در بین خبرهای تعطیلات نوروزی ، خبری کوتاه اما آزار دهنده نظر خیلی ها را به خود جلب کرد (1) ؛ خبر این بود :
« حراست و نگهبانی (2) مجتمع گردشی و تفریحی و مرکز خرید بزرگ و نیمه دولتی بام لند درایام نوروز به بهانه تامین آسایش و امنیت شهروندان ایرانی! ازورود مهاجرین افغانی به این مجتمع جلوگیری به عمل آورده است» .
در اینکه این تصمیم عجیب در قرن بیست و یکم آن هم در کشوری که عنوان جمهوری اسلامی دارد (همان نظامی که می گوید در اسلام سید قریشی و غلام حبشی تفاوتی ندارند و بهترین آنها با تقواترین آنهاست) حیرت آور و تاسف برانگیز است؛ جای هیچ شکی نیست. اما آنچه درخصوص این رفتارها مهم و قابل تامل است عدم آشنایی بعضی از مدیران این گونه مراکز با قانون و یا سبک شمردن قانون توسط آنهاست که در بعضی از حوزه های مدیریتی شهری گاه و بی گاه نمود پیدا می کند و زمینه را برای تبلیغات سوء برای کشور فراهم می کند و می تواند حتی بر صنعت گردشگری هم آسیب وارد کند.
همه می دانند که مهاجرین افغانی و کلا همه اتباع غیرایرانی اعم از عراقی یا لبنانی یا پاکستانی و یا هر کشور دیگر ساکن در ایران از لحاظ وضعیت اقامت ، از دو حال خارج نیستند : یا اقامتشان غیرمجاز ست که دراین حالت حضورشان نه تنها در بام لند بلکه در هر نقطه ایران ممنوع و غیر قانونی است؛ یا دارای گذرنامه و پروانه اقامت معتبر هستند که در این حالت به جز ممنوعیت داشتن مشاغل خاصی که در قانون مشخصا نام برده شده از قبیل نمایندگی مجلس یا شورا یا سایر مشاغل حساس دولتی و امثالهم در سایر موارد مثل شهروندان ایرانی در پناه « قانون » از « حقوق شهروندی » برخوردار هستند و نمی شود برای آنها محدودیت های این چنینی قائل شد.
الان فکر کنید اگر با ایرانیان مهاجر ساکن در اروپا و امریکا که کم هم نیستند.این رفتار صورت بگیرد ما راجع به آنها چگونه قضاوت می کنیم؟
از طرفی در مورد مهاجرین افغانی ساکن در ایران چند نکته مهم وجود دارد که وضعیت آنان را نسبت به سایر مهاجرین مثلا عراقی یا پاکستانی متمایز می کند :
اولا اینکه به لحاظ جمعیت زیاد ( سه تا چهار میلیون) در بین این مهاجرین از همه اقشار اجتماعی از پزشک و مدرس دانشگاه و تحصیل کرده تا کارگر ساده می توان یافت و دیگر اینکه کثیری از این جمعیت به علت اقامت طولانی دارای فرزندانی هستند که اصلا افغانستان را ندیده و در ایران تحصیل کرده و بزرگ شده اند وحتی گویش آنها مثل شهروندان ایرانی ست و نکته مهم دیگر اینکه در بخش مسکن و ساخت و ساز نقش مهم کارگران زحمت کش افغانی در ایران غیر قابل انکار است و چه بسا که در ساخت همین مجموعه عظیم بام لند که اکنون حق ورود از آنها سلب شده نقش اساسی داشته اند .
اجازه بفرمایید به یک نکته تاریخی که شاید مهم تر از نکات فوق باشد هم اشاره کنم و آن قرابت و اشتراکات فرهنگی این مهاجرین با فرهنگ وادب مردم کشور ماست (این ویژگی در سایر مهاجرین نیست) ؛ قسمت بزرگی از مناطق هزاره نشین افغانستان تا همین حدود صدو بیست سی سال اخیر قسمتی از خراسان و خاک اصلی ایران بوده و در واقع این مهاجرین نوادگان و اعقاب هم وطنان قدیمی ما هستند که بیداد زمان در سایه بی کفایتی شاهان قاجار مشخصا محمد شاه و ناصر الدین شاه و دسیسه های استعمار پیرانگلیس بین ما جدایی انداخته است .
گذشته از همه این موارد در ایران مهاجران عراقی و پاکستانی هم به وفور دیده می شوند .اینکه حراست بام لند صرفا روی مهاجرین افغانی زوم کند پرسش برانگیز است . این کج سلیقه گی می تواند خدای ناکرده حمل بر نگاه نژاد پرستانه و یا درک ناقص از شناخت حقوق این مهاجران گردد.
اگرهم دغدغه حراست این مجموعه تامین امنیت مسافران نوروزی بوده باید گفت که افراد مخل امنیت مثل کیف قاپ ها و سارقان و زورگیران را می توان خدای ناکرده در بین همه مهاجرین و مراجعین اعم از ایرانی یا غیر ایرانی دید و منحصر به افغانی ها نیست ؛ لذا اخلاق حرفه ای در مدیریت حکم می کند که مدیران محترم این مجموعه اگر تا این لحظه در جهت رفع سوء تفاهم و دل جویی از این عزیزان اقدامی نکرده اند با عذر خواهی رسمی خطای همکاران زیر مجموعه خود را اصلاح کنند .
1- سایت خبری عصر ایران کد خبر 885773 تاریخ 19 / 1 / 1402 و روزنامه شرق 16 فروردین
2- این نوشته را چند روز پیش آماده کرده بودم ولی بعداز تکذیب مدیریت محترم مجموعه در نشریات از ارسال آن منصرف شدم تا اینکه (23 فروردین) سایت عصر ایران سخنان آقای نادعلی سخنگوی شورای شهر را بازتاب داده بود که حاکی از صحت خبر دارد هر چند پای پیمانکار خصوصی مجموعه به میان کشیده شده تا از مدیران رفع اتهام شود. اما اصل ماجرا یعنی ممانعت ورود مهاجرین به مجموعه تلویحا تایید شده است .
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید