارش های کارشناسی ، گفت و گو با صاحب نظران تعلیم و تربیت و استناد به تجربیات جهانی مخالفت صریح و جدی خود را با سیاست های اعمال شده در زمینه " تعطیلی طولانی مدت مدارس " ابراز داشته و خواهان تجدید نظر در سیاست ها و اقدامات وزارتخانه با تکیه بر منطق کارشناسی ، حفظ هویت و اتوریته مدرسه و بازشناسی ارکان مدرسه به عنوان سلول بنیادین نظام آموزشی و اجرای واقعی دکترین مدرسه محوری بوده است .
به نظر می رسد حاصل و برآیند این سیاست ها و تصمیمات در مدت مذکور چیزی فراتر از افت تحصیلی ، ترک تحصیل ، خشونت خانوادگی و بی هویت کردن مدرسه و ارکان آن نبوده و نقطه کانونی این خطر به انزوا رفتن بیشتر " عدالت آموزشی " بوده است .
برخی منتقدان " صدای معلم " می گویند چرا در مقام ارائه تجربیات جهانی ، ایران را با جوامعی مانند فرانسه ، بریتانیا ، آمریکا ، کانادا و... مقایسه می کنید و کاری به سایر آیتم ها مانند حقوق ، سطح زندگی ، سطح بهداشت و... ندارید .
در پاسخ باید گفت که این رسانه در زمینه " آموزش تطبیقی " به صورت گزینشی عمل نکرده است و همواره به تجربیات همه کشورها چه توسعه یافته و چه در حال توسعه استناد کرده است .
نمونه های آن اشاره به کشورهای همسایه مانند ترکیه ، تاجیکستان ، افغانستان و... بوده است .
« صدای معلم » همواره این پرسش جدی و صریح را مطرح کرده که چگونه می شود کشوری مانند افغانستان که همواره با توحش و ددمنشی گروه هایی تندور اسلامی مانند طالبان و داعش رو به روست که حتی به مدارس و ساختمان ها رحم نکرده و آن ها را آتش زده و یا در آن حملات تخریبی مانند بمب گذاری ، پرتاب راکت و... انجام می دهند و معلمان و دانش آموزان را مورد تهدید جانی و روانی قرار می دهند اما حکومت افغانستان اعلام می کند که از اول شهریور تمام مدارس این کشور به صورت " حضوری " بازگشایی می شوند ؟!
جا دارد منتقدان صدای معلم و مسئولان وزارت آموزش و پرورش پاسخ دهند که آن تفاوت گذاری ها ، درجه بندی ها و منطقه بندی ها که همه با استناد به مصوبات ستاد ملی مبارزه با کرونا صورت می گیرد و البته روایی و اعتبار آن قابل تامل و بحث است در کجای جهان و به این وضعیت و کیفیت انجام می پذیرد ؟
اگر قرار است تفویض اختیاری صورت گیرد قوانین موجود در آموزش و پرورش مانند " قانون تشکیل شوراهای آموزش و پرورش " و در سطح مدرسه " آیین نامه اجرایی مدارس " می توانند این مهم را انجام دهند .
یونسکو : « شواهد غیرمتقنی درباره خطر ابتلا هنگام شرکت در کلاس وجود دارد . »مهم آن است که به قابلیت ها اعتماد شده و به آن ها احترام گذارده شود .
آیا مسئولان وزارت آموزش و پرورش نگاهی به کارنامه عملکرد خویش در زمینه " ارزشیابی تحصیلی " دانش آموزان انداخته اند و آیا می توان قرینه ای از آن در آموزش تطبیقی سراغ گرفت ؟
« صدای معلم » از همان ابتدا اصل را بر " آموزش حضوری " دانسته و آموزش های غیرحضوری را تنها به عنوان " مکمل " در فرآیند آموزش تلقی کرده است .
" مدرسه " جایی برای زندگی و آموختن " مهارت های زندگی " است و دانش آموزان و سایر ارکان آموزش باید یاد بگیرند که با شرایط و مقتضیات به نحو " مثبتی " سازگار شوند .
" تعطیل کردن مدارس " و احاله همه چیز به " شبکه شاد " که هنوز فاقد زیر ساخت های لازم و کافی است و تنها می تواند برای برخورداری از " آموزش های مکمل " مورد بهره برداری و فرهنگ سازی قرار گیرد ؛ پاک کردن صورت مساله و استحاله در پوپولیسم رایج و واگیر جامعه ایرانی است .
آینده کشور در مدارس ساخته می شود و تعطیل کردن آن به هر دلیل و بهانه ای ویران کردن زیر ساخت های مهم جامعه است .
پایان گزارش/
