گروه اخبار/
این روزها اخبار مربوط به فساد و اختلاس مالی، خبری عجیب و دور از ذهن نیست؛ خبری که از یک سازمان و نهاد به سازمان و نهاد دیگر سرایت می‌کند؛ و حالا نوبت به صندوق ذخیره فرهنگیان رسیده تا نامش در میان تایید و تکذیب فساد 80 هزار میلیاردی یا خبر بازداشت همسر و فرزند مدیر عامل صندوق، تکرار شود.
به نظر می‌رسد آن‌چه در این میان مغفول مانده خواست معلمانی است که عضو این صندوق هستند و چشم به راه مزایایی که قولش را داده‌اند. نکته مهمی که نباید از نظر دور داشت، حجم عظیم نقدینگی انبار شده در صندوق است؛ پولی که از حقوق معلم‌ها کم شده و حالا هم برچسب فساد به آن خورده است.
فساد 80 هزار میلیاردی در صندوق ذخیره فرهنگیان
سخنگوی فراکسیون مبارزه با مفاسد اقتصادی گفته که «نزدیک به 80هزار میلیارد ریال فساد مالی در صندوق ذخیره فرهنگیان صورت گرفته است.»
حسین مقصودی در گفت‌وگو با بصیر سبزوار با بیان این خبر اظهارداشته: شفاف‌سازی در صندوق ذخیره فرهنگیان یکی از دلایل اصلی استیضاح وزیر آموزش وپروش بود که طی تحقیقات به عمل آمده در حدود هشتاد هزار میلیارد ریال فساد مالی در این صندوق گزارش شده است.
نماینده مردم سبزوار در مجلس شورای اسلامی گفته «شخص مدیر عامل صندوق ذخیره نیز این فساد را قبول داشته و مبلغ آن را 3هزار و 500 میلیارد تومان عنوان می‌کند.»
او همچنین به در خصوص استیضاح وزیرآموزش و پرورش اعلام کرد: بحث استیضاح همچنان به قوت خود باقی است و پس از مشخص شدن این فساد با جدیت بیشتری پیگیری خواهد شد.
مقصودی در ادامه با بیان اینکه هر دو طرح تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره فرهنگیان و استیضاح در دستور کار است تاکید کرد: نمایندگان متفق‌القول از پاسخ های وزیر در کمیسیون قانع نشده‌اند و ادامه بررسی به بعد از تعطیلات مجلس موکول شده است.
اما زمانی‌که این خبر در خروجی رسانه‌ها قرار گرفت، شهاب‌الدین غندالی مدیرعامل صندوق ذخیره فرهنگیان ضمن تکذیب خبر بازداشتش، گفت: برای پاره‌ای از توضیحات درباره وام‌های بانکی بانک سرمایه به عنوان مطلع احضار شدم.
براساس آخرین آمار تعداد ۸۸۹ هزار و ۳۰۲ نفر از فرهنگیان کشور عضو موسسه هستند که با توجه به تعداد کل فرهنگیان ۸۸ درصد آنان در موسسه عضویت دارند.
معلمان، رئیس صندوق را نمی‌شناسند
از معلمان اگر بپرسید تا چه حد صندوقی را که به نام آن‌ها و هم‌صنفی‌هایشان نام‌گذاری شده است، می‌شناسند؟ اولین جوابی که آن‌ها می‌دهند، این است؛ «در واقع هیچ». با اینکه معلمان عضو صندوق ذخیره فرهنگیان هستند اما باز هم اطلاعات دقیقی از آن ندارند. رضا سیدی‌پور یکی از معلمانی است که از دهه هفتاد مانند سایر معلمان به عضویت این صندوق درآمد اما به علت اینکه احساس می‌کرد صندوق تاثیری در رفاه زندگی او و خانواده‌اش ندارد، از صندوق بیرون آمد. می‌گوید همان موقع پولی را که در صندوق گذاشته بود همراه با سودش دریافت کرد. اما بعد از دو سال به میل شخصی و از سر ناچاری و ترس از آینده، بار دیگر به عضویت آن درمی‌آید و تا کنون در عضویت باقی مانده است. قابل ذکر است که ماهانه چیزی حدود پنجاه هزار تومان از حقوق معلمانی که در این صندوق، حساب باز کرده‌اند، کسر می‌شود.
او به عنوان یکی از اعضاء نه رئیس صندوق را می‌شناسد و نه می‌داند پولی که ماهانه از حقوق او و سایر فرهنگیان عضو، کسر و به حساب صندوق ریخته می‌شود، در کجا هزینه می‌شود و چه استفاده‌هایی از این حجم بالای پول می‌شود؟
در کنار صحبت‌های معلمان اما باید به این نکته هم توجه کرد پولی را که صندوق هنگام بازنشسته‌شدن فرهنگیان به آن‌ها می‌دهد - که شامل یک برابر پول شخص و به اضافه سود معمول آن می‌شود- در مقایسه با سودی که دارندگان صندوق در این همه مدت تا زمان بازنشستگی تک تک فرهنگیان در دست آن‌ها قرار می‌گیرد، بسیار ناچیز و در واقع هیچ است.
آیا معلمان صندوق را ترک می‌کنند؟
اما واکنش معلمان به وضعیت صندوق ذخیره فرهنگیان چیست؟ به نظر می‌رسد اکثر معلمان بر این باورند که اگر خواستی عمومی برای بیرون آمدن همه فرهنگیان از صندوق وجود داشته باشد، آن‌ها این صندوق را ترک خواهند کرد.
سیدی‌پور اما که حدود چهار سال دیگر، بازنشسته می‌شود، می گوید که برای دریافت سود پولی که این همه مدت در صندوق گذاشته، مقرون به صرفه نیست که با این شرایط بیرون بیاید. چرا که اگر یک ماه هم قبل از بازنشستگی از صندوق بیرون بیاید فقط پول خودش را به او می‌دهند.
او می‌گوید چیزی که به ما گفتند و ما هم بر آن اساس عضو صندوق شدیم، ذخیره‌ای بود برای زمانی که بازنشسته می‌شویم چراکه زمان بازنشستگی بدترین زمان از نظر مالی برای فرهنگیان است؛ به نظر می‌رسد، مسئولان از همین نیاز معلمان استفاده کرده‌اند و با گوشزد نیازهایشان، آن‌ها را ترغیب به ثبت‌نام در این صندوق کرده‌اند.
این همه پول کجا خرج شده؟
سوال این‌جاست که در طی این همه سالی که از عمر این صندوق می‌گذرد، مبلغ نهفته در صندوق بسیار زیاد شده و معلمان می‌خواهند بدانند پولی که به آن‌ها تعلق دارد، کجا رفته و در کجا سرمایه‌گذاری می‌شود؟
سیدی‌پور به شرکت‌های تابعه‌ای اشاره می‌کند که در سایت صندوق هم موجود است و شامل انواع شرکت‌های بیمه و بانک و... هم می‌شود و معتقد است که معلمان می‌خواهند بدانند این پول کجا می‌رود؟ به بیان او، معلمان فکر می‌کنند که سهم‌شان خیلی بیشتر از چیزی است که صندوق به آن‌ها قول داده که بعد از بازنشستگی بدهد.
صندوق، مجمع عمومی تشکیل دهد
معلمان می‌گویند که صندوق، قبل از بازنشستگی به فرهنگیان خدماتی مثل وام بلاعوض یا با بهره پایین بدهد با توجه به اینکه بیمه معلم و بانک سرمایه از این صندوق تغذیه می‌شود، این خدمات چندان دشوار نیست. اما خواست عمومی معلم‌ها این است که این صندوق، سالیانه، مجمع عمومی برگزار کند و این مجمع از میان خودشان هیات مدیره انتخاب کنند. سیدی‌پور می‌گوید: اگر مجمع عمومی برگزار شود و این مجمع، سالیانه تکرار شود، خود به خود، بحث نظارتی هم که گفتیم، ممکن شود. به این ترتیب، همه‌ساله شاهد دادن بیلان کاری صندوق خواهیم بود و خود به خود فساد هم کمتر می‌شود.
شفاف‌سازی در هاله‌ای از ابهام
اما چه ظرفیت‌هایی در صندوق به وجود آمد که سبب شد راه‌های فساد و اختلاس احتمالی در صندوق باز شود؟ با نظر کارشناسان مسائل اقتصادی حجم بالای نقدینگی بالای صندوق است و علت آن را هم می‌توان به نبود نظارت شفاف، نسبت داد؛ از سوی دیگر هرجا که پول انبار شود، بدون شک مسائلی که بعدها نام فساد را به خود می‌گیرند هم به دنبال آن روانه می‌‌شوند.
قرار است که معلم‌ها گروه تلگرامی کشوری تحت عنوان صندوق ذخیره فرهنگیان تشکیل دهند که البته هنوز به سرانجام نرسیده و هدفش دنبال‌کردن اخبار مربوط به بحث صندوق و پیگیری آن است.
پیگیری معلمان بلای جان صندوق شد
اما اینکه چرا پس از این همه مدت، بحث‌هایی نظیر فساد ملی در صندوق ذخیره فرهنگیان رو می‌شود؛ سیدی‌پور این قضیه را به فضای مجازی و مشارکت و پیگیری معلمان در مورد این صندوق، نسبت می‌دهد. او می‌گوید در میان خواسته‌های معلمان که از یکی دو سال قبل شدت بیشتری گرفته، یکی هم بحث، تعیین تکلیف صندوق ذخیره بوده است.
به عقیده کارشناسان مسائل آموزشی چناچه این صندوق از آغاز به طور اصولی و منطقی و شفاف فعالیت می‌کرد، این امکان وجود داشت که بخش اعظمی از نیازها و خواسته‌های‌شان که در لیست اعتراضات‌شان گنجانده می‌شود، مرتفع شود.
روزنامه همدلی