آموزش در دوران کودکی فراتر از یادگیری دروس ریاضی، علوم یا زبان است. این دوره، پایه‌گذار شخصیت، نگرش، و ارزش‌های اساسی کودک نسبت به خود، جامعه و طبیعت است. در این میان، مدرسه و آنچه در قالب برنامه درسی به کودک ارائه می‌شود، نقش بسیار کلیدی و تعیین‌کننده‌ای دارند.
مدرسه نباید صرفاً فضایی برای انتقال اطلاعات و سنجش نمرات باشد، بلکه باید بستری برای شکل‌گیری احساس تعلق، عشق و مسئولیت نسبت به طبیعت فراهم کند. اگر در برنامه‌های درسی و آموزشی، پیوندی عمیق میان کودک و طبیعت برقرار شود، این تجربه عاطفی می‌تواند در آینده به موتور محرک کنش‌های محیط‌زیستی و اجتماعی تبدیل گردد.
در واقع، برنامه درسی باید با هدفی فراتر از نمره و موفقیت تحصیلی طراحی شود. این برنامه‌ها باید:
۱. زمینه‌ساز تجربه‌های واقعی و لذت‌بخش در طبیعت باشند: بازی در فضای باز، مشاهده حیات وحش، کاشت گیاهان و مراقبت از موجودات زنده، کودک را به جهان طبیعی پیوند می‌دهد.
۲. عشق و اشتیاق به طبیعت را تقویت کنند: کودکانی که با شادی، هیجان و احترام با محیط‌زیست برخورد می‌کنند، در آینده به انسان‌هایی متعهد و آگاه تبدیل می‌شوند.
۳. مهارت‌های زیستی و تفکر مسئولانه را آموزش دهند: در کنار خواندن و نوشتن، کودکان باید اهمیت منابع طبیعی، تنوع زیستی و ضرورت حفاظت از آن‌ها را درک کنند.
۴. احساس مسئولیت فردی را پرورش دهند: برنامه درسی باید به کودکان یاد دهد که «هر فرد مهم است». این باور که «تغییر از من آغاز می‌شود» باید از همان ابتدا در ذهن کودک نهادینه گردد.
تجربه نشان داده است که بسیاری از فعالان امروز حوزه محیط‌زیست و منابع طبیعی، در کودکی خود، تجربه‌های عمیق و خوشایندی از ارتباط با طبیعت داشته‌اند. این تجربه‌ها، بذر عشق و مسئولیتی را در دل آن‌ها کاشت که بعدها با دانش و تخصص علمی شکوفا شد. به بیان دیگر، اگر کودکی، دوران مدرسه‌اش را با تجربه‌ای « پروپیمان » از طبیعت سپری کرده باشد، دانشگاه تنها مکملی خواهد بود برای شکوفایی این عشق.
همان‌طور که خانم جین گودال ( 1 ) نیز به‌خوبی دریافته بود، سرمایه‌گذاری روی کودکان و قرار دادن تربیت محیط‌زیستی در قلب آموزش رسمی، کلید ساختن آینده‌ای پایدارتر است.
بنابراین، اگر قرار است نسل آینده حامی محیط‌زیست و منابع طبیعی باشد، نقطه آغاز آن نه از دانشگاه، بلکه از مدرسه و از همان سال‌های ابتدایی زندگی آموزشی کودک است. برنامه درسی هوشمند، خلاق و مرتبط با محیط‌زیست می‌تواند کودکان را نه‌فقط باسواد، بلکه آگاه، مسئول و عاشق طبیعت تربیت کند.
پی نوشت:
( 1 ) جین گودال، زنی که با امیدش جهان را دگرگون کرد [یادداشت]. انتشارات همرخ.
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
