دو روز مانده به روز جهانی معلم ، فانی وزیر آموزش و پرورش در این مورد پیامی به مناسبت " روز جهانی معلم " صادر می کند که در پرتال این وزارتخانه منعکس می شود .
در تاریخچه نام گذاری این روز چنین آمده است :
" تا پيش از سال 1944ميلادي كه خانم متي ويت وودريچ ( matty whyte woodridge ) آموزگاري از ايالت آركانزاس به فكر افتاد تا افكار عمومي و توجه دولت مردان كشورها را به مقام معلم جلب نمايد، فرد يا نهاد ديگري در سطح جهان دست به چنين اقدام مهمي نزده بود؛ اين معلم ، شجاعانه از طريق مكاتبه پيگير با سياست مداران و رهبران آموزشي كشورش ضمن تاكيد بر اصل لزوم نام گذاري روزي به منظور سپاسگزاري از زحمات معلمان و ارج نهادن به مقام آنان، به بيان اهميت و نقش مهم و موثر معلمان در توسعه و تقويت فرهنگ جامعه پرداخت و سرانجام پس از چندين سال تلاش بي وقفه و مقاومت در مقابل فشارهاي سياسي ، خانم متي ويت و همفكرانش موفق شدند تا براي اولين بار در جهان (سال 1953) كنگره آمريكا را براي تعيين روزي به نام معلم در كشورشان متقاعد سازند. همچنين طي دهه هاي 60 تا 80 ميلادي فعاليت هاي مستمر ديگري صورت گرفت كه هريك شاهد موفقيت هاي تازه اي در زمينه ثبت روز جهاني معلم بود؛ از جمله در سال 1985 در روزي معين مراسم جشني به منظور تجليل از معلمان در آمريكا برگزار شد و چندسال بعد با همكاري مشترك موسسه بين المللي اوليا و مربيان و يونسكو در آن كشور با تعيين هفته اول ماه مه ( مقارن با ارديبهشت) به عنوان «هفته معلم» به طور موقت اعلام موافقت شد، اما با اقدامات و رايزني هاي بعدي كه از حمايت هاي سازماني جهاني كار (I.L.O) هم برخورداربود ، سرانجام در بيست و پنجمين اجلاس كنفرانس عمومي يونسكو با شركت نمايندگان بيش از يك صد كشور عضو (كه دكتر نجفي وزير وقت آموزش و پرورش ايران و هيات همراه نيز حضور داشتند و مصوبات را امضا كردند)؛ روز پنجم اكتبر به نام روز جهاني معلم " world teachers' day " اعلام شد؛ اين تصميم و توافق جهاني عملا از سال 1994 با پيام مدیر كل يونسكو به رسميت شناخته شد و به اجرا درآمد كه هرساله پيام تازه اي ناظر به اوضاع جهاني به همين منظور صادر مي شود .... "
پس از وزرات دکتر نجفی ؛ ستاد بزرگداشت مقام معلم در وزارت آموزش و پرورش دولت اصلاحات به مديران مناطق و مدارس كشور توصيه كرد تا روز پنجم اكتبر با برپايي مراسم و جشن هايي براي تقدير از معلمان «روز جهاني معلم» را گرامي بدارند.
در زمان وزارت مرتضی حاجی ، وزارت آموزش و پرورش با تهیه و ارسال بخشنامه و نیز پوسترهایی ، این روز را گرامی داشت .
وزرای دولت های نهم و دهم عملا هیچ واکنشی نسبت به این روز جهانی نشان ندادند و در سکوت و بی تفاوتی از کنار آن گذشتند !
پس از گذشت حدود یک دهه از وزارت محمود فرشیدی ، نخستین وزیر احمدی نژاد هنوز هم رسانه فرشیدی هیچ نامی از این روز نمی برد گویا اصلا چنین روزی در در تقویم معلمان وجود ندارد !
به راستی مشخص نیست که چرا و به چه دلیل این افراد با گرایش های خاص سیاسی با این روز و اصل آن مخالفت می کنند .
پیام فانی به مناسبت روز جهانی معلم بیشتر از بن مایه پیام رئیس جمهور و پرسش مهر و در موضوع " خشونت " الهام گرفته است . ( این جا )
اما مشخص نیست که وزیر کابینه دولت تدبیر و امید چرا حرفی در مورد پیام سازمان یونسکو که ایران نیز عضوی از آن است نمی زند و حاشیه ها بر متن می چربد ؟
برخی تصور می کنند که بها دادن به این روز و یا پر رنگ کردن آن ممکن است روز معلم مصادف با 12 اردیبشهت ماه ( شهادت استاد مرتضی مطهری ) را تحت الشعاع خویش قرار دهد .
این نگرانی که بیشتر برخاسته از یک ذهنیت نادرست و منفی نسبت به تحولات دنیای امروز است جنبه منطقی و عقلانی ندارد و بسیاری از کشورها نیز وضعیتی مانند ما دارند اما آن ها چنین تعارض و یا تضادی را احساس نمی کنند و آن را حل کرده اند .
جای تاسف است که بعد از گذشت بیش از دو دهه از رسمیت یافتن این روز هنوز در تقویم رسمی کشورمان نامی از روز جهانی معلم نیست .
با این که وزیر آموزش و پرورش به مناسبت این روز ، پیامی با وجود اشکالات متعدد صادر کرد اما این وضعیت از پرتال وزارت آموزش و پرورش فراتر نرفت !
حتی مدیر کل آموزش و پرورش پایتخت ، علیرضا کمرئی هیچ اشاره ای به این روز نکرد و پرتال اداره کل آموزش و پرورش تهران نیز از انتشار پیام وزیر خودداری کرد .
هیچ یک از مدیران ادارات آموزش و پرورش مناطق 19 گانه تهران اشاره ای به این روز نکرده و پرتال آن ها حتی پیام فانی را منتشر نکردند .
( گفته می شود که مدیران آموزش و پرورش مناطق 2 و 11 و 19 نسبت به سایر مدیران مناطق گرایش های تحول گرا ، علمی و مردمی تر دارند اما آنان نیز در این قضیه مثل بقیه بودند ! )
این وضعیت پایتخت است ؛ سایر مناطق و نواحی کشور نیز وضعیت بهتری نداشته اند .
این در حالی است که پیام سید کمال علوی فرماندار شهرستان کازرون به مناسبت روز جهانی معلم در شبکه های اجتماعی مورد توجه معلمان قرار گرفت ! ( 1 )
با این که اراده جدی در وزارت آموزش و پرورش برای پرداخت به این روز وجود ندارد اما تحرکی هم در مدارس و حتی تشکل ها برای پرداختن به این روز وجود ندارد .
برخی از تشکل های فرهنگیان همانند وزیر آموزش و پرورش بزرگ داشت این روز را فقط محدود به صدور یک بیانیه کردند .
کنش این تشکل ها نسبت به این روز بیشتر حالت " رفع تکلیف " داشت .
حتی در مدارس هم معلمان غالبا چنین روزی را نه به یکدیگر و نه به دانش آموزان یادآوری نمی کنند .
بسیاری از مدارس ، مدیران و حتی معلمان ، عادت کرده اند تا کارهایشان را بر اساس بخشنامه ها و دستورالعمل ها سازمان دهی و مدیریت کنند .
در واقع می توان گفت با وجود فرهنگ " نق زدن " در سازمان آموزش و پرورش نسبت به فرآیند متمرکز و دستوری ، آن ها هیچ گاه خلاقیت و یا حرکتی از خود در موضوع " تحول " نشان نمی دهند .
این در حالی است که « روزنامه افغانستان ما » در گزارشی به گرامی داشت این روز در کشور طالبان زده افغانستان پرداخته است :
" محمد سعید منصور رییس معارف شهر کابل، دیروز در مراسمی که به مناسبت تجلیل از روز جهانی معلم در لیسه عالی رابعه بلخی که با حضور صدها معلم و متعلم در کابل تدویر یافته بود، ضمن تبریکی و خجسته دانستن مقام شامخ معلم گفت که نبود سرپناه، پایین بودن معاشات و رفع ابقای قدم از جمله مشکلاتی است که هنوز هم فرا راه معلمین قرار دارد ...."
البته در پایان ؛ سرپرست وزارت معارف گفته است که از اثر سعی و تلاش منسوبین این وزارت، در قانون کارکنان خدمات ملکى تعدیل به میان آمده و در بست و قدم معلمین، سر از آغاز سال ١٣٩٦ خورشیدی، مشکلی وجود نخواهد داشت
باید به این واقعیت اعتراف کرد که صفت " محافظه کاری " صفت غالب در آموزش و پرورش است .
راس و قاعده هم ندارد !
به عنوان مثال ؛ بسیاری از معلمان ، فانی را متهم می کنند که توان ، تاثیر و جنگندگی لازم را برای دفاع از حقوق فرهنگیان و معلمان در مجموعه دولت و حاکمیت ندارد و در هیات وزیران از آنان و مطالبات شان سخن نمی گوید و ... اما همین معلمان در محیط مدرسه و در جلسات شورای معلمان و... رفتار متفاوت و یا بهتری نسبت به وزیرشان ندارند !
در یادداشت قبلی به تفصیل در مورد کارکرد شورای معلمان و نماینده معلمان و نیز به ابتذال و روزمرگی مبتلی به آن پرداختم . ( این جا )
زمانی که معلمان در مورد این رفتارها مورد پرسش قرار می گیرند ؛ حرف غالب آن ها معمولا چنین است :
" آقا ! ول کن بابا !
خانه از پای بست ویران است و.... "
بیان این وضعیت به بهترین شکل توسط شیخ بهایی بیان شده است :
آن كس كه بَدم گفت، بدى سيرت اوست
و آنكس كه نکو گفت مرا، خود نيكوست
حال متكلم از كلامش پيداست
از كوزه همان برون تراود كه در اوست
( 1 )
پیام تبریک سید کمال علوی فرماندار شهرستان کازرون به مناسبت روز جهانی معلم( 14مهرماه ):
به نام خداوند جان و خرد کز این برتر اندیشه بر نگذرد
چه آرام بر منبر سخن تكيه می زنی تا شهابِ ثاقبِ سخن را به سمت اهريمن سكون و پستی و رخوت نشانه كنی ، جواهر كلامت را بر سطحی از تاريكی پاشاندی تا معرفت بگسترانی و رنگ رنگ بهار را هديه كنی . تو بهار مكرری كه با حضور حيات بخش خويش زمستان نادانی را پايان مي دهی .
وقتي كشتی عمر انسانی از مسير مدرسه عبور می كند، دستان تو لبريز از فانوس می شود واز امواج سهمگين ايام، عبورش می دهی و چون نسيمی كه كشتی را به سمت ساحل سعادت و خجستگی هدايت می كند بر بلند ای كلمه می ايستی و «ديدارآشنا» را مژده اش میدهی.
ضمن گرامی داشت پنجم اكتبر (14 مهرماه) روز جهاني معلم و تبریک این روز آنچه از بن جان می آید آن است که از صمیم قلب از همکاری صادقانه و کوشش خالصانه ی شما در راستای هدایت و ارشاد این نسل سرافراز، در دولت خدمتگزار تدبیر و امید جناب دکتر روحانی تقدیر و تجلیل نمایم و صمیمانه ترین سپاس های خود را به شما فرزانگان عاشقی که شمع وجود گرانقدر خویش را در طبق اخلاص نهاده و نهال نوپای امروز را به امید فردایی شکوفاتر با عصاره ی جان آبیاری می نمایید نثارتان کنم .
سید کمال علوی
فرماندار کازرون