گروه گزارش/
" جناب آقای حاجی میرزایی
شما در ابتدای وزارت و پس از رای اعتماد فرمودید :
" از معلمان در تمام سطوح می خواهم چنانچه در مدت وزارتم انحرافات از این برنامه ها مشاهده کردند، تذکر دهند . "
پرسش این است که رسانه ها این انحرافات را دقیقا و به طور مشخص باید به کدام نهاد و یا واحد مسئول ، دلسوز ، کارآمد و پی گیر ارائه دهند ؟ "
پرسش فوق نخستین سوالی بود که توسط مدیر صدای معلم در دومین نشست رسانه « محسن حاجی میرزایی » وزیر آموزش و پرورس بیان شد . ( این جا )
پاسخ حاجی میرزایی چنین بود :
" در مدتی که کارم را شروع کردم رصد رسانه ای داریم . موارد و نقدهایی که در رسانه ها متوجه آموزش و پرورش می شود و هم نشست های متعددی با مدیران مناطق در استان ها ی مختلف و کارشناسان درون وزارت آموزش و پرورش و بیرون وزارتخانه درباره شرایط کنونی داشتیم و قطعا کسانی که علاقه مند به مشارکت باشند مسیری را معین می کنیم که به صورت آزاد خواستند به ما کمک فکری کنند این کار را انجام دهم . "
4 روز پس از این اتفاق ؛ وزیر آموزش و پرورش ، « فریبرز حمیدی » را به سمت رئیس مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش منصوب کرد .
یکی از مهم ترین نقاط ضعف که به نظر می رسد پایه های وزارت « محمد بطحایی » را لرزان کرد تضعیف روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش به بهانه سبک سازی و یا چابک سازی ساختار بود .
پرتال وزارت آموزش و پرورش نوشت :
" وزیر آموزش و پرورش در آئین معارفه رئیس مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی، با اشاره اینکه ارتباط سازمان با سایر بخش‌های جامعه باید از طریق روابط عمومی برقرار شود، گفت : همه مسئولان آموزش‌وپرورش باید با هماهنگی روابط عمومی به ارائه برنامه‌ها، عملکردها یا پرسش‌ها بپردازند.
اگر آموزش و پرورش دو بال داشته باشد یک بال آن روابط عمومی و بال دیگر سایر قسمت‌ها است.
وی روابط عمومی را یکی از راهبردی‌ترین جایگاه‌ها در وزارتخانه دانست و تصریح کرد: انتظارات از روابط عمومی زیاد است و نزدیک‌ترین بخش به وزیر روابط عمومی است.
حاجی میرزایی خاطرنشان کرد: کارکرد اصلی روابط عمومی برقراری ارتباط مؤثر بین مردم و دستگاه است برخی از دستگاه‌ها به‌تدریج از مسئولیت خود دور می‌شوند و این روابط عمومی است که می‌تواند با برقراری ارتباط بخش‌های مختلف را در مسیر اهداف اصلی قرار دهد. آیا رئیس مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی به همراه مقام مافوقش « علی باقرزاده » خواهند توانست از دخالت نهادهای غیرتخصصی و خارج از آموزش و پرورش جلوگیری و " استقلال " این نهاد تخصصی را تثبیت و یا احیا نمایند ؟
وی ادامه داد: یکی از وظایف اصلی و آشکار روابط عمومی رصد نظرات جامعه در خصوص دستگاه مربوطه است و بخش دیگر از وظایف روابط عمومی رصد حرفه‌ای‌تر اخبار در همه بخش‌های دستگاه است.
وزیر آموزش و پرورش اظهار کرد: روابط عمومی باید درک روشنی ازآنچه در جامعه می‌گذرد داشته باشد لذا باید بداند چه جریانی در جامعه می‌گذرد.
وی اذعان کرد: روابط عمومی باید تلاش کند تا ارتباطات مناسب برقرار شود و از این طریق نبض جامعه را بگیرد و بداند خانواده‌ها، دانش آموزان، مدیران، معلمان، جامعه و سایر دستگاه‌ها در مورد ما چگونه فکر می‌کنند.
عضو کابینه تدبیر و امید بر فهم مشترک از موضوعات تأکید و عنوان کرد: روابط عمومی باید با اقشار مختلف جامعه رابطه برقرار کند و سعی کند با طیف‌های مختلف برخورد مناسب داشته باشد، لذا نمی‌شود با همه به شکل یکسان برخورد کرد.
وی گفت: روابط عمومی باید ذهنیت جامعه را رصد کند و به‌صورت هماهنگ در قبال آن عمل کند و علاوه بر جامعه، ذهنیت سایر دستگاه‌ها ازجمله مجلس را رصد کند و نظرات آن‌ها در خصوص آموزش و پرورش را استخراج کند.
حاجی میرزایی معرفی آموزش و پرورش به جامعه را از مهم‌ترین موضوعات کار روابط عمومی دانست و افزود: باید خود را به جامعه مناسب و مطابق واقعیت‌ها معرفی کنیم و این نکته، معمولاً خوب انجام نمی‌شود و معضلی است که در اغلب دستگاه‌ها وجود دارد.
وی یکی از مهم‌ترین مهارت‌ها را مهارت معرفی خود و یا دستگاه برشمرد و افزود: روابط عمومی باید این معرفی را به‌خوبی انجام دهد و به سایر قسمت‌ها یاد بدهد که چگونه خود را معرفی کنند.
وزیر آموزش و پرورش اظهار کرد: روابط عمومی به تعداد اقشار مختلف جامعه باید بیان متفاوت داشته باشد، همچنین وجه دیگر روابط عمومی سرعت عمل و کیفت مناسب در انتقال اخبار است.
وی اضافه کرد: مهم است که اطلاعات را خودمان در اختیار رسانه‌ها قرار دهیم و اطلاعات با دقت و سرعت زیاد در اختیار خبرگزاری‌ها قرار گیرد.
عضو کابینه تدبیر و امید تصویرسازی مناسب از آموزش و پرورش را یکی از مهم‌ترین کارکردهای روابط عمومی دانست و خاطرنشان کرد: روابط عمومی باید تصویر مناسبی از آموزش و پرورش به جامعه منتقل کند، نباید تصویری مورد ترحم از آموزش و پرورش به جامعه منتقل شود و این نیازمند کار فوق‌العاده و داشتن اندیشه است و این موضوع نیازمند استفاده از همه افکار و اندیشه‌هایی است که وجود دارد و به همین دلیل باید از افراد و نیروهای خارج از روابط عمومی در این موارد استفاده شود.
وی افزود: برای تصویرسازی مناسب؛ عزت، استقلال و توانمندی سه اصلی است که باید در ارتباط و تصویرسازی رعایت شود.
حاجی میرزایی خاطرنشان کرد: هماهنگی بین بخش‌های مختلف بسیار مهم است و نمی‌توان افراد مختلف در مورد موضوعی واحد نظرات متضاد داشته باشند لذا روابط عمومی در ایجاد این هماهنگی باید نقش مؤثری داشته باشد.
وی ادامه داد: هر دستگاهی داشته‌ها و نداشته‌هایی دارد لذا نباید تنها به مشکلات پرداخت بلکه باید توانایی‌ها و داشته‌ها را نیز معرفی کرد.
وزیر آموزش و پرورش بر نزدیکی چارچوب‌های ذهنی در آموزش‌وپرورش تأکید و عنوان کرد: ارتباط با رسانه بسیار مهم است باید پیوند صمیمانه و عزتمندانه با همه رسانه‌ها داشته باشیم.
حاجی میرزایی با اشاره اینکه ارتباط سازمان با سایر بخش‌های جامعه باید از طریق روابط عمومی برقرار شود، تأکید کرد: همه مسئولان آموزش و پرورش باید با هماهنگی روابط عمومی به ارائه برنامه‌ها، عملکردها یا پرسش‌های مخاطبان سازمان بپردازند. "
« صدای معلم » تاکنون انتقادات متعددی را به لحاظ کارشناسی بر کارکرد و رویکرد روابط عمومی در آموزش و پرورش بیان کرده است .
نخستین انتقاد این رسانه همواره این بوده است که روابط عمومی در آموزش و پرورش حرفه ای نیست و به ندرت فردی متخصص ، کارشناس و کاربلد در این جایگاه قرار گرفته است .
مهم ترین نقطه ضعف روابط عمومی آن است که دوایر و واحدهای ستادی الزامی برای پاسخ گویی در مورد عملکرد خویش به افکار عمومی و رسانه ها ندارند .
در واقع در آموزش و پرورش بین مدیر پاسخ گو غیرپاسخ گو تفاوتی وجود ندارد و مدیران غیرپاسخ گو هم خیلی به این خاطر مواخذه نمی شوند !
به نظر می رسد بسیاری از مدیران مستقر در وزارت آموزش و پرورش از ماهیت و کارکرد " رسانه " آگاهی لازم نداشته و فاقد " سواد رسانه ای " در رویکرد و کارکردهای مدیریت سازمان هستند .
« مرتضی نظری » رئیس پیشین مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش در سومین رخداد ملی بررسی مسایل و چالش های روابط عمومی ایران گفت: ( این جا )
" در شرایطی که رسانه و فضای مجازی تمام ماهیت و ماموریت سازمان ها و نهادها را احاطه کرده، مرکز روابط عمومی بزرگترین دستگاه اجرایی کشور ادغام و حذف شد.
وی با ابراز تأسف از کاهش حضور وزارت آموزش و پرورش در پهنه رسانه ای و ارتباطی کشور افزود:
نزدیک به دو سال برای ارتقاء جایگاه و مفهوم روابط عمومی در خانواده بزرگ آموزش و پرورش تلاش شد و به تدریج و با کمک رسانه های آموزش و پرورش داشتیم رفتار حرفه ای در عرصه رسانه و ارتباطات را تجربه می کردیم که متاسفانه شاهد تصمیمی دفعی برای ادغام روابط عمومی در دفتر وزارتی بودیم.
نظری ضمن درخواست کمک از همه رسانه ها برای انعکاس مسایل دانش آموز، معلم و مدرسه گفت: من دو پرسش دارم و آن اینکه آیا می شود بزرگترین سازمان اجتماعی کشور که نزدیک به نیمی از نیروی انسانی قوه مجریه را تشکیل می دهد، فاقد حسگرهای ارتباطی و روابط عمومی باشد؟
و پرسش دوم اینکه آیا جامعه میلیونی دانش آموزان و معلمان برای واکنش به مسأله ها، تحولات جدید جهانی در حوزه یادگیری می تواند در جهانِ رسانه ای امروز بی رسانه و بی روابط عمومی باشد؟
مرتضی نظری در پایان اظهار داشت: آنچه در حال ساخت آن بودیم و نشد، روابط عمومی تحلیلگر، اجتماعی و فراگیر بود که از وزیرستایی و مجیز گویی و از دخالت افراد غیر متخصص در تعلیم و تربیت عبور می کرد و منافع خانواده، معلم و دانش آموز را ارجحیت می داد.
جای یک روابط عمومی پاسخگو و کنشگر در آموزش و پرورش خالی است و امیدوارم در بی خبری ناشی از نبود حذف عنوان روابط عمومی از ساختار وزارت آموزش و پرورش منافع و مسایل جامعه میلیونی ذینفعان آن به فراموشی سپرده نشود. "
وضعیت وخیم روابط عمومی در این وزارتخانه تا آن جا پیش رفت که بهرام پارسایی سخنگوی کمیسیون اصل نود قانون اساسی مجلس در خصوص انتخابات صندوق ذخیره فرهنگیان تاکید کرد : ( این جا )
" ظاهرا مدیران و مسئولان در وزارت آموزش و پرورش، چگونگی سلسله مراتب پاسخگویی به مجلس را نمی‌دانند؛ وقتی از تریبون رسمی مجلس نسبت به عملکرد وزیری تذکر داده می‌شود، باید بدانند نحوه پاسخگویی چگونه است. "
یکی از آسیب های مهم که در دوران وزارت بطحایی شکل گرفت ؛ " تشکیل روابط عمومی غیررسمی و موازی " بود . ( این جا )
همچنین در وزارت بطحایی برخی نشست ها با برخی رسانه ها برگزار می گردید هر چند حاجی میرزایی در سخنان خود اصل را بر " عدالت " نهاده است .
نکته مهم و قابل تامل آن است که 3 وزیر پیشین آموزش و پرورش دعوت رسمی صدای معلم برای گفت و گو را " بی پاسخ " گذاشتند .
فریبرز حمیدی رئیس جدید مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش با وجود آن پیشینه ی قابل دفاعی چه در حوزه " تئوری " و چه در عرصه " عمل " در حوزه روابط عمومی ندارد در مراسم معارفه به نکاتی اشاره کرده است :
" * صداقت با مجموعه نظام تعلیم و تربیت، کیفیت، پاسخگویی، مسئولیت‌پذیری، قابلیت محاسبه و مخاطب محوری از اصول کار در روابط عمومی خواهد بود.
* برای تغییر رفتار جمعی و اتمسفر موجود، باید کف جامعه را تغییر داد که شامل دانش، نگرش و مهارت آن جامعه است . " آنچه در حال ساخت آن بودیم و نشد، روابط عمومی تحلیلگر، اجتماعی و فراگیر بود که از وزیرستایی و مجیز گویی و از دخالت افراد غیر متخصص در تعلیم و تربیت عبور می کرد و منافع خانواده، معلم و دانش آموز را ارجحیت می داد. "
* روابط عمومی با جریان سازی و فرهنگ‌سازی باید گفتمان آموزش و پرورش را بسازد، برای گفتمان سازی سه شرط وجود دارد؛ در موضوع نگرش کار روابط عمومی منحصر به این مجموعه نیست چراکه باید همه ظرفیت‌ها باهم هماهنگ شوند .
* اطلاع‌رسانی، تحلیل، پژوهش، اقناع، فهم مشترک و توسعه مشارکت از وظایف روابط عمومی است لذا تمام عوامل برون و درون سازمان باید کمک کنند تا سازمان بتواند به طور مطلوب کار کند.
* شرط دوم این است که کار در روابط عمومی کار کلیشه‌ای نیست و نیاز به ایجاد رغبت در نظام تعلیم و تربیت دارد و اگر ایجاد انگیزه و شادابی نکنیم عملاً کاری انجام نداده‌ایم.
شرط سوم این است که کار روابط عمومی کار تیمی است و روابط عمومی باید متناسب با مقتضیات روز عمل کند، چه‌بسا معلمانی که منتظر انگیزه دادن از طرف ما هستند و این اتفاق در جهت عکس می‌افتد.
* در روابط عمومی باید تلاش و کوشش آگاهانه، برنامه‌ریزی‌شده، مستمر و منسجم وجود داشته باشد تا بتواند بین خود و سازمان تفاهم ایجاد کند .
* روابط عمومی آینه تختی است که محدب و مقعر نیست و باید عملکردی با رویکرد امید، نشاط و ایجاد انگیزه داشته باشد.
الگوی کار در روابط عمومی تفکر محور است و باید بتواند تعامل خوبی برقرار کند. "
باید دید که حمیدی تا چه حد به این شعارها و سخنان پای بند خواهد بود و تا چه میزان خواهد توانست خلا " اعتماد " را که در حال حاضر بزرگ ترین تهدید سیستم است تا حدی ترمیم کند .
آیا رئیس مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی به همراه مقام مافوقش « علی باقرزاده » خواهند توانست از دخالت نهادهای غیرتخصصی و خارج از آموزش و پرورش جلوگیری و " استقلال " این نهاد تخصصی را تثبیت و یا احیا نمایند ؟
با این حال ؛ « صدای معلم » در نخستین گام و در جهت راستی آزمایی از رئیس مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش می خواهد تا در مورد گزارش این رسانه با عنوان : " پس گسترش شفافیت در امور و پرهیز از تعارض منافع چه شد ؟!
ایمنی و امنیت در مدرسه با طعم مدیران ستادی و وزارتی ؟! " شفاف سازی نماید . ( این جا )
پایان گزارش/
