چاپ کردن این صفحه

داود محمدي/ كارشناس و پژوهشگر مسايل آموزش و پرورش

اقتصاد آموزش و پرورش، حلقه گمشده در نظام تعليم و تربيت رسمي (قسمت دوم )

اقتصاد آموزش و پرورش و راه های بهبود آن

در قسمت اول در ارتباط با اقتصاد آموزش و پرورش در زمينه مفهوم توسعه، اهميت آموزش و پرورش در فرآيند توسعه،‌ سهم آموزش و پرورش از درآمد ملي در چهار دهه گذشته، موضوع تامین منابع مالی آموزش و پرورش، رابطه محدود بودن منابع مالی دولت و پايين بودن کیفیت بخشی به امر آموزش، نسبت اعتبارات آموزش وپرورش به تولید ناخالص ملی كشور، وضعيت مشاركت عمومي در آموزش و پرورش بحث گرديد.

نكته اي كه در اين ميان مطرح است توجه به اين واقعيت علمي است كه مساله اقتصاد آموزش وپرورش به معني واگذاري گسترده آموزش و پرورش به بخش خصوص نيست؛ چرا كه واگذاري بخش هايي از آموزش و پرورش به بخش خصوصي و نيز وارد شدن بخش هاي غيردولتي به مسايل آموزش و پرورش، مي بايستي همراه با ملاحظات و حساسيت هاي بيشتري برخوردار باشد.

در كشور ما نمونه هايي از مشاركت بخش هاي غير دولتي به شكل هاي گوناگون از آن جمله: وقف، انجمن اوليا و مربيان، جهاد مدرسه سازي، خيرين مدرسـه سـاز، مـدارس غيردولتي، شـوراهاي آمـوزش و پـرورش، مشـاركت دسـتگاه هـاي دولتـي و غيردولتي در آموزش هاي فني و حرفه اي، مدارس غير انتفاعي و دريافت كمك هاي مردمي به مدارس در ظاهر داوطلبانه اما در شكل اجباري انجام گرفته و مي گيرد.

نكته مهم در اين ارتباط، توجه به اين واقعيت است كه در كشور ما تاكنون، تحقيق مهم و جامعي در زمينه اقتصاد آموزش و پرورش انجام نگرفته، و برخي اقدامات مانند مدارس هيات امنايي و حتي مدارس غير دولتي در ارتباط با كارايي و اثر بخشي، مورد ارزيابي هاي علمي و پژوهشي قرار نگرفته اند و حتي پارداكس غير اجباري بودن كمك هاي مردمي در ظاهر و اجباري بودن آن در شرايط واقعي، خود تامل بيشتر نسبت به اين مساله را بيشتر ضروري مي سازد.

نمونه هاي از موارد مورد توجه در ارتباط با اقتصاد آموزش و پرورش در ايران در سطور بالا مورد توجه قرار گرفت و مواردي از مسايل مرتبط با اقتصاد آموزش و پرورش با توجه به پيشينه مساله در پايين مورد تاكيد قرار مي گيرد كه اميد است اين مسايل با رويكرد پژوهشي بيشتر در كانون توجه و تامل تصميم گيران و برنامه ريزان آموزش و پرورش كشور قرار گيرد:

1. تدوين قوانين شفاف در ارتباط با مشاركت بخش هاي مختلف جامعه در آموزش و پرورش

2. واگذاري ساخت و نگهداري مدارس به شهرداري ها

3. اختصاص واقعي و عملي سهمي از سود ويژه موسسات و شرکت هاي دولتي و غيردولتي براي آموزش و پرورش

4. اختصاص واقعي و عيني درصدي از سود بانک ها به آموزش و پرورش

5. اختصاص واقعي و عيني درصدي از وجوه آب، برق، گاز، تلفن اعم از ثابت و سيار به آموزش و پرورش

6. تخصیص واقعي  بخشي از درآمد حاصله از جرايم راهنمايي و رانندگي، تخلفات محيط زيست، گمرک و... به آموزش و پرورش

7. همکاري واقعي و گسترده  بخش خصوصي به ويژه بخش هاي توليدي و خدماتي در امر آموزش فني و حرفه اي و کاردانش

8. اخذ تخفيف ويژه از سازمان هاي دولتي وغيردولتي و خدماتي براي کالاها و خدمات مورد استفاده آموزش و پرورش

9. مشاركت مدارس در قسمت هاي توليدي و خدماتي جامعه

10. عقد قراردادهاي خدماتي و حرفه اي با بخش هاي ديگر جامعه

11. اجاره زير ساخت هاي آموزش و پرورش به بخش هاي ديگر جامعه

12. طرح عوارض ویژه و اختصاص آن ها به آموزش و پرورش

13. وضع مالیات هاي غیرمستقیم و اختصاص آن ها به آموزش و پرورش

14. فروش خدمات آموزشي

موارد فوق، نمونه هايي از راه كارهاي اجرايي در اقتصاد آموزش و پرورش است كه در كشورهاي مختلف مورد اجرا واقع شده كه اجراي هر كدام از آن در كشور ما در كنار اقدامات كنوني، مسلزم انجام اقدامات پژوهشي خاص است .


ارسال مطلب برای صدای معلم

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

شنبه, 11 تیر 1395 23:19 خوانده شده: 1282 دفعه

در همین زمینه بخوانید: