بسياري از روشنفكران معتقد به آزادي، سياستمداران هوادار مردم، نويسندگان فارغ از مصلحت‌انديشي و همين طور هنرمندان متعهد و دور از روان‌پريشي و همه‌گويي، اعتقاد فراواني به مسئوليت فردي در قبال پندار، گفتار و كردار دارند.
در ساختار بسياري از جوامع ترك‌خورده فرهنگي، يك عادت ديرينه و جاافتاده وجود دارد و آن « آهسته آمدن و آهسته رفتن » است. اين نوع از فرهنگ ناهنجار تعهد و مسئوليت را از دوش مردم برمي‌دارد و از آنها مي‌خواهد طبق توصيف ماركس از جامعه فرانسه، مثل سيب‌زميني در كنار هم زندگي كنند و نه در تكاپوي تشكيل جامعه باشند و نه رسوبات فرهنگي جامعه و روابط متقابل مدرن را بپذيرند.
هر انساني مسئول اعمال و گفتار پسنديده و ناپسند خود در جامعه است و مي‌تواند فارغ از قضاوت ديگران بي‌كم و كاست آن را ارائه كند و حرف دل خود را و البته اعمال مطابق با آن را در چارچوب جامعه به نمايش بگذارد. اما در ساختاري كه به افرادش در ضمن جامعه‌پذيري آموزش داده مي‌شود كه آهسته بيايند و آهسته بروند و كاري به كار كسي و چيزي نداشته باشند، بر آن جامعه آن خواهد شد كه تا امروز شده است.
برخی از افراد خيال مي‌كنند چون مامورند پس معذورند. چون شهروندند پس مفعولند!
بي‌اعتنایی به جامعه و آنچه در آن مي‌گذرد نشانه نجابت و سلامت فكري يك شهروند نخواهد بود بلكه يك ناهنجاري فرهنگي و حتي شخصيتي است.
مگر مي‌شود نسبت به آنچه پيرامونمان مي‌گذرد و تصميم‌هايي كه براي سرنوشت ما در جامعه گرفته مي‌شود نظري نداشت؟
اگر قرار باشد روشنفكر آهسته بيايد و آهسته برود و هنرمند و سياستمدار هم طوري رفتار كنند كه هيچ چيز از بي‌قوارگي شخصيتي جامعه لو نرود، برای هميشه اين جامعه در حال گذار خواهد بود و اندر خم يك كوچه گرفتار.
ابراز وجود و اظهارنظر پيرامون سرنوشت بشري در جامعه يكي از عناصر كليدي در آغاز دوران تجدد بود. فردي كه با حقوق خود و حقوق ديگر شهروندان يك جامعه آشناست مي‌داند كه در هر جايي كه به وي مربوط است مي‌تواند ابراز وجود كرده و آنچه را كه مي‌انديشد به راحتي بيان كند نه اينكه سكوت و بي‌اعتنایی در قبال جامعه را نوعي نجابت شخصيتي قلمداد كند.
سكوت و بي‌اعتنایی و رشد اين فرهنگ در هيچ جامعه به نفع هيچ كس نخواهد بود و نشانه نوعي عقب افتادگي و همين طور انقياد سياسي و فرهنگي است. تغيير و تفسير مجدد وظيفه شهروندي و داشتن آستانه تامل و تحمل بيشتر از سوي سياسيون و اصحاب فرهنگ در اين فرآيند كارساز و كارگشا خواهد بود.
روزنامه آرمان
